Δομινικανή Δημοκρατία

Ανησυχία λόγω κρυολογήματος

Παρασκευή, 16.11.01

Δυο μέρες μ' έτρωγε η αγωνία μήπως το ελαφρό συνάχι που απέκτησα από τον κλιματισμό θα με εμπόδιζε να καταδυθώ. Προετοίμαζα τον εαυτό μου για την περίπτωση που θα μου ερχόταν να φταρνιστώ στον βυθό (έπρεπε να βγάλω εγκαίρως τη μάσκα και να συνεχίσω να αναπνέω ήρεμα από το στόμα).

Ένα άλλο πρόβλημα παρουσιάστηκε στο σκάφος, όταν επιχείρησα να μοντάρω τον ρυθμιστή μου πάνω στην μπουκάλα. Παρουσίασε μεγάλη διαρροή αέρα. Ευτυχώς, όμως, υπήρχε εφεδρικός στο σκάφος. Παρόλο που το σημείο της κατάδυσης ήταν σχετικά κοντά στην ακτή, επειδή μεσολαβούσε ο κοραλλιογενής ύφαλος ήμασταν υποχρεωμένοι να κάνουμε μεγάλη διαδρομή με το σκάφος, για να βρούμε βαθύ πέρασμα. Ένα τέτοιο σημείο υπήρχε πίσω από ένα μακρόστενο, κατάφυτο νησάκι, που βρίσκεται παράλληλα προς την παραλία.

Κατεβαίνοντας προς τα βαθιά δεν αισθάνθηκα πόνο στ' αφτιά παρά το συνάχι και η εξίσωση των πιέσεων έγινε εύκολα, όπως συνήθως. Εκείνο που με προβλημάτιζε ήταν τι θα συνέβαινε στην άνοδο, διότι, αν και είχαν περάσει 13 ολόκληρα χρόνια, διατηρούνταν ολοζώντανη στη μνήμη μου μία φοβερή εμπειρία που είχα ζήσει στις Σεϋχέλλες: Είχαμε καταδυθεί μαζί με μία Ελληνίδα, η οποία ήταν κρυωμένη και είχε πάρει αποσυμφορητικό φάρμακο πριν από την κατάδυση για να καθαρίσει η αναπνευστική οδός. Αλλά η επίδραση του φάρμακου τελείωσε και όταν επιχειρήσαμε ν' αναδυθούμε αυτό στάθηκε αδύνατο, επειδή εκείνη πονούσε φοβερά στ' αφτιά, επειδή ήταν αδύνατο να εξισώσει τις πιέσεις, δεδομένου ότι είχαν φράξει οι ευσταχιανές σάλπιγγες. Καθώς ο αέρας της τελείωνε, ανέβηκα στην επιφάνεια για να φέρω το γρηγορότερο δύο καινούργιες φιάλες γεμάτες αέρα, ώστε να συνεχίσουμε τις προσπάθειες. Τελικά, μετά από πολύ κόπο και πόνο, σιγά-σιγά με ατελείωτες στάσεις φθάσαμε στην επιφάνεια. Με ανακούφιση αναπνεύσαμε τον φυσικό αέρα, που έμοιαζε να έχει άλλη, ωραιότερη γεύση. Η κοπέλα υπέφερε και την επομένη από πόνους, δυσφορία και μεγάλο βάρος στο κεφάλι, μέχρι που άνοιξε δίοδος στα αφτιά της και εξισώθηκαν οι πιέσεις. Αυτό το συμβάν (πρόβλημα δηλαδή στην ανάδυση και όχι στην κατάδυση, όπως συνήθως) ονομάζεται διεθνώς reverse block.

Αυτές οι δυσάρεστες αναμνήσεις δεν με άφηναν ν' απολαύσω τον βυθό. Το πιο αξιοσημείωτο που συναντήσαμε ήταν πάμπολλες διαφανείς τσούχτρες, που όμως δεν έτσουζαν όταν τις άγγιζες. Το πιο ωραίο θέαμα ήταν τα πολλά υπέροχα ψάρια «rock beauty» (= η ωραία του βράχου). Έχουν κίτρινη μουσούδα, κίτρινη ουρά και μαύρο σώμα. Δεν είχαν ξαναδεί άλλοτε τόσο πολλά μαζί.

Και κάποτε έφθασε η ώρα της κρίσης, δηλαδή της ανάδυσης. Τα αφτιά μου άρχισαν να κάνουν τα χαρακτηριστικά μικρά τριξίματα από τη μείωση της πίεσης. Κανένας πόνος όμως, γιατί η εξίσωση πιέσεων έγινε ομαλά και τελικά όλα πήγαν πολύ καλά.

Στην απογευματινή κατάδυση λησμόνησα τη μάσκα μου στο δωμάτιο. Έτρεξα και την έφερα, αλλά από τη βιασύνη μου και για να μη με περιμένουν οι άλλοι άφησα, κατά λάθος, το computer των καταδύσεων στη βάση. Δεν μου ήταν απαραίτητο, σε βάθος 22 μέτρων. Αλλά με έτρωγε η αγωνία μήπως μου το έκλεβαν, διότι κόστιζε αρκετά χρήματα. Ο ρυθμιστής μου, ευτυχώς, επισκευάστηκε και λειτούργησε κι έτσι απαλλάχθηκα απ' αυτό το πρόβλημα. Φαίνεται πως κατάδυση δε γίνεται χωρίς κάποιου είδους αγωνία…

Είδαμε πολλά σφουγγάρια σε διάφορα σχήματα. Σ' ένα από αυτά ήταν κρυμμένοι δύο αραχνοκάβουρες. Λίγο πιο πέρα συναντήσαμε κάτι πελώριους μαύρους αχινούς με πολύ μακριά αγκάθια. Ήταν εκπληκτικό το μέγεθός τους! Επειδή είναι δύσκολο μέσα στο νερό να εκτιμήσεις σωστά τα μεγέθη και για να μη λέω ανακρίβειες πλησίασα τον ένα προσεκτικά, για να τον μετρήσω με το χέρι μου. Η διάμετρος ήταν αρκετά μεγαλύτερη από μια πιθαμή! Άγγιξα, κατά λάθος, μόνο ένα αγκάθι του και με τρύπησε στο δάχτυλο. Ο πόνος που αισθάνθηκα ήταν σαν να με τσίμπησε σφήκα! Άρχισε να βγαίνει αίμα, το οποίο σ' αυτό το βάθος φαινόταν απολύτως μπλε! Εκεί κάτω γίνεσαι εύκολα γαλαζοαίματος… Αν δεν το γνώριζα θα φοβόμουνα. Πίεσα το δάκτυλο για να βγάλει όσο το δυνατόν περισσότερο αίμα. Ανησύχησα μετά από τον ισχυρό πόνο μήπως ο αχινός είχε και δηλητήριο. Σιγά-σιγά, όμως, ο πόνος άρχισε να μειώνεται και το δάχτυλό μου δεν πρήστηκε, οπότε ηρέμησα. Επιστρέφοντας στο σκάφος, δυσκολευτήκαμε πολύ ν' ανεβούμε τη σκάλα του με όλο το βαρύ εξοπλισμό μας και με το σκάφος να χοροπηδάει επάνω στα κύματα.

Μετά το πλύσιμο του καταδυτικού υλικού πήγα μια βόλτα στη μικρή πόλη Boca Chica, για να αγοράσω μία τηλεφωνική κάρτα και να χαζέψω στα μικρά καταστήματα με σουβενίρ. Το πιο ενδιαφέρον ήταν τα T-shirt και τα καπέλα ηλίου με εικόνες, χαρακτηριστικά slogan και την ονομασία της περιοχής. Στη διάρκεια του περίπατου με πλησίασαν μερικές κοπέλες, πρόθυμες να μου προσφέρουν παντός είδους "υπηρεσίες"… Το αρχαιότερο επάγγελμα είναι επίσης και το πιο διαδεδομένο σε ολόκληρο τον πλανήτη, αλλά, όπως όλοι γνωρίζουμε, ανθεί ιδιαίτερα στις φτωχότερες χώρες. Εκείνο, όμως, που ενοχλούσε εκεί ήταν ότι δεν γινόταν διακριτικά, δηλαδή δεν αποσύρονταν τα ζευγάρια μακριά από τα βλέμματα του κόσμου. Αντιθέτως, περνούσαν όλη την ημέρα μαζί στις πλαζ, στα εστιατόρια, στα νυχτερινά κέντρα, παντού, τελείως αδιάντροπα. Φαίνεται ότι οι κοπέλες "ενοικιάζονταν" με την βδομάδα ή ίσως με τον μήνα! Έδειχναν να το διασκεδάζουν, χόρευαν, γέλαγαν, αστειεύονταν… Μια από τις περαστικές κοπέλες στο δρόμο, χωρίς να έχει προηγηθεί το παραμικρό, έστω μια ερώτηση, μου χάιδεψε το πρόσωπο! Τόσο επιθετική "τεχνική πωλήσεων" δεν είχα ξανασυναντήσει πουθενά!

Το βράδυ, στο δωμάτιό μου διαπίστωσα ότι είχα κάνει ένα λάθος. Την ώρα που σουρούπωσε δεν τράβηξα τις σκούρες, πυκνοϋφασμένες κουρτίνες κι έτσι κάτι μικροί ανεπιθύμητοι επισκέπτες πέρασαν μέσα από τις γρίλιες. Μόλις έσβησα το φως τα "σζίννν" των κουνουπιών που δεν υπήρχαν την προηγούμενη το βράδυ, μου "υποσχέθηκαν" μια… αξέχαστη νύχτα. Άναψα πάλι τα φώτα κι ασχολήθηκα επί αρκετή ώρα με το δύσκολο κυνήγι των φτερωτών εχθρών, με την εύκαμπτη πλαστική μυγοσκοτώστρα που σε πολλά ταξίδια κουβαλούσα μαζί μου χωρίς ποτέ να τη χρησιμοποιήσω. Σκότωσα πάρα πολλά, όχι μόνο για να μη μείνω άυπνος ή για να γλυτώσω από τη φαγούρα των τσιμπημάτων, αλλά κυρίως για τον φόβο της ελονοσίας που υπάρχει σχεδόν παντού στις τροπικές χώρες. Κατόπιν άρχισα να εφαρμόζω όλα τα "κόλπα": Άναψα το φως του λουτρού, για να προσελκύσει εκεί όσα κουνούπια είχαν γλυτώσει. Φόρεσα μακριές πιτζάμες και κάλτσες και πασαλείφθηκα με αντικουνουπικό spray στα ακάλυπτα σημεία του σώματος, αφού έκλεισα προηγουμένως ερμητικά στόμα, μύτη και μάτια. Ο πλήρης εξοπλισμός μου ήταν η δεύτερη γραμμή άμυνας, που επανόρθωσε το αρχικό λάθος μου…

Κατάδυση σε προστατευμένο θαλάσσιο πάρκο

Σάββατο, 17.11.01

Κάθε μέρα έπαιρνα το πρωινό μου πολύ νωρίς, στις 7:00, μόλις άνοιγε το εστιατόριο, ώστε να προλάβαινα να χωνέψω μέχρι την πρώτη κατάδυση. Το ραντεβού μας ήταν στις 9:00, αλλά μέχρι να ετοιμαστεί όλος ο εξοπλισμός, να μεταφερθεί στο σκάφος, να φθάσουμε στο σημείο της κατάδυσης, να γίνει το briefing (ενημέρωση για τις τοπικές συνθήκες, όπως βάθη, ρεύματα, διαδρομή, ειδικές δυσκολίες, κατανομή σε ομάδες κ.λπ.) η ώρα έφθανε συνήθως 10:30.

Πηγαίνοντας για το πρωινό, είδα ένα μικρό τρακτέρ στην παραλία, το οποίο έσερνε ένα ειδικό εξάρτημα πίσω του, για να χτενίζει την άμμο, να συγκεντρώνει τα τυχόν σκουπίδια και να κάνει την αμμουδιά επίπεδη. Κάτι παρόμοιο συνηθίζεται στα χιονοδρομικά κέντρα με ειδικά μηχανήματα που στρώνουν τις πίστες, όχι όμως και στις παραλίες. Σε αμμουδιά ήταν η πρώτη φορά που το είδα.

Το πρόγραμμα της ημέρας περιλάμβανε μια ολοήμερη, καταδυτική εκδρομή μ' ένα μεγαλύτερο σκάφος, το «Robin Hood». Θα πηγαίναμε μακρύτερα και εκεί θα κάναμε δύο βουτιές. Στο λιμανάκι όπου ήταν δεμένο το σκάφος μας κυκλοφορούσαν 3 μεγάλοι γκριζόασπροι πελεκάνοι. Πολύ συχνά κάθονταν και ξεκουράζονταν επάνω σε κάτι χαμηλούς στύλους και σε αγκυροβόλια σε απόσταση δύο ή τριών μέτρων από μας. Είχαν συνηθίσει απόλυτα τη συμβίωση με τους ανθρώπους.

Με το σκάφος κάναμε τον γύρο της χερσονήσου, όπου βρισκόταν το αεροδρόμιο. Εκεί κατασκεύαζαν μια πελώρια δεξαμενή με σκεπή, σε σχήμα ημισφαιρικό, πιθανότατα για υγραέριο.

Μετά από 1 ώρα φθάσαμε στον διπλανό κόλπο, όπου καταδυθήκαμε. Ήμασταν 11 δύτες και αρχηγός μας ήταν ο Γερμανός Michael. Όλοι οι δύτες ήταν Γερμανοί, Ελβετοί κι ένας Ισπανός, ο οποίος ζούσε, όμως, στη Γερμανία. Έτσι η μοναδική γλώσσα που χρησιμοποιείτο στη βάση των καταδύσεων και μέσα στα σκάφη ήταν τα γερμανικά. Τη γλώσσα, αλλά και τη καταδυτική ορολογία, την ήξερα πολύ καλά. Στο μόνο που πότε-πότε δυσκολευόμουν ήταν όταν διηγούνταν μεταξύ τους ανέκδοτα. Για να τα καταλάβει κανείς έπρεπε να ξέρει όχι μόνο τους ιδιωματισμούς, αλλά και κάποιες ειδικές συνήθειες ή γεγονότα τα οποία σατίριζαν.

Η περιοχή που καταδυθήκαμε ήταν προστατευμένο θαλάσσιο πάρκο. Όμως, μερικοί ντόπιοι ψάρευαν παράνομα και ο Γερμανός αρχηγός μας έγινε θηρίο. Τους φωτογράφισε, για να καταγγείλει το γεγονός στις Αρχές.

Στο σημείο της κατάδυσης υπήρχε ένας μεγάλος κοραλλιογενής ύφαλος σαν λόφος, ο οποίος δεν έφθανε μέχρι την επιφάνεια. Τερμάτιζε σε βάθος 15 μέτρων περίπου. Είδαμε πολλά είδη σπόγγων, σε διάφορα σχήματα και χρώματα. Συναντήσαμε και αρκετά είδη ψαριών. Το πιο ενδιαφέρον ήταν ένας μικρός καρχαρίας που, όταν μας αντιλήφθηκε, έσπευσε ν' απομακρυνθεί. Είδαμε ακόμη ένα μεγάλο κοπάδι από μπλε ψάρια. O Μichael, που είχε πάθος με την προστασία του περιβάλλοντος, μου έκανε παρατήρηση να μην ακουμπάω στα κοράλλια, πράγμα που ούτως ή άλλως προσέχω αρκετά, εδώ και πολλά χρόνια…

Επιστρέφοντας προς την επιφάνεια διαπιστώσαμε ότι υπήρχαν από πάνω μας τρία σκάφη και συναντήσαμε δυσκολία να εντοπίσουμε το δικό μας, βλέποντας μόνο τα ύφαλά του από τον βυθό. Αν αναδυόμασταν ανάμεσα σε δύο σκάφη κινδυνεύαμε να συνθλιβούμε! Όταν ανεβήκαμε στο σκάφος τσιμπήσαμε κάτι πρόχειρο (φρούτα, μπισκότα κ.λπ.) και μετά ξαπλώσαμε στον ήλιο όσο ταξιδεύαμε προς το επόμενο σημείο. Αγκυροβολήσαμε και περιμέναμε για να μειωθεί η περιεκτικότητα του αζώτου μέσα στο αίμα μας. Για να περνάει η ώρα διηγούμασταν καταδυτικές ιστορίες και ανταλλάσσαμε πληροφορίες που θα μπορούσαν στο μέλλον να αποδειχθούν πολύτιμες.

Ο κόσμος των δυτών που ταξιδεύουν σε μακρινές χώρες είναι ξεχωριστός. Οι ίδιοι άνθρωποι επισκέπτονται τα ενδιαφέροντα σημεία σε όλη την υφήλιο. Έμαθα ότι μία ομάδα στις Μαλδίβες επί 15 ημέρες δεν μπόρεσε να κάνει ούτε μια κατάδυση, λόγω σφοδρής κακοκαιρίας. Επίσης, ότι δύο Γερμανοί δύτες σκοτώθηκαν στην Τουρκία από δυναμίτιδα που έριξαν Τούρκοι ψαράδες… [Αυτό συμβαίνει και στην ένδοξη πατρίδα μας, αλλά οι Γερμανοί ευτυχώς δεν το ήξεραν]. Τους μετέδωσα κι εγώ διάφορες δικές μου εμπειρίες.

Η δεύτερή μας κατάδυση έγινε στο ναυάγιο του πλοίου «Capitan Alsina». Κάθε δύτης μόλις έπεφτε στη θάλασσα πιανότανε γερά από το σκοινί του αγκυροβόλιου, επειδή το ρεύμα ήταν ισχυρό και θα μας παρέσυρε μακριά, με κίνδυνο η ομάδα μας να διαλυθεί, λόγω των μεγάλων αποστάσεων ανάμεσά μας. Όταν συγκεντρωθήκαμε όλοι και κάναμε το σήμα ΟΚ, ο αρχηγός έδωσε το σύνθημα της κατάδυσης. Έντεκα άτομα κατεβαίναμε ταυτοχρόνως προς τον βυθό. Εκατομμύρια φυσαλίδες μεγάλες και μικρές (όχι μόνο από την εκπνοή μας αλλά και από τον αέρα που ήταν παγιδευμένος στις στολές και τον εξοπλισμό μας) άρχισαν να ανεβαίνουν προς την επιφάνεια. Καθώς λίγο μετά το μεσημέρι ο ήλιος ήταν πολύ ψηλά, σχεδόν στο ζενίθ, και οι ακτίνες του ήταν πολύ ισχυρές και σχεδόν κατακόρυφες, οι μυριάδες φυσαλίδες λαμπύριζαν και τρεμόπαιζαν, δημιουργώντας ένα υπερθέαμα. Νόμιζες ότι όλη η θάλασσα έβραζε, ενώ αν είχε συννεφιά όλα θα ήταν μουντά…

Κατεβαίνοντας αισθάνθηκα κάποια δυσκολία να εξισώσω την πίεση στο αριστερό αφτί, που άρχισε να πονάει, αλλά τελικά τα κατάφερα. Λίγο βαθύτερα φάνηκε το ναυάγιο του πλοίου «Capitan Alsina». Το ψηλότερο σημείο του ήταν περίπου στα 30 μέτρα. Αρχίσαμε να το περιεργαζόμαστε, κολυμπώντας ολόγυρά του. Έχει υποστεί αρκετή καταστροφή από τους τυφώνες κι έτσι δεν υπήρχαν ατόφια διαμερίσματα για να μπεις μέσα. Φθάσαμε μέχρι βάθος 37 μέτρων. Η προπέλα του βρισκόταν γύρω στα 41 μέτρα. Την είδαμε, αλλά δεν κατεβήκαμε τόσο βαθιά, επειδή ήταν η δεύτερη κατάδυση της ημέρας, η οποία, για αποφυγή της νόσου των δυτών, πρέπει πάντα να γίνεται σε μικρότερο βάθος από την πρώτη. Εμείς ήδη είχαμε κάνει μια μικροπαράβαση, κατεβαίνοντας 7 μέτρα βαθύτερα από ό,τι στην πρώτη κατάδυση της ημέρας…

Στην ανάδυση κάναμε μια πολύ μεγάλη στάση προληπτικής αποσυμπίεσης στα 5 μέτρα επί 6 λεπτά (που μου φάνηκαν και πάλι ατελείωτα, επειδή δεν είχα τίποτα να κάνω), διότι είχαμε κάνει δύο αρκετά βαθιές καταδύσεις. Το ρεύμα κοντά στην επιφάνεια ήταν ιδιαίτερα ισχυρό και θα ήταν αδύνατο να το αντιμετωπίσουμε κολυμπώντας. Ευτυχώς, κρατιόμασταν γερά από το σκοινί της άγκυρας. Ακόμη και τα λίγα μέτρα που έπρεπε να διανύσουμε στο τέλος, όταν αφήσαμε το σκοινί για να κολυμπήσουμε κάτω από το σκάφος μέχρι να φθάσουμε στη βάση της σκάλας, ήταν μια δοκιμασία…

Μετά το πλύσιμο του εξοπλισμού την άραξα σε μια ξαπλώστρα στην αμμουδιά, για ν' αναπαυθώ κάτω από τους φοίνικες. Αν και ήταν αργά το απόγευμα ο ήλιος έκαιγε αρκετά. Από τα μεγάφωνα του ξενοδοχείου ακουγόταν στην παραλία και στην πισίνα ζωηρή λατινοαμερικάνικη μουσική, που έφτιαχνε το κέφι.

Στα μπαρ σερβίρονταν άφθονα τροπικά κοκτέιλ με χυμούς φρούτων, αλλά και ενισχυτικό εντόπιο ρούμι ή οτιδήποτε άλλο ποτό επιθυμούσε η ψυχή σου. Τα ονόματά τους ήταν κι αυτά εξωτικά: Pina Colada, Banana mamma, Cuba libre, Coco logo, Acapulco, Tropicana, Merengue, Marco Polo, Banana daiquiri, Sex on the beach(!) Tequila sunrise, Planters punch και πάμπολλα άλλα. Επειδή τα πάντα προσφέρονταν στην τιμή του δωματίου, χρειαζόταν μεγάλη θέληση και προσοχή για να μη γίνεις σκνίπα στο μεθύσι! Εγώ κάθε φορά δοκίμαζα κάτι διαφορετικό.

Μουσική, χορός, τραγούδι

Κυριακή, 18.11.01

Στην πρωινή κατάδυση από τα πιο ενδιαφέροντα που συναντήσαμε ήταν ένα πελώριο κοράλλι - εγκέφαλος (ονομάζεται έτσι επειδή το σχήμα του μοιάζει με μυαλό). Είχε διάμετρο περίπου 2 μέτρα! Εξίσου εντυπωσιακά ήταν κάτι μεγάλα, σωληνωτά σφουγγάρια, ύψους 1 μέτρου και πλέον.

Η κορυφή του κοραλλιογενούς υφάλου έφθανε σε ύψος 17 μέτρων κάτω από την επιφάνεια. Η μια του πλευρά κατηφόριζε απότομα. Τα περίπου κατακόρυφα τοιχώματα ονομάζονται στην καταδυτική γλώσσα «τοίχος». Περιπλανηθήκαμε αρκετά και μετά πήραμε το δρόμο της επιστροφής προς το σκάφος. Στη στάση αποσυμπίεσης ήρθαν τριγύρω μας ένα σωρό γκρίζα ψάρια με γαλάζια γραμμή στη ράχη τους. Κολυμπούσαν ολόγυρά μας και μας περιεργάζονταν. Αυτό κάναμε άλλωστε κι εμείς! Ήταν ένα υπέροχο θέαμα. Μας συντρόφευαν μέχρι που ανεβήκαμε στο σκάφος.

Μετά το μεσημβρινό φαγητό ήρθε η απογευματινή κατάδυση. Συνήθως μεσολαβούσαν 2 ώρες ή και λιγότερο. Αντίθετα με ό,τι πιστεύουμε στην Ελλάδα για το μπάνιο μετά το φαγητό, (τουλάχιστον 3 ώρες μετά), σε όλο τον κόσμο στα καταδυτικά κέντρα καταδύονται μετά το φαγητό. Αυτό αποτελεί συνήθη πρακτική παρόλο που η κατάδυση συνεπάγεται πολύ μεγαλύτερη σωματική και πνευματική προσπάθεια από ένα απλό κολύμπι. Σε αρκετές περιπτώσεις, μάλιστα, συμμετέχουν στις καταδύσεις και γιατροί. Προσωπικά έχω κάνει κατάδυση μετά το φαγητό πάνω από 200 φορές. Ίσως αυτό να είναι επικίνδυνο μόνο όταν ο οργανισμός του ανθρώπου έχει ήδη κάποιο πρόβλημα υγείας, οπότε το κολύμπι μετά το φαγητό συντελεί στην εκδήλωσή του.

Καταδυθήκαμε στο σημείο «coral garden», το οποίο δεν απείχε πολύ από τη βάση μας. Αν και βουτήξαμε σε απόσταση εκατό μέτρων από την ακτή και σε ρηχά νερά (μέγιστο βάθος 10,5 μέτρα μόνο!) τα θεάματα ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα. Πρώτα είδαμε ένα σελάχι που αναπαυόταν στον αμμώδη βυθό, μισοκουκουλωμένο με άμμο κι ευτυχώς το αντιληφθήκαμε αμέσως, οπότε ο κίνδυνος να το πατήσει κάποιος κατά λάθος απεφεύχθη. Κατόπιν είδαμε ένα barracuda. Στη γλώσσα επικοινωνίας των δυτών με νοήματα, το ψάρι αυτό, λόγω του τρομερού στόματός του, συμβολίζεται με τον αντίχειρα ν' ανοιγοκλείνει απέναντι σε όλα τα υπόλοιπα δάκτυλα μαζί, που υποδηλώνει ένα στόμα που ανοιγοκλείνει. [Οι καρχαρίες εκφράζονται συνθηματικά με την παλάμη κάθετα στο μέτωπο του δύτη]. Είδαμε επίσης ένα φίδι, καφετί με άσπρες βούλες. Είχα 13 ολόκληρα χρόνια να δω φίδι σε κατάδυση στη θάλασσα. Τα περισσότερα υπάρχουν στον Περσικό κόλπο και σαφώς λιγότερα στον Ινδικό και Ειρηνικό Ωκεανό. Κάποια στιγμή που μείναμε όλοι ακίνητοι, μας πλησίασαν πολλά μικρά ψαράκια, τα οποία άρχισαν να κολυμπάνε ανάμεσά μας και να έρχονται σχεδόν σε επαφή μαζί μας γεμάτα περιέργεια. Τα παρατηρούσαμε να κολυμπούν δίπλα στη μάσκα μας και ομολογώ πως είχαν πολλή πλάκα! Μόλις όμως κινηθήκαμε, αν κι ελάχιστα, αυτά εξαφανίστηκαν.

Παραμείναμε στο βυθό 1 ώρα και 13 λεπτά! Ήταν μια από τις πιο μεγάλες σε διάρκεια καταδύσεις της ζωής μου.

Το βράδυ στο θεατράκι του ξενοδοχείου μάς παρουσίασαν ένα θεαματικό πρόγραμμα με τοπικούς χορούς. Η μουσική, το τραγούδι και ο χορός είναι κυριολεκτικά μέσα στο αίμα των κατοίκων της Λατινικής Αμερικής, κάτι που δεν συμβαίνει π.χ. στην Άπω Ανατολή. Η πιο πειστική απόδειξη είναι ότι σχεδόν όλοι οι χοροί γεννήθηκαν εκεί: tango, cha-cha-cha, samba, lambada, bossa nova, merengue, turba, regge, salsa, rasba, kalypso, yanka, limbo, bostella, bomba, bachata και τόσοι άλλοι που δεν έχουν φθάσει καθόλου ή ακόμα στη χώρα μας. Τότε έκανε θραύση ο bomba, ένας χορός πολύ ζωηρός και κεφάτος αλλά δύσκολος. Σε μερικούς από τους φολκλορικούς χορούς του νησιού ήταν φανερή η ισπανική επίδραση: οι χορεύτριες φορούσαν μακριές, φαρδιές φούστες που σήκωναν με το ένα τους χέρι. Εξίσου αξιοσημείωτες ήταν και οι επιρροές από τους ζωηρούς ρυθμούς της αφρικανικής μουσικής, στους οποίους λικνίζονταν τα μελαψά, ευλύγιστα κορμιά των χορευτών. Εκτός από τα γνωστά μουσικά όργανα χρησιμοποιούσαν και κάποια τελείως άγνωστα. Ένα από αυτά, που το είχα δει να πωλείται αλλά δεν γνώριζα τι ήταν και σε τι χρησίμευε, ονομάζεται γουίρα και αποτελείται από ένα μεταλλικό κύλινδρο με πολλές προεξοχές (όπως ένας τρίφτης τυριού), χωρίς βάσεις επάνω και κάτω αλλά μια λαβή στη μέση.

Αυτό το εξαιρετικό πρόγραμμα, που δημιούργησε τόσο ξεχωριστή ατμόσφαιρα, κάποια στιγμή τελείωσε…

Διαγωνισμός χορού

Δευτέρα, 19.11.01

Η πρωινή μας κατάδυση ήταν στην περιοχή «rock beauty». Συναντήσαμε στον βυθό τόσα ψάρια του ομώνυμου είδους, που δικαιολογούσαν την ονομασία της τοποθεσίας. Ενώ βρισκόμασταν ήδη σε βάθος 34 μέτρων, ο αρχηγός άρχισε να κολυμπάει προς τα πολύ βαθιά, αφού μας έκανε προηγουμένως σήμα να μην τον ακολουθήσουμε. Αναρωτιόμουνα τι είχε συμβεί. Στην αρχή υπέθεσα ότι θα είχε δει είτε κάτι περίεργο και πήγαινε να το ανιχνεύσει είτε κάποιον που χρειαζόταν βοήθεια. Μείναμε όλοι ακίνητοι και περιμέναμε. Από την ομάδα μας μόνο μια Ελβετίδα τον ακολούθησε. Προχώρησαν βαθύτερα, τουλάχιστον μέχρι τα 45 μέτρα βάθος. Επειδή η ορατότητα ήταν μέτρια, σε λίγο χάθηκαν από τα μάτια μας. Επέστρεψαν και οι δύο σε ελάχιστα λεπτά μαζί, σαν την καλή χαρά. Τότε συνειδητοποίησα περί τίνος επρόκειτο: η κοπέλα έκανε μαθήματα για να πάρει το πτυχίο «Δύτη Διάσωσης». Έπρεπε, λοιπόν, ν' αντιληφθεί γρήγορα και να ενεργήσει κατάλληλα σε κάθε απρόοπτη, ανώμαλη κατάσταση. Ο αρχηγός δημιούργησε απροειδοποίητα μια δήθεν κατάσταση κινδύνου (προσομοίωση ατυχήματος), προσποιούμενος έναν δύτη που, για παράδειγμα, από απροσεξία ή από μέθη του βυθού απομακρύνεται από την ομάδα και πηγαίνει πολύ βαθιά, πέρα από τα όρια…

Το μεσημέρι μετά το φαγητό έκανα μια βόλτα στον κήπο του συγκροτήματος του ξενοδοχείου Don Jaan. Η βλάστηση ήταν οργιαστική. Είδα διάφορα είδη δένδρων, αναρριχόμενων θάμνων και λουλουδιών των τροπικών. Μεταξύ αυτών ήταν και το tiare, το εθνικό άνθος της Ταϊτής με το υπέροχο άρωμα. Με τα λουλούδια αυτά στολίζονταν τα κορίτσια, φτιάχνοντας γιρλάντες που τοποθετούσαν στο κεφάλι σαν στεφάνι ή γύρω από το λαιμό σαν μακρύ κολιέ. Επικρατούσαν, βέβαια, σχεδόν παντού τα διάφορα είδη φοινικιάς. Σ' ένα πολύ ψηλό φοίνικα είδα να κρέμονται από τα κλαδιά του 30 και πλέον στρογγυλά, καφετιά αντικείμενα που έμοιαζαν με καρύδες, αλλά δεν ήταν. Παρατηρώντας προσεκτικά, διαπίστωσα ότι ήταν φωλιές πουλιών!

Η απογευματινή μας κατάδυση έγινε στο σημείο «la boja» (= η σημαδούρα). Αρχηγός μας ήταν για πρώτη φορά ο Γερμανός ιδιοκτήτης της βάσης των καταδύσεων «Treasure Divers». Το όνομά του μεταφραζόμενο στα ελληνικά είναι «Φρεσκοβούτυρος»! Μη γελάτε, αυτό σημαίνει η λέξη Frischbutter. Τα πιο ενδιαφέροντα που είδαμε ήταν: ψάρια-τρομπέτα, μια σμέρνα με βούλες, ένα ψάρι σαν κιβώτιο με δύο κέρατα στο μέτωπο, άφθονα σφουγγάρια και γοργόνιες, που κινούνται αργά δεξιά κι αριστερά, σαν πελώριες βεντάλιες. Και το κλου της κατάδυσης ήταν ακόμη ένα φίδι.

Επειδή είχα άνεση χρόνου έκανα δοκιμές στα δύο συστήματα ήχου, που έχω πάντα μαζί μου για να μπορώ να προσελκύσω την προσοχή των άλλων, ιδίως σε περίπτωση κινδύνου. Η ισχυρή σφυρίχτρα που λειτουργεί με τον πεπιεσμένο αέρα της μπουκάλας λειτούργησε άψογα. Το δεύτερο σύστημα, που ονομάζεται «shaker», αποτελείται από ένα μικρό, πλαστικό, στεγανό δοχείο που περιέχει κάμποσα μικρά βότσαλα. Όταν το κουνήσεις γρήγορα πάνω-κάτω (π.χ. σαν shaker για φραπέ) κάνει θόρυβο, που ακούγεται και μέσα στο νερό. Μ' αυτό το σύστημα, είχα πρόβλημα. Το έχασα! Έψαξα στην τσέπη που το είχα βάλει, αλλά δεν μπόρεσα να το εντοπίσω. Τελικά, αποδείχθηκε ότι, επειδή περιέχει αρκετό αέρα και είναι πάρα πολύ ελαφρύ, είχε ξεφύγει από την τσέπη που το είχα βάλει και επέπλεε πολύ ψηλά πάνω από το κεφάλι μου.

Το απόγευμα δίπλα στην πισίνα παραδίδονταν από νέους και νέες μαθήματα merengue, που ήταν ο τοπικός χορός του νησιού. Τα βήματά του ήταν πολύ απλά: 4 βήματα δεξιά, 4 αριστερά, 4 εμπρός, 4 πίσω και 4 κυκλικά. Μοιάζει αφάνταστα εύκολο, αλλά όταν προσθέσεις το σωστό ρυθμικό λίκνισμα του κορμιού, την γρήγορη κίνηση των οπισθίων (ιδιαίτερη τέχνη για τις κοπέλες) και τις αριστοτεχνικές φιγούρες που κάνουν οι καλοί χορευτές, τότε αλλάζεις γνώμη. Για όσους τυχόν αμφιβάλλουν θα το συγκρίνω με κάτι πολύ γνωστό, την οδήγηση αυτοκινήτου. Στη θεωρία είναι κάτι απλούστατο. Πατώντας το γκάζι επιταχύνεις, πατώντας το φρένο σταματάς και γυρίζοντας το τιμόνι στρίβεις δεξιά ή αριστερά κατά βούληση! Τόσο απλό! Και μη μου πείτε για τις αλλαγές ταχυτήτων, γιατί αυτό έχει ήδη λυθεί με τα αυτόματα κιβώτια ταχυτήτων…

Στη διάρκεια του δείπνου ήρθαν 3 μουσικοί με κιθάρες και μας έπαιξαν πολλά τραγούδια. Το μόνο μη ισπανόφωνο ήταν «Τα παιδιά του Πειραιά» όπου έπαιξαν μόνο τη μουσική, χωρίς να τραγουδούν. Φαίνεται ότι δεν γνώριζαν τα λόγια. Τους έδωσα ένα γερό πουρμπουάρ και κάποια μικροδώρα που έφερα από το δωμάτιό μου. Έμειναν κατενθουσιασμένοι και με χιλιοευχαρίστησαν. [Τα ίδια δωράκια, αν τα έδινα κάπου στην Ευρώπη θα με κοίταζαν υπεροπτικά.]

Μετά το δείπνο διοργανώθηκε διαγωνισμός χορού μεταξύ των πελατών του ξενοδοχείου. Με αρκετή πίεση βγήκαν στην πίστα 6 ζευγάρια νέοι ή σχεδόν νέοι, για να χορέψουν διάφορα είδη χορού από βαλς μέχρι λαμπάντα και μερέγκε. Πριν από κάθε χορό αναλάμβανε να κάνει επίδειξη ένας νέος και μια νέα, χορευτές του ξενοδοχείου. Εκτός από το μεγάλο ταλέντο και τη φοβερή προπόνηση διέθεταν και σώματα με φιδίσια ευελιξία. Το θέαμα που προσέφεραν ήταν εκπληκτικό! Αμέσως μετά ακολουθούσαν οι ερασιτέχνες, οπότε η διαφορά φαινόταν ακόμη εντονότερα. Μερικοί δεν γνώριζαν ούτε καν ότι ο καβαλιέρος πιάνει τη ντάμα από τη μέση με το δεξί χέρι και απλώνει το αριστερό για να κρατήσει το χέρι της. Οι θεατές διασκέδαζαν με το θέαμα, που έμοιαζε με καρικατούρα. Το πιο φοβερό ζευγάρι αποτελούνταν από μια Γερμανιδάρα βαρέων βαρών (χωρίς υπερβολή πάνω από 140 κιλά!) και από τον μικροσκοπικό καβαλιέρο της. Ήταν κάτι σαν την περίφημη «χοντρή του θησαυρού» με τον «Ζαχαρία» της, όπως θα θυμούνται οι παλαιότεροι. Αλλά εκεί που έγινε κυριολεκτικά πανδαιμόνιο ήταν όταν η χοντρή σήκωσε τον καβαλιέρο της στον αέρα!

Η αστυνομία επιτηρούσε την παραλία κάνοντας περιπολίες είτε με Jeep, είτε με 4τροχες, 4κίνητες μοτοσυκλέτες, ιδίως μετά τη δύση του ήλιου. Αργά το βράδυ, επιστρέφοντας προς το δωμάτιό μου, άκουσα δυνατές κραυγές από την αμμουδιά. Μαζί με αρκετούς άλλους τρέξαμε προς την παραλία. Τελικά, ήταν μια εντόπια κοπέλα, που την είχαν συλλάβει αστυνομικοί κι εκείνη ούρλιαζε και τους χτυπούσε, καθώς τη μετέφεραν. Ρώτησα κάποιους υπαλλήλους του ξενοδοχείου τι συμβαίνει και μου είπαν ότι όταν οι αστυνομικοί ζήτησαν να της κάνουν έλεγχο, εκείνη τους επιτέθηκε.

Προσομοίωση ατυχημάτων

Τρίτη, 20.11.01

Εκείνη τη μέρα η ομάδα των δυτών που θα πηγαίναμε για κατάδυση με το μεγάλο σκάφος, που λεγόταν «Robin Hood», ήταν πολυάριθμη και το σημείο όπου καταδυθήκαμε ονομάζεται «Barracuda». Είχε συννεφιά κι αυτό ήταν πολύ καλό, γιατί δεν ζεσταινόμασταν από τον καυτό ήλιο όσο βρισκόμασταν στην επιφάνεια. Καθώς φορούσαμε καταδυτικές στολές ο ιδρώτας μας δεν θα μπορούσε να εξατμισθεί, για να δροσιστούμε. Αντιθέτως, η συννεφιά δεν ήταν τόσο ευχάριστη στον βυθό, επειδή το φως ήταν λιγότερο και δεν υπήρχαν φωτοσκιάσεις ώστε να τονίζεται το ανάγλυφο.

Τα πιο ενδιαφέροντα που είδαμε στον βυθό ήταν ένα σφουγγάρι σε σχήμα χεριού με 5 δάχτυλα και αρκετά ψάρια που ονομάζονται «4-eyes butterfly fish», δηλαδή «πεταλουδόψαρα με 4 μάτια». Αυτή η περίεργη ονομασία τους οφείλεται στο ότι τα ψάρια αυτά έχουν μια πολύ κοντή ουρά, που σχεδόν δεν ξεχωρίζει, αλλά αποτελεί συμπλήρωμα του σώματός τους, το οποίο είναι σχεδόν κυκλικό. Στο πίσω μέρος και λίγο ψηλότερα από τη μέση έχουν μια μεγάλη μαύρη βούλα σε κάθε πλευρά, που μοιάζει με μεγάλο μάτι. Έχουν, δηλαδή, 2 μικρά κανονικά μάτια και 2 μεγάλα ψεύτικα. Αυτό είναι ένα τέχνασμα της φύσης για την προστασία τους. Όταν έλθει κάποιο μεγάλο ψάρι για να τους επιτεθεί, παρασύρεται από τα μεγάλα, παραπειστικά μάτια και νομίζει ότι στην πλευρά αυτή είναι το εμπρός μέρος του ψαριού. Εκείνο, όμως, φεύγει από την τελείως αντίθετη κατεύθυνση κι έτσι σώζεται! Όμως, το πιο εντυπωσιακό που είδαμε ήταν ένας τεράστιος βασιλικός κάβουρας, μεγέθους τουλάχιστον 25 εκατοστών! Για μένα ήταν η πρώτη φορά που συναντούσα τέτοιο κάβουρα σε κατάδυση. Και το σώμα και οι δαγκάνες του είχαν παρδαλά χρώματα για καμουφλάζ.

Στη διάρκεια της κατάδυσης η Ελβετίδα που ετοιμαζόταν για δίπλωμα αρχηγού κατάδυσης, μας ρώτησε όλους σε κάποια στιγμή, πόσος αέρας μας απόμενε. Αυτό γινόταν κατά διαστήματα για λόγους ασφαλείας και για να αποφασισθεί το βάθος και η κατεύθυνση που θα προχωρούσαν οι δύτες, καθώς υπήρχε το ενδεχόμενο να έπρεπε να επιστρέψουν στο σκάφος. Ο πραγματικός αρχηγός της απάντησε με ένα «ΟΚ». Εκείνη, όμως, θεώρησε την απάντηση μη ικανοποιητική κι επέμεινε να μάθει πόσες ατμόσφαιρες ακριβώς (σωστή ενέργεια). Λίγο αργότερα ο πραγματικός αρχηγός προσποιήθηκε ότι του ξέφυγε η ζώνη των βαρών (οπότε θα προχωρούσε ταχύτατα προς την επιφάνεια με μεγάλους κινδύνους). Η μαθητευόμενη αρχηγός έσπευσε κοντά του και τον "έσωσε". Στη διάρκεια της επιστροφής με το σκάφος ο αρχηγός ανέβηκε στην σκεπή της καμπίνας κι έπεσε στη θάλασσα από δήθεν απροσεξία. Η μαθητευόμενη έπρεπε να προσέχει ώστε ν' αντιληφθεί αμέσως το συμβάν, να πει στον καπετάνιο να επιστρέψει ταχύτατα στο σημείο και να πέσει αμέσως στη θάλασσα, ώστε να σώσει το "αναίσθητο θύμα" και να το ρυμουλκήσει, κολυμπώντας μέχρι το σκάφος. Εκεί πια επιτρεπόταν να βοηθήσουν και οι άλλοι. Όλα πήγαν καλά, εκτός από το ότι στη βιασύνη της δεν είχε φορέσει τα βατραχοπέδιλά της…

Όταν τελείωσε η άσκηση, ο καπετάνιος επιχείρησε να βάλει εμπρός τη μηχανή, αλλά εκείνη δεν ξεκινούσε με τίποτα. Αυτό δεν ήταν "προσομοίωση", αλλά πραγματική βλάβη. Μετά από πολλές αποτυχημένες προσπάθειες ειδοποιήσαμε με το VHF, που ευτυχώς διέθετε το σκάφος, και ήλθε, μισή ώρα περίπου αργότερα, από τη βάση ένα άλλο μικρότερο και μας παρέλαβε. Ανάμεσα στις εμπειρίες μου έχω και δύο περιπτώσεις, όπου το σκάφος χάλασε χωρίς να έχει VHF. Στην πρώτη (στην Γαλλική Πολυνησία στον Νότιο Ειρηνικό) καταφέραμε να το διορθώσουμε. Στη δεύτερη (στα νησιά του Πράσινου Ακρωτήριου στον Ατλαντικό Ωκεανό) επρόκειτο για μια μικρή βάρκα και με χίλια βάσανα καταφέραμε να επιστρέψουμε τραβώντας κουπί…

Επειδή με όλα αυτά τα γεγονότα αργήσαμε να γυρίσουμε, πήγαμε για φαγητό πολύ αργά. Κατόπιν αυτού αποφάσισα να μην κάνω απογευματινή κατάδυση. Συμπλήρωσα το βιβλιαράκι των καταδύσεών μου και μετά πήγα στη βάση για να πάρω σφραγίδες και υπογραφές. Η δουλειά αυτή χρειάζεται πολλή ώρα.

Η δύση του ήλιου με τα πολλά κατακόκκινα σύννεφα πίσω από τα φύλλα των φοινικόδενδρων ήταν υπέροχη. Τράβηξα μερικές ωραίες φωτογραφίες.

Το βράδυ στο θέατρο η ομάδα διασκέδασης του ξενοδοχείου παρουσίασε διάφορα μουσικοχορευτικά νούμερα, με βάση τραγούδια του Michael Jackson και μουσική υπόκρουση τους δίσκους του. Τόσο η μίμηση του Jackson όσο και ο χορός των χορευτών ήταν υπέροχα.

Υπέροχες σπηλαιοκαταδύσεις

Τετάρτη 21.11.01

Οι καταδύσεις μας την επόμενη μέρα ήταν πολύ διαφορετικές. Βουτήξαμε σε μια σπηλιά που ονομάζεται «La Sirena». Ετοιμάσαμε όλο τον εξοπλισμό μας και τον συγκεντρώσαμε πλάι σ' ένα mini-bus Hyndai, το οποίο θα μας μετέφερε εκεί. Φορτώσαμε πρώτα τις μπουκάλες με τον αέρα, δύο για κάθε δύτη, που ήταν πολύ βαριές και από πάνω βάλαμε τους καταδυτικούς σάκους με τον εξοπλισμό. Ήμασταν 5 άτομα και αρχηγός μας ήταν ο Γερμανός Michael, όπως συνήθως. Αξίζει, όμως, να πω δυο λόγια γι' αυτόν. Είχε πολύ ευγενικό πρόσωπο, αλλά συμπεριφορά αξιωματικού των SS! Δεν έχει καμιά σχέση με τους άλλους δύο Γερμανούς της βάσης - που ήταν άψογοι, ούτε και με τους Γερμανούς που κάναμε καταδύσεις μαζί, που ήταν σωστοί κι εξυπηρετικοί. Είχε πάθος με την προστασία του περιβάλλοντος και συνεχώς έκανε παρατηρήσεις με πρωτοφανή αγενή τρόπο, έστω κι αν άγγιζες απλώς την άμμο του βυθού, πολύ δε περισσότερο τα κοράλλια!

Για τη σπηλιά μου έλεγε μέρες πριν, ότι «χρειάστηκαν εκατομμύρια χρόνια για να δημιουργηθούν οι σταλακτίτες και εννοώ να μείνουν έτσι»

δεν είπε: «πρέπει να προσέχουμε όλοι για να μείνουν έτσι».

Λες και ήταν προσωπική ιδιοκτησία του! Όταν μπήκαμε στο λεωφορειάκι υποχρέωσε έναν Γερμανό δύτη να καθίσει σε πτυσσόμενο κάθισμα και κράτησε για τον εαυτό του και τις δύο κανονικές θέσεις πλάι στον οδηγό, για να έχει μεγαλύτερη άνεση για τα πόδια του! Την ώρα που ξεκινούσαμε, τον ρώτησε κάποιος από τους Γερμανούς αν φόρτωσε στο αμάξι τον σάκο με τον εξοπλισμό του. O Michael του απάντησε: «Δεν είναι δική σου δουλειά. Τα πάντα είναι ΟΚ». Αν συμπεριφερόταν έτσι σ' εκείνους από τους οποίους κέρδιζε το ψωμί του, μπορεί εύκολα να φανταστεί κανείς τι θα έκανε σε κρατούμενους σε στρατόπεδο συγκεντρώσεως! Αν τυχόν αναστηθεί κάποτε ο Χίτλερ, θα έχει ήδη έτοιμο συνεργάτη…

Ξεκινήσαμε, αλλά μετά από 10 λεπτά διαδρομής χτύπησε το κινητό του Michael. Τηλεφωνούσαν από τη βάση ότι είχε μείνει εκεί ο σάκος με τον εξοπλισμό του!! Αναγκαστήκαμε να επιστρέψουμε για να τον πάρουμε. Πολύ το ευχαριστήθηκα και μη πείτε πως είμαι χαιρέκακος…

Περάσαμε το αεροδρόμιο Las Americas, με κατεύθυνση προς Santo Domingo και λίγο αργότερα στρίψαμε δεξιά. Σε μισή ώρα φθάσαμε στη σπηλιά La Sirena. Τo έδαφος της περιοχής ήταν επίπεδο και το τοπίο καταπράσινο. Η είσοδος προς τη σπηλιά ήταν μια φυσική τρύπα, σαν πελώριο πηγάδι. Για την κάθοδο μέχρι την επιφάνεια του νερού της λίμνης, που βρισκόταν καμιά εικοσαριά μέτρα χαμηλότερα, είχαν κατασκευάσει μια στενή, στριφογυριστή, μεταλλική σκάλα. Από αυτήν έπρεπε να κατεβάσουμε όλον τον βαρύ εξοπλισμό μας. Επειδή, όμως, η κατάβαση από εκείνη τη σκάλα κρατώντας μεγάλα ογκώδη φορτία ήταν προβληματική κι επικίνδυνη, δημιουργήσαμε μια ανθρώπινη αλυσίδα και δίναμε ο ένας στα χέρια του άλλου τα πράγματα, χωρίς να μετακινούμαστε οι ίδιοι. Τα χείλη του πηγαδιού κάλυπτε οργιαστική βλάστηση και πολλοί κλάδοι από φυτά κρέμονταν προς τα κάτω, φτάνοντας σχεδόν μέχρι τη λίμνη. Καθώς φωτίζονταν από τις ακτίνες του ήλιου, δημιουργούσαν ένα ωραιότατο, πράσινο διάκοσμο, που στόλιζε την είσοδο της σπηλιάς.

Κάτω υπήρχε ίσα-ίσα χώρος για να αποθέσουμε τον εξοπλισμό μας και να αρχίσουμε να ετοιμαζόμαστε. Αφαιρέσαμε από τις ζώνες μας βάρη 1 έως 3 κιλά, επειδή το νερό της σπηλιάς ήταν γλυκό και συνεπώς η άνωση μικρότερη. Κάναμε βέβαια κουταμάρα, γιατί θα έπρεπε αυτή τη δουλειά να την είχαμε κάνει στο αυτοκίνητο, ώστε να μην ανεβοκατεβάζουμε κι αυτά τα άχρηστα βάρη στο "πηγάδι". Κάνοντας τους τελευταίους ελέγχους διαπίστωσα με απελπισία ότι ο εφεδρικός φακός μου δεν λειτουργούσε. Όλες οι προσπάθειες που έκανα (αλλαγή μπαταριών, ξεβίδωμα και ξαναβίδωμα κ.λπ.) παρέμειναν άκαρπες. Ξεκινούσα, λοιπόν, μ' ένα αρνητικό παράγοντα από την αρχή, που μου δημιουργούσε κάποιο άγχος. Αν μείνεις χωρίς φως, δεν μπορείς να κάνεις ούτε φωτεινό σινιάλο, ούτε καν να διαβάσεις τις ενδείξεις των διαφόρων οργάνων. Είπα τους φόβους μου στον αρχηγό κι εκείνος με βεβαίωσε ότι η αυτονομία των φακών φτάνει και για τις δύο καταδύσεις. Αυτό ελάχιστα με καθησύχασε, αφού εκτός από τη διάρκεια της μπαταρίας οι φακοί παθαίνουν και βλάβες…

Η σπηλαιοκατάδυση θεωρώ (και όχι μόνο εγώ) ότι είναι ίσως το δυσκολότερο εγχείρημα που μπορεί να επιχειρήσει ο άνθρωπος, γιατί πρέπει να αντιμετωπίσει πολλές επιπρόσθετες δυσκολίες, σε σχέση με την κοινή κατάδυση, που ήδη θεωρείται δύσκολη έως επικίνδυνη, δηλαδή:

• το συνεχές σκοτάδι (οι νυχτερινές καταδύσεις στη θάλασσα είναι μια καλή προπόνηση για να συνηθίζεις),

• την αδυναμία ανάδυσης έκτακτης ανάγκης, όπως μπορεί να γίνει στη θάλασσα, δεδομένου ότι εκεί που τελειώνει το νερό συνήθως υπάρχει βράχος και όχι αέρας,

• τη μηδενική ορατότητα εάν μετακινηθεί έστω και λιγάκι η ίλυς που κατακάθεται και συσσωρεύεται στο βυθό. Τότε μόνο ο μίτος της Αριάδνης μπορεί να οδηγήσει τον δύτη κι αυτό όχι πάντα. Και δεν χρειάζεται να ακουμπήσει την ιλύ με τα βατραχοπέδιλά του για να χαθεί η ορατότητα. Θολούρα μπορεί να προκαλέσει ακόμη και η μετατόπιση του νερού από τις κινήσεις των πέδιλων, επειδή η ώθηση του νερού δημιουργεί ένα, έστω κι ανεπαίσθητο, υδάτινο ρεύμα, το οποίο φτάνει μέχρι τον βυθό. Γι' αυτό ο δύτης πρέπει να αιωρείται σε αρκετή απόσταση απ' αυτόν και οι κινήσεις των βατραχοπέδιλων να είναι ελάχιστες, απαλές και μετρημένες («όπως πατάει η γάτα» θα λέγαμε στην ξηρά). Ακόμη και η τεχνική διαφέρει: οι κινήσεις δεν γίνονται επάνω-κάτω αλλά στα πλάγια.

• την ελάχιστη έως καθόλου εφαρμογή του βασικού κανόνα της κοινής κατάδυσης «να μην καταδύεσαι ποτέ μόνος». Γιατί είτε θολώσει τελείως το νερό είτε ο δύτης σφηνώσει κάπου δεν μπορεί κάποιος άλλος να παρέχει βοήθεια.

• τον περιορισμένο χρόνο να επιλύσει ο δύτης το οποιοδήποτε πρόβλημα, γιατί ο αέρας εξαντλείται.

Τα παραπάνω εξηγούν γιατί έχουν χαθεί μερικοί φοβεροί σπηλαιοδύτες, με τρομερή πείρα και ικανότητες, άνθρωποι που άνοιξαν νέους δρόμους σ' αυτό το άθλημα, έγραψαν βιβλία και δημιούργησαν καινούργια υλικά. Βέβαια, η σπηλιά που καταδυθήκαμε εκείνη τη μέρα δεν ήταν από τις δύσκολες, πρώτον επειδή τα βάθη του νερού ήταν μικρά (άρα η κατανάλωση αέρα ήταν μικρότερη) και δεύτερον επειδή υπήρχε ίλυς σε λίγα σημεία (άρα η ορατότητα ήταν καλή).

Μόλις τελειώσαμε τους ελέγχους, επαναλάβαμε ακόμη μία φορά τα υποβρύχια σήματα συνεννόησης, δώσαμε το τελικό ΟΚ και ξεκινήσαμε. Πρώτος προχώρησε ο Michael, δεύτερος εγώ και ακολούθησαν οι άλλοι τέσσερις δύτες, σε μικρές αποστάσεις ο ένας από τον άλλο, πάντα σε μια αυστηρά καθορισμένη σειρά. Ακόμη κι εκεί όπου το πλάτος του χώρου το επέτρεπε, δεν ήταν σωστό να χαλάσει η γραμμή των δυτών και να αρχίσουν να κολυμπούν παράλληλα.

Πολύ σύντομα πάψαμε να βλέπουμε το σημείο εισόδου και το αμυδρό φως της ημέρας. Το απόλυτο σκοτάδι μας περιέβαλλε. Συγκριτικά με τους άλλους, ψυχολογικά αισθανόμουν πολύ πιο άνετα μέσα στο σκοτάδι, γιατί με βοηθούσε η μακρόχρονη πείρα μου από την σπηλαιολογία. Καθώς το βάθος αυξομειωνόταν, το ένα χέρι φρόντιζε για τη διατήρηση του σωστού βάθους πλεύσης, πιέζοντας τα 2 κουμπιά του αέρα του ρυθμιστή πλευστότητας (είσοδος-έξοδος). Το άλλο χέρι κρατούσε σταθερά το φακό, που βέβαια ήταν δεμένος στον καρπό, για παν ενδεχόμενο.

Η σπηλιά είχε πολυποίκιλη διαμόρφωση. Αλλού υπήρχαν μεγάλες χαράδρες, αλλού στενά περάσματα, αλλού πελώριες αχανείς αίθουσες. Σε μερικά σημεία συναντήσαμε μόνο βράχια και ογκόλιθους. Σε άλλες περιοχές σταλακτίτες και σταλαγμίτες που μερικές φορές ήταν ενωμένοι μεταξύ τους, δημιουργώντας μια κολώνα (σταλακτίτη) που έμοιαζε σαν να υποστήριζε την οροφή. Σε μερικές περιοχές το πέτρωμα του βυθού ήταν μαυρισμένο, σαν να είχαν ανάψει εκεί μέσα φωτιές κάποιοι προϊστορικοί άνθρωποι, σε εποχές που το σπήλαιο ήταν στεγνό και όχι "πνιγμένο" από τα νερά.

Το μόνο που με άγχωνε ήταν η έλλειψη βοηθητικού φακού. Στα εύκολα σημεία έσβηνα το φακό μου και βασιζόμουν στο φως του προηγούμενου και του επόμενου δύτη. Με την οικονομία αυτή ήλπιζα ότι η μπαταρία του φακού θα έφθανε και για τη δεύτερη κατάδυση. Σε κάποιο κομμάτι της διαδρομής ο βυθός ήταν στρωμένος με μια ολόλευκη μάζα πάχους 2 εκατοστών περίπου. Δεν είχα ξανασυναντήσει κάτι τέτοιο. Είδα έκπληκτος τον Michael να σκαλίζει λίγο-λίγο τη μάζα αυτή με τα δάχτυλα και αυτή να διαλύεται, δημιουργώντας ένα μικρό λευκό συννεφάκι, θολώνοντας τοπικά το νερό. Δάσκαλε που δίδασκες! Ξεθάρρεψα κι εγώ και έκανα το ίδιο. Η μάζα έδινε την εντύπωση ότι ήταν μαρμαρόσκονη (σαν αυτή που χρησιμοποιείται στις οικοδομές) κολλημένη με μια αδύναμη συγκολλητική ουσία. Βάζοντας λίγη δύναμη με το δάχτυλο, διαλυόταν γιατί τριβόταν εύκολα, όπως η ξερή λάσπη. Αυτό το λευκό στρώμα που κάλυπτε τον βυθό θύμιζε την κρούστα λευκής τούρτας.

Ένα ωραιότατο, αλλά σπάνιο θέαμα δημιουργούσαν οι σταλακτίτες που ξεκινούσαν από την οροφή ψηλότερα. Τα επάνω μέρη τους βρίσκονταν πάνω από την επιφάνεια του νερού και γι' αυτό δεν τα βλέπαμε. Μόνο τα χαμηλότερα κομμάτια τους βυθίζονταν στο νερό. Καθώς τα κοιτάζαμε από κάτω, έμοιαζαν με ολόλευκα, μυτερά παγόβουνα που ξεφύτρωναν από τον ουρανό (που στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν η επιφάνεια του νερού)! Στα ελάχιστα κομμάτια που τυχόν βρισκόταν λίγος αέρας και όχι βράχος πάνω από το νερό, δεν μπορούσαμε να δούμε τι υπήρχε, παρά μόνο αν η δέσμη φωτός από κάποιον φακό κατευθυνόταν προς τα εκεί όταν όλοι οι άλλοι ήταν σβηστοί (ώστε να μην δημιουργείται διάχυτο φως). Ο αρχηγός προχωρούσε με αργό, σταθερό ρυθμό, πολύ αργό θα έλεγα. Αλλά καλύτερα έτσι, παρά το αντίθετο. Γιατί μου έχει συμβεί κι όχι λίγες φορές να προχωράει ο αρχηγός ταχύτατα, αδιαφορώντας για το τι συνέβαινε πίσω του. Το σωστό να λέγεται.

Φθάσαμε σε μια διαπλάτυνση όπου τερμάτιζε αυτός ο κλάδος του σπηλαίου. Ο αρχηγός έδωσε το σύνθημα της ανάδυσης. Ανεβήκαμε σιγά-σιγά προς την επιφάνεια με το ένα χέρι υψωμένο προς τα επάνω, ώστε να προφυλάξουμε το κεφάλι μας από ενδεχόμενη πρόσκρουση σε βράχο της οροφής ή σε κάποια αιχμή μυτερού σταλακτίτη.

Βρισκόμασταν σε μια αρκετά ευρύχωρη λιμνούλα. Συγκεντρωθήκαμε στο κέντρο της κι αρχίζουμε να απολαμβάνουμε το θέαμα ολόγυρα. Πάμπολλοι σταλακτίτες "κατέβαιναν" από την οροφή. Τα τοιχώματα ήταν επίσης πολύ όμορφα. Μετά από λίγα λεπτά ο αρχηγός μάς είπε να σβήσουμε όλοι τους φακούς μας. Επικράτησε απόλυτο σκοτάδι και απόλυτη ησυχία. Για τους περισσότερους από την ομάδα ήταν μια εμπειρία πρωτόγνωρη και λιγάκι παγερή. Για μένα ήταν πολύ συνηθισμένη. Στις σπηλιές αρκετές φορές όταν, για παράδειγμα, περιμένουμε μια άλλη ομάδα να εξερευνήσει κάποιο πλευρικό κλάδο, σβήνουμε τα φωτιστικά μέσα για να κάνουμε οικονομία. Σε λίγο ανάψαμε και πάλι τους φακούς κι ετοιμαστήκαμε για την επιστροφή. Όταν όλοι έδωσαν το ΟΚ, ο αρχηγός έδωσε σήμα για κατάδυση. Προχωρούμε ο ένας πίσω από τον άλλον, με την προκαθορισμένη σειρά. Ευτυχώς, δεν υπήρχε λάσπη στο βυθό κι έτσι ακόμη κι αν γινόταν κάποια λάθος κίνηση των πτερυγίων το νερό δεν θόλωνε.

Πλησιάζοντας στην περιοχή της εξόδου διακρίναμε από μακριά ένα γαλάζιο, αχνό φως. Ήταν το λιγοστό φως του ηλίου που έφθανε μέχρι εκεί κάτω. Ο Michael μου έγνεψε να σβήσω το φακό, το ίδιο έκαναν και οι υπόλοιποι της ομάδας. Η σπηλιά πήρε μια διαφορετική, μυστηριακή όψη. Μέσα στο σκοτάδι απολαύσαμε το μακρινό, αμυδρό φως και σιγά-σιγά πλησιάσαμε προς τα ΄κει. Φθάνοντας κάτω από την έξοδο αντικρίσαμε ένα μοναδικό θέαμα: οι ακτίνες του ήλιου "άγγιζαν" τον βυθό και φώτιζαν μερικούς βυθισμένους σταλαγμίτες που λαμπύριζαν. Η πορεία των ακτινών ήταν ιδιαίτερα ορατή, σαν να επρόκειτο για ακτίνες laser. Λίγο ψηλότερα διακρινόταν η επιφάνεια του νερού, που έμοιαζε με ημιδιαφανή καθρέφτη, ο οποίος επέτρεπε να φαίνεται ό,τι υπήρχε πέρα από αυτόν. Φαινόταν οι πράσινοι κλάδοι των αναρριχόμενων φυτών που κρέμονταν από ψηλά, υπέροχα φωτισμένοι κι αυτοί από τις ισχυρές ηλιακές ακτίνες και τέλος πολύ ψηλότερα -μέσα από το στόμιο του πηγαδιού- το γαλάζιο του ουρανού! Ήταν ένα εκπληκτικό και πρωτοφανές θέαμα που γι' αυτό και μόνο θα άξιζε να κάνω ολόκληρο το ταξίδι! Το χάζευα σαν μαγνητισμένος…

Σε λίγο έφθασαν και οι άλλοι. Το απολαύσαμε για μερικά λεπτά και μετά αναδυθήκαμε. Βγήκαμε έξω στην όχθη της λίμνης-πηγαδιού. Επειδή η κατάδυση δεν έγινε σε μεγάλο βάθος, δεν είχαμε καταναλώσει πολύ αέρα. Για λόγους ασφαλείας, όμως, ο αρχηγός μάς είπε να πάρουμε καινούργιες, γεμάτες μπουκάλες για τη δεύτερη κατάδυση. Συμφώνησα απόλυτα μαζί του, έστω κι αν αυτό σήμαινε μια τεράστια ταλαιπωρία, δηλαδή να ανεβάσουμε την μισοάδεια, βαριά, μεταλλική μπουκάλα από τη στριφογυριστή σκάλα και κατόπιν να κατεβάσουμε την καινούργια. Μας κόπηκε, κυριολεκτικά, η μέση. Ευτυχώς, δεν είχαμε κανένα ατύχημα από παραπάτημα, καθώς το φορτίο μάς εμπόδιζε να βλέπουμε που πατάμε. Ανεβήκαμε ξανά στην επιφάνεια, φάγαμε ένα πρόχειρο φαγητό, για να πάρουμε δυνάμεις και ήπιαμε κάτι για να ξεδιψάσουμε. Ξεκουραστήκαμε περίπου μια ώρα. Για να περάσει ο χρόνος ευχάριστα, επισκεφθήκαμε μια μικρή γειτονική "ξερή" σπηλιά. Σε μια αίθουσά της είχαν τοποθετήσει έπιπλα και την είχαν μετατρέψει σε πρόχειρο κατάλυμα.

Μετά την επίσκεψη κατεβήκαμε ξανά στο πηγάδι. Ετοιμάσαμε τον εξοπλισμό μας, φορέσαμε τις στολές μας, κάναμε όλους τους ελέγχους και ξεκινήσαμε. Αυτή τη φορά κατευθυνθήκαμε προς τον αριστερό κλάδο του σπηλαίου, που πήγαινε πιο βαθιά. Μόνο σε ελάχιστα σημεία υπήρχε αέρας πάνω από το νερό, σχεδόν παντού υπήρχε βράχος. Αυτές οι δύσκολες διαδρομές ονομάζονται στη σπηλαιολογική διάλεκτο «σιφόνια».

Κάποια στιγμή, ενώ προχωρούσαμε κανονικά, είδα κάποιον από τους δύτες να προσπερνάει και να φθάνει μέχρι τον αρχηγό. Δεν μπορούσα να δω τι σήμα του έκανε. Είδα, όμως, τον αρχηγό να κάνει αμέσως μεταβολή. Υπέθεσα ότι κάποιος από την ομάδα είχε χαθεί ή είχε μείνει πίσω και γι' αυτό γύρισε να τον αναζητήσει. Φυσικά, όλοι οι άλλοι ακολουθήσαμε από πίσω του. Μέτρησα τα φανάρια και είδα ότι όλοι οι δύτες ήταν παρόντες. Σε λίγο ο αρχηγός μάς έκανε σήμα ανάδυσης. Βγήκαμε στον αέρα μιας λίμνης. Εκεί μιλήσαμε και τότε λύθηκε η απορία. Τελικά, ο Ισπανός της ομάδας, ο Κάρλος, που ήταν άπειρος, είχε αισθανθεί έντονη κλειστοφοβία (και με το δίκιο του άλλωστε). Μείναμε στην επιφάνεια της λίμνης κάπου 10 λεπτά, μέχρι να συνέλθει και να πάει η καρδιά του στη θέση της. Καθώς ήμασταν ακίνητοι και το νερό αρκετά δροσερό, αρχίσαμε να κρυώνουμε. Όταν ο Κάρλος συνήλθε, ξεκινήσαμε και πάλι. Χωρίς άλλο απρόοπτο και χαζεύοντας τον ωραίο διάκοσμο, φθάσαμε στο τέρμα της διαδρομής. Αρχίσαμε να επιστρέφουμε, κολυμπώντας σε μικρή απόσταση, κοντά στο απέναντι τοίχωμα για να δούμε κι άλλες όψεις και διαφορετικά τοπία. Άλλοτε διασχίζαμε στενές χαράδρες κι άλλοτε πάλι πλατειές λίμνες. Όταν φθάσαμε κοντά στην έξοδο δεν προχωρήσαμε προς την επιφάνεια, αλλά πήραμε ένα άλλο παρακλάδι που προχωρούσε αρκετά βαθύτερα. Εκεί, περίπου σε βάθος 18 μέτρων το νερό δεν ήταν πλέον γλυκό, αλλά έντονα υφάλμυρο. Φαίνεται ότι σε κάποιο κοντινό σημείο η σπηλιά επικοινωνούσε με τη θάλασσα. Αυτή η μεγάλη διαφορά αλμυρότητας και η ανάμειξη διαφορετικών νερών μείωσε φοβερά την ορατότητα μέσα σε κλάσμα του δευτερολέπτου. Ενώ το νερό ήταν πεντακάθαρο, τελείως ξαφνικά όλα τριγύρω θόλωσαν. Ήταν σαν να είχαν πάθει κάτι τα μάτια σου, γιατί δεν υπήρχε αιωρούμενη σκόνη ή λάσπη. Απλά υπήρχε μια ασυνήθιστη θολούρα. Δεν μπορούσαμε να δούμε καθαρά ούτε ένα μέτρο μπροστά. Διακρίναμε μόνο το φως των φακών των άλλων δυτών και τους ίδιους σαν μια σκοτεινή, συγκεχυμένη σκιά, αν ήταν αρκετά κοντά. Η διαφορά σε σύγκριση με το πεντακάθαρο, κρυστάλλινο νερό λίγα δευτερόλεπτα προηγουμένως ήταν απίστευτη! Πολύ εντυπωσιακή εμπειρία, αλλά καθόλου ευχάριστη. Ευτυχώς, αυτό το "αστείο" δεν κράτησε για πολύ.

Λίγο πιο κάτω ανεβήκαμε σε μικρότερο βάθος και τα νερά καθάρισαν ως δια μαγείας, σαν να έγινε κάποιο θαύμα που θεράπευσε τα μάτια… Κοιτάζοντας προς την επιφάνεια αντίκρισα ξανά το υπέροχο θέαμα που δημιουργούσαν οι ακτίνες του ήλιου καθώς φώτιζαν τους βράχους στον βυθό, τους πνιγμένους σταλαγμίτες, την επιφάνεια του νερού και τα φυτά που κατέβαιναν από την είσοδο. Όμως, δεν ήταν ακριβώς όπως πριν, γιατί ο ήλιος είχε γείρει κάπως στο μεταξύ, δεν ήταν στο ζενίθ όπως στην πρώτη κατάδυση. Αυτό με έκανε να συνειδητοποιήσω πόσο πολύ τυχεροί υπήρξαμε. Αν είχε συννεφιά, το θέαμα θα έχανε σχεδόν όλη την ομορφιά του.

Βγήκαμε στην επιφάνεια με περίσσευμα αέρα μέσα στις συσκευές μας. Σε κάποια στιγμή ο Μichael με ρώτησε γιατί έσβηνα τον φακό μου. Του απάντησα ότι έκανα οικονομία για να μου φθάσει το φως. Και τότε με έντονα υπεροπτικό ύφος μου είπε: «Δηλαδή δεν μου είχες εμπιστοσύνη; Αφού σε βεβαίωσα ότι φθάνει». Στο αμήν ήμουνα να του πω για τη… θεία του, αλλά συγκρατήθηκα!

Καθώς επιστρέφαμε με το αυτοκίνητο, χτύπησε και πάλι το κινητό του Michael. Ήταν από τη βάση. Είχαν ανησυχήσει, επειδή καθυστερήσαμε πολύ να γυρίσουμε. Ο Michael εκνευρίστηκε, ίσως γιατί το θεώρησε προσωπική προσβολή. Ήταν εντυπωσιακή η διαφορά νοοτροπίας του από τους άλλους Γερμανούς…

Φθάσαμε στη βάση μας ενθουσιασμένοι.

Όπως κάθε απόγευμα πριν από τη δύση του ήλιου οι χορευτές του ξενοδοχείου παρέδιδαν μαθήματα τροπικών χορών κοντά στην πισίνα, σε όσους ενδιαφέρονταν. Συμμετείχαν πολλοί κι όλοι διασκέδαζαν. Κάθε μέρα διδασκόταν κι ένας διαφορετικός χορός. Οι bomba και bachata ήταν οι πιο μοντέρνοι.

Πάρα πολλές ξένες γυναίκες κι όχι μόνο νεαρές αποφάσιζαν να ακολουθήσουν την ιδιόρρυθμη τοπική κόμμωση. Παρέδιδαν, λοιπόν, το κεφάλι τους στις φροντίδες των υπαίθριων κομμωτριών ή κομμωτών, καθισμένες σε μια πολυθρόνα στην παραλία, υπομένοντας στωικά τη διαδικασία ή μάλλον τη… δοκιμασία. Μετά από πολλή ώρα έφευγαν με δεκάδες, λεπτά πλεγμένα κοτσιδάκια, που στις άκρες τους κρέμονταν πολύχρωμες χάντρες. Αυτή τη κόμμωση τη διατηρούσαν πολλές φορές ακόμη και στο ταξίδι της επιστροφής στην πατρίδα τους! Ίσως τη θεωρούσαν ενθύμιο των διακοπών.

Η πρόθεσή μου αρχικά ήταν να επισκεφθώ και κάποια άλλη περιοχή του νησιού. Οι πληροφορίες, όμως, που είχα συγκεντρώσει δεν ήταν ενθαρρυντικές. Στις βόρειες ακτές επικρατούσε συνήθως μεγάλη θαλασσοταραχή, που δυσκόλευε τις καταδύσεις και μείωνε την ορατότητα στον βυθό. Άλλες βάσεις καταδύσεων βρίσκονταν σε ξενοδοχεία πολύ μακριά από πόλη και αυτό ήταν πολύ άβολο. Σε πολλές περιοχές πάλι ο βυθός δεν παρουσίαζε ενδιαφέρον. Κατόπιν όλων αυτών αποφάσισα να παραμείνω στο ίδιο ξενοδοχείο. Πήγα στη ρεσεψιόν και μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα διόρθωσαν την ημερομηνία αναχώρησής μου στο κομπιούτερ τους κι ενημέρωσαν για την παράταση και την μαγνητική κάρτα εισόδου του δωματίου μου. Αν ο κόσμος δεν είχε φοβηθεί τα αεροπορικά ταξίδια μετά την 11η Σεπτεμβρίου, ίσως να μην υπήρχαν διαθέσιμα δωμάτια…

Το βράδυ στο θέατρο είχε play back show, δηλαδή έχοντας ως μουσική υπόκρουση γνωστά τραγούδια και φορώντας πολύ ωραία κοστούμια, η χορευτική ομάδα του ξενοδοχείου παρουσίαζε υπέροχες παραστάσεις.

Εξερεύνηση της ενδοχώρας

Πέμπτη, 22.11.01

Αντί για καταδύσεις, εκείνη τη μέρα είχα προγραμματίσει ένα safari στο εσωτερικό του νησιού. Αυτό όχι μόνο επειδή ήταν ενδιαφέρον αλλά και για να κάνω μία μέρα ανάπαυλα από τις καταδύσεις, ώστε να απομακρυνθεί τελείως το άζωτο από το αίμα μου. Γιατί οι μελέτες των ειδικών επιστημόνων έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ακόμα και κάθε μια κατάδυση να είναι μέσα στα όρια ασφαλείας, μετά από συνεχόμενες καταδύσεις πολλών ημερών ενδεχομένως να προκληθεί νόσος των δυτών. Αυτό οφείλεται στο «συσσωρευτικό φαινόμενο», δηλαδή μετά από κάθε κατάδυση παραμένει πάντοτε διαλυμένο στο αίμα του δύτη ένα μικρό ποσό αζώτου, το οποίο προστίθεται κάθε φορά.

Επειδή το ραντεβού για την αναχώρηση ήταν στις 6:30 ενώ ο πρωινός μπουφές άρχιζε στις 7:00, πήγα νωρίτερα, την ώρα που τον ετοίμαζαν κι έφαγα ό,τι βρήκα έτοιμο. Το αυτοκίνητο ήρθε στην ώρα του. Ήταν ένα ειδικά διαμορφωμένο τετρακίνητο φορτηγό, με πελώριο πλέγμα προφυλακτήρων μπροστά στη μηχανή (για να ανοίγει δρόμο μέσα στην πυκνή βλάστηση) και δύο παράλληλους μακρόστενους πάγκους πίσω στην καρότσα του, καθένας από τους οποίους χωρούσε 8 άτομα και είχε 8 ζώνες ασφαλείας για προστασία, ιδίως στα ανώμαλα εδάφη. Η καρότσα στο επάνω μέρος και ολόγυρα προστατευόταν από ένα πυκνό σύστημα χοντρών μεταλλικών roll bars, οι οποίες είναι σωτήριες σε περίπτωση ανατροπής αλλά δεν έπαυε να είναι ενοχλητικές, γιατί μερικές φορές το κεφάλι χτυπούσε επάνω τους. Αυτό συνέβαινε πιο συχνά κατά την άνοδο στην καρότσα ή την κάθοδο από την πίσω σκαλίτσα (όπως στα παλιά φορτηγά Τζέϊμς του στρατού). Ήταν χρήσιμες, επίσης, σε περίπτωση βροχής, για να στερεώνεται κάποιος μουσαμάς ώστε να προφυλάσσονται οι επιβάτες.

Το φορτηγό έφθασε άδειο. Ανέβηκα στην καρότσα και ξεκινήσαμε. Προχωρήσαμε αρκετά χιλιόμετρα μέχρι να φθάσουμε σε κάποιο μεγάλο ξενοδοχείο της αλυσίδας Barcelό. Αν και γενικά έκανε ζέστη, στη διαδρομή -επειδή ήταν ξημερώματα κι επειδή το ανοιχτό φορτηγό προχωρούσε στην άσφαλτο πολύ γρήγορα- στην καρότσα έκανε φοβερή ψύχρα. Ναι, ακόμη και στις τροπικές χώρες μπορεί να κάνει κρύο… Ευτυχώς που είχα προνοήσει να έχω μαζί μου ένα αντιανεμικό. Κατέβασα και το γείσο του πλατύγυρου καπέλου του ήλιου για να προστατεύσω τα αφτιά μου, γιατί αν πάθαινα ψύξη τότε αντίο καταδύσεις…

Από το ξενοδοχείο παραλάβαμε μια ομάδα από 17 Γάλλους. Έτσι, αυτομάτως γλώσσα επικοινωνίας για ολόκληρη την ημέρα έγιναν τα γαλλικά. Δεν είχαμε διανύσει παρά λίγα χιλιόμετρα όταν ο αρχηγός μας πήρε στα χέρια του ένα μεγάλο μπουκάλι ντόπιο ρούμι, το άνοιξε, έχυσε λίγο στο δάπεδο της καρότσας και μετά το έδωσε να κάνει τον γύρο του φορτηγού, ώστε διαδοχικά να πιούμε όλοι από λίγο για να πάει καλά η ημέρα! Τον ρωτήσαμε γιατί έχυσε στην αρχή λίγο ρούμι κι αυτός μας εξήγησε ότι ήταν τοπικό έθιμο και αποτελούσε σπονδή προς τιμή των νεκρών, που βρίσκονταν στον άλλο κόσμο και δεν μπορούσαν να πιουν από το μπουκάλι. Ρούφηξα μια γουλιά και μπορώ να πω ότι δεν έκαιγε όπως η βότκα, ίσως επειδή περιείχε λιγότερο ποσοστό οινοπνεύματος.

Εγκαταλείψαμε την άσφαλτο και πήραμε διάφορους χωματόδρομους. Όσο προχωρούσαμε προς το εσωτερικό του νησιού, τόσο η επιφάνειά τους γινόταν πιο ανώμαλη. Στις μεγάλες λακκούβες υποφέραμε πολύ, παρόλο που ο οδηγός φρόντιζε να κόβει ταχύτητα. Η συσπανσιόν ήταν πενιχρή έως ανύπαρκτη. Άλλωστε τα φορτηγά είναι φτιαγμένα για να μεταφέρουν φορτία κι όχι ανθρώπους… Τα τραντάγματα ήταν ιδιαίτερα ενοχλητικά στη σπονδυλική στήλη και γι' αυτό φρόντισα να κρατιέμαι με όλη μου τη δύναμη από ψηλά, από τις μπάρες, ώστε να ανακουφίζω τη μέση μου από τις ισχυρές δονήσεις. Και στην περίπτωση αυτή το υπερβολικό βάρος του σώματος αποτελεί μειονέκτημα.

Το τοπίο ήταν καταπράσινο και η κάθε είδους τροπική βλάστηση ήταν πολύ ενδιαφέρουσα, γιατί είναι άγνωστη στους κατοίκους των εύκρατων χωρών.

Όσο προχωρούσαμε προς το εσωτερικό, τόσο η κατάσταση του δρόμου χειροτέρευε. Αραιά και πού περνούσαμε από κάποιο χωριουδάκι ή συστάδα λίγων σπιτιών. Τα πιτσιρίκια μόλις αντίκριζαν το αμάξι άρχιζαν να χαιρετάνε και να φωνάζουν δυνατά από τη χαρά τους, γιατί το θέαμα που έβλεπαν ήταν τόσο σπάνιο γι' αυτά!

Σταματήσαμε σ' ένα χωριουδάκι, όπου μας προσέφεραν κομμάτια κηρήθρα με μέλι. Όμως, επειδή οι μέλισσες πετούσαν τριγύρω εξαγριωμένες (με το δίκιο τους) κι απειλητικές, ο αρχηγός προτίμησε να φύγουμε αμέσως, γιατί το θεώρησε επικίνδυνο.

Στη διαδρομή περάσαμε πλάι από φυτείες ζαχαροκάλαμου και καμιά φορά συναντούσαμε τις στενές ράγιες από τα τρενάκια που μετέφεραν τα ζαχαροκάλαμα στα εργοστάσια. Ο παραδοσιακός τρόπος διακίνησης σ' όλα τα νησιά της Καραϊβικής ήταν να φορτώνουν τα δεμάτια ζαχαροκάλαμου σε βοϊδάμαξες, μέχρι την πλησιέστερη σιδηροδρομική γραμμή. Από ΄κει και πέρα τα μετέφεραν με το τρενάκι. Σήμερα, όμως, που υπάρχουν φορτηγά αυτοκίνητα και οδικό δίκτυο, η σιδηροδρομική μεταφορά έχει περιοριστεί πολύ. Η ανακάλυψη μεθόδου παραγωγής ζάχαρης από ζαχαρότευτλα ήταν η χαριστική βολή για την καλλιέργεια του ζαχαροκάλαμου. Οι φυτείες περιορίσθηκαν σημαντικά και μόνο λίγα νησιά παράγουν ακόμα ζάχαρη (π.χ. Κούβα). [Η Σοβιετική Ένωση αγόραζε ζάχαρη από την Κούβα σε τιμές πολύ υψηλότερες από εκείνες της διεθνούς αγοράς, για να ενισχύσει το καθεστώς του Φιντέλ Κάστρο].

Στη διαδρομή συναντήσαμε διάφορα ασυνήθιστα για μας δένδρα, όπως mango, tamarin, καφετιές και πολλά είδη φοινίκων. Μεταξύ αυτών και βασιλικό φοίνικα, ο οποίος φθάνει σε πολύ μεγάλο ύψος και το ξύλο του έχει την εξαιρετική ιδιότητα να μην προσβάλλεται από τους τερμίτες. Αυτά τα φοβερά μυρμήγκια μπορούν να προκαλέσουν μεγάλες καταστροφές παντού, όχι μόνο στα ξύλα των σπιτιών. Σε ελάχιστα χρόνια μπορούν να φάνε ένα πελώριο δένδρο! Μέχρι τελευταία αποτελούσαν τον φόβο και τρόμο των τροπικών χωρών. Σήμερα, όμως έχουν αρχίσει να εξαπλώνονται και στην Ευρώπη. Έχουν ήδη κατακτήσει π.χ. τη νότια Γαλλία και υπάρχει ειδική υπηρεσία παρακολούθησης, που καταγράφει τις περιοχές που έχουν προσβληθεί.

Σε κάποιο σημείο ο οδηγός σταμάτησε, πήγε στο διπλανό χωράφι και μας έφερε μέσα στη χούφτα του λίγα φυτά με αρκετούς τερμίτες επάνω τους. Δεν είχα δει μέχρι τότε τερμίτες από τόσο κοντά.

Ναυαγιοκατάδυση στο «El Limon» και στο «Hickory»

Σάββατο, 24.11.01

Είχε έρθει επιτέλους η μέρα που θα πραγματοποιούσαμε κάτι που περίμενα με ανυπομονησία. Θα κάναμε ημερήσια εκδρομή με το μεγάλο σκάφος «Robin Hood» στο εθνικό υποβρύχιο πάρκο «La Galeta», το οποίο βρισκόταν πέρα από το αεροδρόμιο Las Americas. Η διάρκεια του ταξιδιού με το σκάφος μέχρις εκεί ήταν μια ώρα περίπου. Ήταν προγραμματισμένη η κατάδυση σε δύο ναυάγια. Επειδή ήταν οι δύο τελευταίες καταδύσεις μου εκεί, είχα τη ευκαιρία να τα δω κι χάρηκα πολύ όταν δήλωσαν συμμετοχή αρκετοί δύτες ώστε να πραγματοποιηθεί η εκδρομή, που βέβαια κόστιζε περισσότερο από τις συνηθισμένες καταδύσεις.

Στη διαδρομή είχαμε καπετάνιο τον ιδιοκτήτη της καταδυτικής βάσης. Σε κάποιο ρηχό πέρασμα η προπέλα του σκάφους βρήκε τον αμμώδη βυθό, αλλά, ευτυχώς, χωρίς να μας δημιουργήσει κάποιο πρόβλημα.

Δεν ξέρω για ποιο λόγο ο Frischbutter αποφάσισε να μη μας συνοδεύσει στον βυθό. Έτσι, καταδυθήκαμε μόνοι μας, χωρίς αρχηγό (divemaster), αφού ήμασταν όλοι πεπειραμένοι δύτες και μας εμπιστεύονταν.

Το πρώτο ναυάγιο που επισκεφθήκαμε ήταν το «El Limon», που βυθίστηκε στις 5.8.1998. Ήταν ένα ρυμουλκό μήκους 22 μέτρων, τύπου RP 14, που αναπαυόταν στον αμμώδη βυθό όρθιο, σε βάθος 23 μέτρων περίπου και σε θέση περίπου παράλληλη προς την ακτή. Η κορυφή του καταρτιού του βρισκόταν 8 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ένας ισχυρός τυφώνας, το Σεπτέμβριο του 1998, έσπασε το ένα πλευρό του σκάφους, με αποτέλεσμα να φαίνονται οι μηχανές του. Μέσα στα σωθικά του πλοίου κρύβονταν πολλών ειδών ψάρια, μεταξύ των οποίων σμέρνες, ροφοί και ψάρια-στρατιώτες. Κολυμπήσαμε μέχρι το πίσω άκρο του ναυαγίου και είδαμε τις 3 πελώριες προπέλες του. Ήταν δυσανάλογα μεγάλες για τόσο μικρό πλοίο, αλλά αναγκαίες για να του δίνουν την απαιτούμενη ελκτική δύναμη. Κάναμε μια βόλτα γύρω από το ναυάγιο, πολύ χαμηλά, σε μικρή απόσταση από τον βυθό. Πολλά ψαράκια ήταν στριμωγμένα ανάμεσα στο κύτος και στην άμμο του βυθού, για να προστατεύονται από τους μεγαλόσωμους εχθρούς τους, που δεν μπορούσαν να φθάσουν μέχρις εκεί.

Σκοπεύοντας με την πυξίδα, κατευθυνθήκαμε μετά προς τον γειτονικό κοραλλιογενή ύφαλο (coral reef), που δεν φαινόταν από το ναυάγιο, δεδομένου ότι η ορατότητα μέσα στο νερό είναι πάντα πολύ μικρότερη απ' ότι στον αέρα. Από τον αμμώδη βυθό ξεπρόβαλλαν πολλές δεκάδες χέλια, που έμοιαζαν με όρθια φίδια. Μας κοίταζαν επίμονα με τα μεγάλα μάτια τους. Μόλις τα πλησιάζαμε, εκείνα άρχιζαν να χαμηλώνουν σιγά-σιγά και να χώνονται προοδευτικά στην τρύπα τους, στην άμμο. Όσα βρίσκονταν πιο κοντά μας χαμήλωναν περισσότερο. Όσα, αντιθέτως, ήσαν μακρύτερα παρέμεναν τελείως έξω. Έτσι δημιουργούσαν ένα απόλυτα αμφιθεατρικό σχήμα. Όσο πλησιέστερα ήταν ο κίνδυνος, δηλαδή εμείς, τόσο βαθύτερα χώνονταν μέσα στη φωλιά τους! Αυτό το εντυπωσιακότατο θέαμα το είχα δει για πρώτη φορά στο νησί Aruba της Καραϊβικής, κοντά στο ναυάγιο του πλοίου Antillid.

Κάναμε μια μεγαλούτσικη βόλτα στον κοραλλιογενή ύφαλο και κατόπιν με την βοήθεια της πυξίδας επιστρέψαμε στο ναυάγιο. Κάναμε πάλι τον γύρο του ναυαγισμένου πλοίου, αυτή τη φορά ψηλότερα (σε μικρότερο βάθος). Περάσαμε πλάι στις κουπαστές, πάνω από τα καταστρώματα και κάναμε μικρές εξερευνήσεις μέσα στα αμπάρια, φωτίζοντάς τα με τους φακούς μας. Οι διάφορες γωνιές των ναυαγίων ήταν υπέροχα καταφύγια για τα μικρά και μεσαίου μεγέθους ψάρια. Όλες οι μπουκαπόρτες ήταν ανοιχτές ή είχαν αποκοπεί τελείως από τους μεντεσέδες τους κι έτσι, κολυμπώντας έξω από το χώρο της γέφυρας, μπορούσαμε να δούμε όχι μόνο το εσωτερικό της αλλά και τη θάλασσα στην απέναντι πλευρά, διαμέσου των δύο αντικριστών θυρών. Περνώντας πάνω από τα φουγάρα και τους σωλήνες εξαερισμού του μηχανοστασίου, είδα ένα πολύ ωραίο θέαμα: πάμπολλα πολύχρωμα ψαράκια ανεβοκατέβαιναν από εκεί, γιατί χρησιμοποιούσαν τις καπνοδόχους και τους εξαεριστήρες ως κανάλια επικοινωνίας του μηχανοστασίου με την ανοιχτή θάλασσα, αλλά και ως καταφύγιο, αφού τα μεγάλα ψάρια δεν χωρούσαν μέσα στις στενές σωληνώσεις… Όλα τα ναυάγια προσελκύουν τα ψάρια σαν να έχουν μαγνήτη, επειδή προσφέρουν άφθονες κρυψώνες και ασφαλή καταφύγια. Οι πολυάριθμοι κάτοικοι του βυθού που φωλιάζουν ή συχνάζουν εκεί μετατρέπουν τα ναυάγια κυριολεκτικά στο El Dorado των δυτών. Η ποικιλία των σχημάτων και των χρωμάτων και ο πλούτος σε έμβια ή άψυχα όντα που συναντά ο δύτης δεν βρίσκεται πουθενά αλλού, ούτε καν μέσα στις υποθαλάσσιες σπηλιές. Γι' αυτό σε διάφορα μέρη, κυρίως νησιά, όπου οι κάτοικοι ζουν σχεδόν αποκλειστικά από τους επισκέπτες που πηγαίνουν για να κάνουν καταδύσεις, άρχισαν εδώ και είκοσι χρόνια περίπου να δημιουργούν τεχνητούς υφάλους. Αγοράζουν, δηλαδή, γέρικα, άχρηστα πλοία, που κανονικά θα πήγαιναν για διάλυση και τα βυθίζουν επίτηδες σε κατάλληλα μέρη και σε λογικό βάθος, ώστε σιγά-σιγά να γεμίσουν με θαλάσσια ζωή και να αποτελέσουν πόλο προσέλκυσης δυτών.

Η τελευταία βόλτα που κάναμε σ' αυτό το υπέροχο ναυάγιο ήταν σε μικρό βάθος. Το επάνω μέρος του πλοίου ήταν τελείως καλυμμένο από θαλάσσιους οργανισμούς και μικροοργανισμούς. Παρατηρώντας προσεκτικά από πολύ κοντά και χάρη στο πολύ φως που υπάρχει στα μικρά βάθη, διακρίναμε ένα κόσμο απίστευτα πλούσιο σε ποικιλία, που μόνο με τις ζούγκλες των τροπικών περιοχών θα μπορούσε να συγκριθεί. Πέρα από τις πολύχρωμες ανεμώνες, τα σφουγγάρια και τα όστρακα που είχαν καλύψει και το τελευταίο τετραγωνικό εκατοστό του ναυαγίου, αν παρατηρούσε κανείς υπομονητικά και προσεκτικά θα έβλεπε ένα σωρό άλλους μικροοργανισμούς και λεπτομέρειες που συνήθως ο δύτης προσπερνάει χωρίς να τους αντιληφθεί. Μικροσκοπικά όστρακα, σκουληκάκια, ψαράκια και τόσα άλλα έμβια όντα. Πρέπει, όμως, να έχει κανείς υπομονή και αρκετό χρόνο για να τα δει, γιατί μερικά από αυτά από το φόβο τους κλείνουν, ενώ άλλα χώνονται μέσα στις φωλιές τους και χάνονται.

Καθώς βρισκόμασταν στο τέλος της κατάδυσης και σε μικρό βάθος, ουσιαστικά κάναμε τη στάση της προληπτικής αποσυμπίεσης, χαζεύοντας το υπερθέαμα του θαλάσσιου μικρόκοσμου! Αυτή η στάση που συνήθως είναι πολύ βαρετή και σχεδόν πάντοτε κοιτάζουμε τα ρολόγια και τα κομπιούτερ μας αδημονώντας μέχρι να περάσει ο χρόνος, εκεί ήταν σκέτη απόλαυση!

Το αγκυροβόλιο του σκάφους ήταν δεμένο επάνω στο κατάρτι του ναυάγιου. Η τελευταία στάση μας έγινε κρατώντας το σκοινί που συνέδεε τα δύο πλοία, δηλαδή το δικό μας με εκείνο που αναπαυόταν στον βυθό. Τριγύρω μας κυκλοφορούσαν πάμπολλα μικρά, πολύχρωμα ψάρια. Καθώς παραμέναμε ακίνητοι ξεθάρρευαν κι έρχονταν πολύ κοντά μας. Απολάμβανα το ζωντανό θέαμα ολόγυρά μου και δεν το χόρταινα. Ένοιωθα δε πολύ άνετα που δεν κουβαλούσα φωτογραφική και φλας! Ξαφνικά γύρισα το βλέμμα μου προς τα επάνω και είδα να κολυμπούν κοντά στην επιφάνεια εκατοντάδες μακρόστενα ψάρια, σαν ζαργάνες. Έκανα αμέσως νόημα στους συντρόφους μου να κοιτάξουν κι αυτοί προς τα πάνω, για να δουν αυτό το ασυνήθιστο θέαμα. Καθώς τα ψάρια κινούνταν ταχύτατα προς όλες τις κατευθύνσεις, κυριολεκτικά μας ζάλισαν.

Επιστρέψαμε στο σκάφος, ακολουθώντας το σκοινί που ήταν δεμένο στη σημαδούρα. Το πρόχειρο κολατσιό μας ήταν ανανάς (φρέσκος φυσικά), πεπόνι, κομμάτια ινδικής καρύδας (coconut), ψωμί, τυρί, μπισκότα και χυμοί. Η ανάπαυλα ανάμεσα στις δύο καταδύσεις ήταν λίγο μεγαλύτερη από μια ώρα. Μας χρειαζόταν όχι μόνο για ξεκούραση αλλά και για να μειωθεί το ποσό του αζώτου που είχε διαλυθεί και απορροφηθεί από τους διάφορους ιστούς του σώματός μας.

Η δεύτερη κατάδυσή μας έγινε στο ναυάγιο του πλοίου «Hickory», που βρισκόταν πάρα πολύ κοντά. Μόλις φθάσαμε στο σημείο διαπιστώσαμε ότι κάποιο άλλο σκάφος με δύτες είχε προηγηθεί. Γι' αυτό δεν δεθήκαμε στο κανονικό αγκυροβόλιο, αλλά λίγο μακρύτερα. Ο αρχηγός μάς έκανε την απαραίτητη ενημέρωση (briefing) και μας είπε ότι δεν θα καταδυθεί μαζί μας.

Το πλοίο αυτό βυθίστηκε το 1984. Σε απόσταση 25 μέτρων από το ναυάγιο υπήρχε ένα παλιό κανόνι και κάπως μακρύτερα, αλλά σε άλλη κατεύθυνση, μια μεγάλη άγκυρα. Και τα δύο ήταν του 17ου αιώνα. Ο αρχηγός μάς έδειξε επάνω στο χάρτη τις γωνίες σκόπευσης της πυξίδας, για να μπορέσουμε να τα εντοπίσουμε. Όταν κατεβήκαμε στον βυθό, κολυμπήσαμε προς το ναυάγιο. Οι άλλοι δύτες βρίσκονταν ήδη πίσω από το ναυάγιο, οπότε βλέπαμε μόνο τις χιλιάδες φυσαλίδες τους ν' ανηφορίζουν αργά προς την επιφάνεια. Όταν αργότερα, καθώς κάναμε τον γύρο, βρεθήκαμε κι εμείς στην πίσω πλευρά, τότε εκείνοι μετακινήθηκαν προς την μπροστινή. Η περίεργη συμπεριφορά τους εξηγήθηκε όταν τους παρατηρήσαμε καλύτερα: ήταν τρεις και είχαν ψαροτούφεκα. Δηλαδή, ψάρευαν μέσα στην απαγορευμένη περιοχή του θαλάσσιου πάρκου! Κάτω από ανάλογες συνθήκες έχουν συμβεί στο βυθό αιματηρές συγκρούσεις, ιδίως με παράνομους αλιείς πολύτιμων κοραλλιών (στη Μεσόγειο). Το γεγονός ότι ήμασταν διπλάσιοι σε αριθμό και οπλισμένοι με μαχαίρια (άλλη μια χρησιμότητα του καταδυτικού μαχαιριού) ήταν φυσικό να τους αποθαρρύνει και να διώξει από το μυαλό τους οποιαδήποτε τυχόν εγκληματική σκέψη. Πολύ σύντομα τα μάζεψαν και γύρισαν στο σκάφος τους.

Κάναμε τον γύρο του ναυαγίου, αρχίζοντας πρώτα από τα βαθιά, δηλαδή κοντά στον βυθό. Επειδή το πλοίο αυτό είχε παραμείνει περισσότερα χρόνια στον βυθό συγκριτικά με το «Εl Limon» ήταν περισσότερο καλυμμένο από θαλάσσια ζωή και κατά συνέπεια παρουσίαζε ωραιότερο θέαμα. Το πλοίο ήταν κομμένο στη μέση. Αυτή η ζημιά έγινε από έναν ισχυρότατο κυκλώνα πριν από μερικά χρόνια. Φθάσαμε στην πρύμνη του ναυαγίου, όπου υπήρχε η μοναδική του προπέλα. Κατόπιν ανεβήκαμε σε μικρότερο βάθος και κάναμε ένα δεύτερο κύκλο γύρω από τα έξαλα του σκάφους.

Όταν τελειώσαμε την εξερεύνηση, ακολουθήσαμε όλοι μαζί ένα λεπτό σκοινάκι, που άρχιζε από το ναυάγιο. Μετά από αρκετή ώρα κολύμπι φθάσαμε σ' ένα περίεργο, πελώριο, μεταλλικό αντικείμενο σε σχήμα περίπου στροφείου τύλιξης χονδρών καλωδίων. Κολυμπώντας τριγύρω εκτίμησα τις διαστάσεις του, που πρέπει να είχε περίπου 25 μέτρα διάμετρο και 12 μέτρα πλάτος. Διαπίστωσα ότι στην επάνω πλευρά είχε ένα πλαϊνό τοίχωμα, όπως τα στροφεία για τα καλώδια, ενώ η πλευρά που ακουμπούσε στον βυθό δεν διέθετε τέτοιο τοίχωμα τερματισμού. Κολυμπώντας στην επάνω πλευρά έφθασα μέχρι το κέντρο της. Εκεί υπήρχε μια πελώρια τρύπα διαμέτρου τριών μέτρων τουλάχιστον. Μέσα εκεί είδα μεγάλους σωλήνες. Άλλοι έκαναν στροφή, ενώ άλλοι προχωρούσαν βαθιά προς το εσωτερικό της. Προσπαθούσα να καταλάβω σε τι χρησίμευε αυτό το περίεργο κατασκεύασμα. Στο μεταξύ είχαμε χωριστεί σε δύο ομάδες: ο σύντροφός μου κι εγώ μαζί με δύο συντηρητικούς Γερμανούς παραμέναμε σε σχετικά μικρότερο βάθος, γιατί πλησίαζε το τέλος της κατάδυσης, που ήταν μάλιστα η δεύτερη της ημέρας. Οι υπόλοιποι δύο παρέμεναν στα βαθιά. Χρόνος και αέρας στις μπουκάλες για να ψάξουμε να βρούμε τη μεσαιωνική άγκυρα δεν μας είχε μείνει. Άλλωστε είχα δει αρκετά παρόμοια ευρήματα σε άλλες καταδύσεις, ιδίως στην Καραϊβική και δεν ενδιαφερόμουν ιδιαίτερα. Ακολουθώντας το σκοινάκι επιστρέψαμε πίσω στο ναυάγιο. Η ύπαρξη αυτού του μίτου της Αριάδνης ήταν απαραίτητη, δεδομένου ότι η ορατότητα μέσα στο νερό ήταν πολύ μικρότερη από την απόσταση μέχρι το ναυάγιο. Η μόνη εναλλακτική λύση θα ήταν η χρησιμοποίηση πυξίδας. Αλλά η ακρίβειά της δεν είναι πάντα η επιθυμητή. Επιπλέον, ακόμη κι ένας έμπειρος δύτης μπορεί να επηρεαστεί από θαλάσσια ρεύματα και να λαθέψει.

Πριν ανέβουμε στην επιφάνεια κάναμε στάση ασφαλείας στα 5 μέτρα βάθος. Ο σύντροφός μου κατανάλωνε αέρα με έντονο ρυθμό κι έτσι του είχε απομείνει λίγος. Του έκανα νόημα να χρησιμοποιήσει το δεύτερο στόμιο του ρυθμιστή μου, ώστε να αναπνεύσει αέρα από τη δική μου μπουκάλα. Περιέργως, όμως, εκείνος αρνήθηκε! Κοιτάζοντας προς την επιφάνεια είδα το σκάφος μας, που διακρινόταν μακρύτερα (γιατί δεν βρισκόταν από πάνω μας) σαν αχνή, μακρόστενη, σκοτεινή σκιά. Όταν πέρασαν 4 λεπτά στη στάση προληπτικής αποσυμπίεσης, έκανα νόημα στον σύντροφό μου ν' ανέβουμε. Είδα στο μανόμετρό του ότι διέθετε λίγο αέρα ακόμη. Μου έκανε νόημα ότι θα έμενε λίγο περισσότερο εκεί. Κολύμπησα οριζόντια σε σταθερό βάθος 5 μέτρων προς το σκάφος χωρίς βοηθητικό σκοινί, δεδομένου ότι το σκοινί ανέβαινε κατακόρυφα προς την άλλη σημαδούρα (όπου είχε δέσει το μικρό σκάφος των λαθραίων ψαροτουφεκάδων). Λίγο πριν ανέβω στην σκάλα είδα ότι ο σύντροφός μου με τη βοήθεια κάποιου άλλου δύτη είχε πάρει το στόμιο του «ναργιλέ» και ανέπνεε από εκεί. Στην καταδυτική διάλεκτο ονομάζουμε «ναργιλέ» ένα μακρύ σωλήνα που έρχεται από το σκάφος και φέρνει αέρα στους δύτες για να αναπνεύσουν ενώ βρίσκονται 4 έως 5 μέτρα κάτω από την επιφάνεια, αν τυχόν τους τελειώσει ο αέρας της μπουκάλας τους. Δεν μπορούσα να καταλάβω τι συνέβαινε. Ανέβηκα στο σκάφος μετά από κατάδυση διάρκειας 63 λεπτών και είχα υπόλοιπο ακόμη 50 ατμόσφαιρες αέρα μέσα στην μπουκάλα μου. Όταν μετά από λίγα λεπτά ανέβηκαν και οι τελευταίοι δύτες στην επιφάνεια λύθηκαν όλες οι απορίες. Το κομπιούτερ του συντρόφου μου έδειχνε ότι έπρεπε να κάνει μια πολύ μεγάλη στάση αποσυμπίεσης, ενώ το δικό μου έδειχνε ότι μπορούσα να βγω στην επιφάνεια αμέσως! Και αυτό ενώ ήμασταν στον βυθό συνέχεια μαζί! Ήταν φανερό, ότι το όργανό του είχε χαλάσει. Αποκλίσεις μεταξύ των διαφόρων κομπιούτερ υπάρχουν, αλλά ποτέ τόσο μεγάλες. Η άλλη απορία που μου λύθηκε ήταν σχετική με το περίεργο, πελώριο βυθισμένο αντικείμενο: επρόκειτο για παλιό, πλωτό σταθμό διανομής πετρελαίου, εξάρτημα πλατφόρμας άντλησης από υποθαλάσσιες πετρελαιοπηγές. Φυσικά δεν είχα ξαναδεί ποτέ άλλοτε κάτι παρόμοιο.

Με αυτή την κατάδυση ολοκληρώθηκαν οι καταδύσεις του ταξιδιού και της χρονιάς. Μετά από τις σχεδόν "ανούσιες" καταδύσεις στη θάλασσα, που έκανα τις πρώτες μέρες, αποζημιώθηκα και με το παραπάνω με τούτη. Είχα πολύ δίκιο που έκανα αγώνα για να συμπληρωθεί ομάδα δυτών γι' αυτή την ημερήσια εκδρομή…

Καθώς η διαδρομή της επιστροφής με το σκάφος θα διαρκούσε πάνω από μία ώρα, είχα άφθονο χρόνο στη διάθεσή μου για σκέψεις και ονειροπολήσεις… Σύμφωνα με το βιβλιαράκι-ημερολόγιο καταδύσεών μου εκείνη τη μέρα συμπλήρωσα 650 καταδύσεις και ταυτοχρόνως ξεπέρασα, κατά σύμπτωση, τις 500 ώρες παραμονής στον βυθό! Αυτό σημαίνει ότι κάνοντας υποθετικά από μία κατάδυση κάθε μέρα, καθημερινές και Κυριακές, χρειάζονται σχεδόν δύο χρόνια για να φθάσει ένας δύτης τον αριθμό αυτό. Ή αλλιώς: λογαριάζοντας 8ωρη εργασία κάθε εργάσιμη μέρα και πενθήμερη εβδομάδα, ο συνολικός χρόνος παραμονής μου στους βυθούς των θαλασσών ισοδυναμεί με περισσότερο από 3 μήνες κανονικής εργασίας... Παραβλέποντας προς στιγμήν το γεγονός ότι δεν επιτρέπεται να μείνεις στο βυθό τόσο πολύ.

Καθώς το σκάφος μας, το «Robin Hood», ήταν μεγάλο και τα νερά μέσα από τον κοραλλιογενή ύφαλο πολύ ρηχά, "ξαναβρήκε" η προπέλα στην άμμο του βυθού, αλλά και πάλι χωρίς πρόβλημα. Φαίνεται ότι ήταν σύνηθες… Στην αποβάθρα μάς υποδέχθηκαν, όπως πάντα, ο μεγαλόσωμοι πελεκάνοι που καθόντουσαν επάνω στους χονδρούς στύλους όπου έδεναν τα παλαμάρια της πλώρης όλα τα σκάφη. Εκεί εφάρμοζαν το εξής ασυνήθιστο σύστημα: για να ασφαλίσουν τα σκάφη δεν χρησιμοποιούσαν ούτε άγκυρα ούτε μόνιμο αγκυροβόλιο. Αντιθέτως, είχαν μπήξει στον βυθό πολύ χονδρούς πάσσαλους κι επάνω εκεί έδεναν τους κάβους της πλώρης. Τα σκοινιά της πρύμης δένονταν επάνω στις δέστρες της αποβάθρας.

Στην άκρη της μακρόστενης προβλήτας υπήρχε μεγάλη διαπλάτυνση κι εκεί επάνω είχαν κατασκευάσει ένα μεγάλο μπαρ. Αυτό παρείχε… τις πρώτες βοήθειες σε ποτά κατά την άφιξη ή τις… τελευταίες προμήθειες πριν από την αναχώρηση για το θαλασσινό ταξίδι. Στο τέρμα της αποβάθρας έδεναν τα μεγαλύτερα σκάφη, όπως το δικό μας και τα σκάφη ανοιχτής θάλασσας για το ψάρεμα. Πιο κοντά στην ακτή έδεναν τα μικρότερα πλεούμενα για τα υπόλοιπα θαλάσσια σπορ: σκι, συρόμενο αλεξίπτωτο, μπανάνες και κουλούρες (σαμπρέλες), ιστιοπλοΐα, wind surf, jet ski, θαλάσσια ποδήλατα, κανό, βάρκες κ.λπ.. Το σούρουπο μπορούσε να μετρήσει κανείς 9 φουσκωτές μπανάνες επάνω σε ισάριθμα σκάφη αραγμένα το ένα πλάι στο άλλο. Ήταν ένα θέαμα που δεν είχα ξαναδεί πουθενά... Επίσης, υπήρχαν σκάφη με διαφανή πυθμένα για να βλέπουν τον ωραίο βυθό όσοι δεν έκαναν καταδύσεις ή snorkeling. Όρεξη, χρόνο και χρήματα να είχε κανείς… Οι δυνατότητες ήταν απεριόριστες. Εμένα δεν μου περίσσευε χρόνος για όλες αυτές τις "ήσυχες" δραστηριότητες.

Το βράδυ, το εστιατόριο ήταν διακοσμημένο στα εθνικά χρώματα, με υφασμάτινες ταινίες, σημαιάκια της Δομινικανής Δημοκρατίας, λουλούδια, χρωματιστές πετσέτες στα τραπέζια στα 3 εθνικά χρώματα: κόκκινο, λευκό, μπλε κ.ο.κ. Ήταν η ημέρα που είχαν ετοιμάσει και πρόσφεραν πάρα πολλά τοπικά φαγητά και γλυκά. Δοκίμασα αρκετά απ' αυτά. Εκείνο που μου άρεσε πιο πολύ ονομάζεται Sancocho. Ήταν μια πολύ γευστική σούπα με μεγάλα κομμάτια από κάθε λογής κρέατα και λαχανικά και ρύζι. Έφαγα, επίσης, και την αγαπημένη μου yuka.

Rafting στον ποταμό Yaque del Norte - μια ανεπανάληπτη εμπειρία

Κυριακή, 25.11.01

Για την Κυριακή είχα αποφασίσει να μην κάνω καταδύσεις. Προτίμησα να φύγει τελείως το άζωτο από τον οργανισμό μου πριν κάνω το αεροπορικό ταξίδι, ώστε να μην υπάρχει κανένας απολύτως κίνδυνος να εκδηλωθεί η νόσος των δυτών, λόγω της χαμηλής πίεσης μέσα στο αεροπλάνο. Είχα σκεφτεί να κάνω rafting. Για να πω την αλήθεια ήμουνα σε δίλημμα μεταξύ rafting και canyoning. Η διαθέσιμη μέρα ήταν μόνο μία. Έπρεπε, λοιπόν, να διαλέξω. Περισσότερο από τα δύο με συναρπάζει το canyoning, αλλά προτίμησα το rafting, βάσει του εξής σκεπτικού: δεν γνώριζα τους οργανωτές και δεν είχα ιδέα για τις γνώσεις τους, τις ικανότητές τους για τη διοργάνωση και την ασφάλεια. Στο rafting ένα ενδεχόμενο ατύχημα είναι σπανίως θανατηφόρο, ενώ αντιθέτως στο canyoning είναι θανατηφόρο τις περισσότερες φορές. Γι' αυτό προτίμησα το πρώτο, εφαρμόζοντας τον «νόμο των πιθανοτήτων»…

Ξύπνησα από το ξυπνητήρι μου στις 5:45 - η ειδοποίηση από τη ρεσεψιόν του ξενοδοχείου δεν έγινε ποτέ! Πήρα ένα πρόχειρο πρωινό, γιατί το εστιατόριο δεν είχε ανοίξει ακόμη. Άλλωστε μην ξεχνάμε ότι επρόκειτο για ξενοδοχείο, όπου οι πελάτες είχαν πάει για διακοπές… Το πουλμανάκι έφθασε στην ώρα του και ήταν ήδη γεμάτο! Η μόνη θέση που ήταν κενή, ήταν η δική μου. Ευτυχώς, ήταν στην πρώτη σειρά κι έτσι θα μπορούσα να απολαύσω τη διαδρομή, που θα ήταν μεγάλη, γιατί θα διασχίζαμε ένα μεγάλο μέρος του νησιού. Διαπίστωσα ότι εκεί οδηγούσαν χειρότερα κι από μας (ναι, είναι δυνατόν κάτι τέτοιο…) και κόρναραν δαιμονιωδώς, ακόμη και χωρίς κανένα λόγο.

Ο καιρός ήταν βροχερός. Έτσι είχαμε δροσιά κι όχι καύσωνα στη διαδρομή, κατά τη διάρκεια της οποίας ο αρχηγός μας έδινε αρκετές πληροφορίες για τη χώρα, τις συνήθειες των κατοίκων κ.λπ. Η χώρα έχει πολύ πυκνή βλάστηση και ψηλά βουνά. Τρεις κορυφές του νησιού είναι ψηλότερες από τον Όλυμπο! Το μεγαλύτερο βουνό ονομάζεται Pico Duarte από το όνομα του εθνικού τους ήρωα, κι έχει ύψος 3.170 μέτρα. Οι βροχές είναι πυκνές και δυνατές, γι' αυτό φυσική συνέπεια είναι να υπάρχουν αξιόλογα ποτάμια. Εμείς θα κάναμε rafting στον ποταμό Yaque del Norte. Στη πανίδα του νησιού ανήκουν και μερικά ζώα, όχι πολύ ευχάριστα για τους επισκέπτες, όπως βόες και ταραντούλες. Για όσους δεν έτυχε να τις γνωρίσουν, οι ταραντούλες είναι υπερμεγέθεις αράχνες, που το μήκος τους μπορεί να φθάσει τα 8 εκατοστά (η περίμετρός τους τα 20). Εκτός από πελώριες είναι και τριχωτές που τις κάνει ακόμη πιο αποκρουστικές και φοβερές στην εμφάνιση. Ζουν μέχρι 30 χρόνια. Το δάγκωμά τους μπορεί να προκαλέσει παράλυση του μέλους που δέχθηκε τη δαγκωματιά, λόγω του ισχυρού τους δηλητήριου. Η μεγαλύτερη γεωργική παραγωγή (λαχανικά, φρούτα κ.λπ.) γινόταν στο βόρειο τμήμα του νησιού. Στην περιοχή του Santiago υπήρχαν περισσότερα από 100 εργοστάσια κατασκευής πούρων! Στις τροπικές χώρες εκτός από τις γνωστές σε όλους μας μπανάνες, παράγεται και ένα διαφορετικό είδος, αλλά όμοιο σε εμφάνιση, το οποίο δεν τρώγεται ωμό σαν φρούτο, αλλά τηγανητό ή βραστό ή σε μορφή πουρέ. Στα ισπανικά ονομάζεται platano.

Καθώς προχωρούσαμε, ανεβαίναμε συγχρόνως σε μεγαλύτερο υψόμετρο. Η θερμοκρασία έπεφτε, η εποχή ήταν μονίμως σαν άνοιξη ή φθινόπωρο και η βλάστηση γινόταν διαφορετική. Εκεί κυριαρχούσε, μεταξύ άλλων, κι ένα είδος κουκουναριάς, που ονομάζεται pinocarribea. Στην περιοχή παράγονταν μήλα, φράουλες και πολλά άλλα προϊόντα, που λόγω των υψηλών θερμοκρασιών δεν μπορούσαν να καλλιεργηθούν στα μικρά υψόμετρα. Σε μερικά χωράφια, ακριβώς επάνω από τα φυτά υπήρχαν ηλεκτρικοί λαμπτήρες με καταυγαστήρα, σαν καπελάκι, που κατηύθυνε το φως προς τα κάτω, οι οποίοι χρησίμευαν για να φωτίζουν τα φυτά τη νύχτα ώστε να επιταχύνεται η ανάπτυξή τους.

Μετά από δυόμιση ώρες φθάσαμε στην πόλη Jarabacoa που βρίσκεται σε υψόμετρο 550 μέτρων. Το όνομά της το πήρε από μια πανέμορφη Ινδιάνα, την οποία ερωτεύτηκε και παντρεύτηκε κάποιος Ισπανός κατακτητής. Όταν αυτή πέθανε πολύ νέα, εκείνος έδωσε το όνομά της στο χωριό, που αργότερα μεγάλωσε κι έγινε πόλη. Η Jarabacoa ήταν το κέντρο του νησιού για πολλά αθλήματα: αλεξίπτωτο πλαγιάς, rafting, canyoning, ιππασία, ποδήλατο βουνού, jeep safari κ.λπ. Επρόκειτο για μια περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, με πυκνά δάση, ποτάμια, καταρράκτες και βουνοκορφές. Σε λιγάκι φθάσαμε στο ράντσο «Baiguate», που ήταν ένα adventure center, δηλαδή η βάση για όλα τα δυναμικά σπορ (οι περισσότεροι τα αποκαλούν extreme sports). Μέσα σ' ένα υπέροχο κήπο με λουλούδια, δένδρα και πουλιά είχαν κατασκευάσει πολύ απλά κτίρια. Λόγω των μονίμως ηπίων θερμοκρασιών που επικρατούν εκεί τα περισσότερα ήταν απλά υπόστεγα ή σκεπαστές βεράντες για προστασία μόνο από τις βροχές. Κατά την άφιξή μας μάς περίμενε το καθυστερημένο πρωινό μας, που ήταν σερβιρισμένο ήδη σε μπουφέδες.

Για να συμμετάσχει κάποιος στο rafting ή στο canyoning έπρεπε απαραιτήτως να υπογράψει προηγουμένως ορισμένα χαρτιά: ότι δεν υποφέρει από κάποια ασθένεια (π.χ. επιληψία, υπέρταση, άσθμα, καρδιά κ.λπ..), ότι δεν έχει κάνει προσφάτως εγχείρηση και γενικά ότι δεν αντιμετωπίζει κάποιο ιατρικό πρόβλημα. Επίσης, ότι δεν έχει καταναλώσει ναρκωτικά, οινόπνευμα, παραισθησιογόνα κ.ά. και τέλος ότι απαλλάσσει εκ των προτέρων τους οργανωτές από οποιαδήποτε ευθύνη για ενδεχόμενο ατύχημα... Έχοντας συνηθίσει να υπογράφω τέτοια χαρτιά (που στα αγγλικά ονομάζονται waiver) δεν με σόκαρε, το έπραξα χωρίς δεύτερη σκέψη. Άλλοι το βλέπουν περίπου σαν να υπογράφουν λευκή επιταγή!

Στη συνέχεια πήγαμε στους χώρους όπου φυλασσόταν ο ειδικός εξοπλισμός. Πήραμε στολές από αφρώδες neoprene (συνθετικό ελαστικό), κράνη, κουπιά, μποτάκια και λαστιχένιες κάλτσες που είχα φέρει από την Ελλάδα. Οι μπότες μου ειδικά, τους κάνουν μεγάλη εντύπωση κι ένας από τους εντόπιους οργανωτές μού πρότεινε να τις αγοράσει… Μέσα από τη λαστιχένια στολή φόρεσα ένα T-shirt από συνθετικές ίνες, για αποτελεσματικότερη θερμομόνωση (καθώς η μέρα ήταν ψυχρή και θα μέναμε πολλές ώρες βρεγμένοι), αλλά και για προστασία, αφού η στολή δεν ήταν δική μου.

Για τη μεταφορά μας μέχρι το σημείο που θα ξεκινούσε το rafting χρησιμοποιήσαμε δύο μεγάλα φορτηγά με κίνηση και στους 4 τροχούς, τα οποία ρυμουλκούσαν μεγάλα trailer. Επάνω στις ρυμούλκες φορτώσαμε τις 4 βαριές, λαστιχένιες βάρκες και τον υπόλοιπο εξοπλισμό μας. Οι καρότσες των δύο φορτηγών είχαν ξύλινους πάγκους κατά μήκος των δύο πλευρών και επάνω ένα πλέγμα από roll bars, για προστασία σε περίπτωση ανατροπής. Στο πίσω μέρος της καρότσας υπήρχε μια μικρή, απότομη σκάλα για να ανεβαίνουν οι άνθρωποι, όπως έχουν συνήθως τα στρατιωτικά φορτηγά. Πήραμε θέσεις στους πάγκους, ο ένας πλάι στον άλλο, φορώντας τα κράνη μας και κρατώντας όρθιο το κουπί μπροστά μας. Τα κράνη μας είχαν το χαρακτηριστικό σχήμα των γερμανικών της Wehrmacht, που τα γνωρίζουν ακόμη και οι νεώτεροι, από τις ταινίες και τα επίκαιρα της εποχής του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Καθώς φορούσαμε ομοιόμορφες στολές και κράνη και κρατούσαμε όλοι όρθιο το κουπί μπροστά μας σαν όπλο, μοιάζαμε με λόχο χιτλερικών στρατιωτών, που μεταφερόταν με το φορτηγό! Μόνο το ζωηρό κόκκινο χρώμα που είχαν τα κράνη μας έκανε να διαφέρουμε από Γερμανούς στρατιώτες…

Πολύ σύντομα μπήκαμε σ' ένα στενό χωματόδρομο γεμάτο λακκούβες και πέτρες. Επειδή και πάλι το φορτηγό δεν είχε καθόλου καλή συσπανσιόν, η σπονδυλική μας στήλη υπέφερε τα πάνδεινα. Για να μειώνω κάπως την καταπόνηση, πίεζα με τα δύο μου χέρια το κουπί με δύναμη στο δάπεδο της καρότσας, ώστε να μεταφέρω ένα μέρος από το βάρος του σώματός μου εκεί και να μειώνω αντίστοιχα την καταπόνηση στη μέση μου. Αλλά, σε μερικά πολύ δυνατά χοροπηδητά το κουπί ξεγλιστρούσε επάνω στο δάπεδο και έφευγε από τη θέση του, οπότε όλο το βάρος έπεφτε ξαφνικά στη σπονδυλική μου στήλη. Επιπλέον, καθώς έχανα απότομα το στήριγμά μου κινδύνευα να πέσω προς τα εμπρός και να χτυπήσω. Για να αποφύγω το γλίστρημα, τελειοποίησα τη μέθοδό μου, βάζοντας το ένα πόδι μου γύρω από το κουπί και πιέζοντάς το επάνω στον πάγκο. Έτσι το συγκρατούσα μονίμως και δεν μπορούσε πια να γλιστρήσει.

Φθάνοντας κοντά στο ποτάμι εγκαταλείψαμε τα φορτηγά κι ακολουθώντας ένα στενό μονοπάτι φθάσαμε στην όχθη. Εκεί έγινε η λεπτομερής ενημέρωση για τα διάφορα παραγγέλματα που θα έδινε ο αρχηγός και τις ενέργειες που έπρεπε εμείς να εκτελούμε πολύ γρήγορα. Κάναμε αρκετές δοκιμές μέχρι να τελειοποιηθούμε και να συγχρονισθούμε. Αμέσως μετά μπήκαμε ανά επτά άτομα σε κάθε βάρκα. Εγώ ήμουνα μαζί με μια ομάδα Εγγλέζων και γι' αυτό τόσο τα παραγγέλματα όσο και όλες οι συνομιλίες γίνονταν στα αγγλικά.

Η βάρκα μας ξεκίνησε ταχύτατα. Η βλάστηση στις όχθες του ποταμού καθώς προχωρούσαμε ήταν πολύ διαφορετική σε σχέση με τα ελληνικά ποτάμια: ζαχαροκάλαμα, φοίνικες, αναρριχόμενα φυτά και διάφορα ψηλά δένδρα ασυνήθιστα κι άγνωστα στην Ευρώπη.

O Yaque del Norte είναι ένας ποταμός που δεν αστειεύεται. Κατηφορίζει με μεγάλη κλίση και το ένα απότομο κομμάτι διαδέχεται το άλλο. Δεν προλαβαίναμε να πούμε «Δόξα τω Θεώ περάσαμε» κι αμέσως μετά λέγαμε «Βόηθα Παναγία μου, να γλυτώσουμε»! Ανάμεσα στα δύσκολα δεν υπήρχαν μεγάλα ήρεμα κομμάτια, για να ξεκουραστούμε λιγάκι. Έπρεπε να τραβάμε συνεχώς κουπί και ο αρχηγός δεν έδινε το παράγγελμα «Stop» σχεδόν ποτέ, ούτε ακόμη κι εκεί που θα μπορούσε. Έτσι η κούραση συσσωρευόταν. Δεν ήταν τόσο αισθητή στα χέρια, όσο στη μέση και τη σπονδυλική στήλη. Καθώς στο rafting δεν υπάρχει σκαρμός, που να χρησιμεύει ως υπομόχλιο και σημείο στήριξης, η σπονδυλική στήλη καταπονείται πολύ. Για να την ξεκουράσω κάπως επινόησα την εξής μέθοδο: στα ελάχιστα τμήματα ανάπαυλας, όπου δεν χρειαζόταν να τραβάμε κουπί, έβαζα το κουπί μου κάτω από το ένα πόδι, δηλαδή το σφήνωνα ανάμεσα στη βάρκα και το πόδι, ώστε να μην το χάσω και με τα δυο μου χέρια (που ήταν ελεύθερα) έπιανα το άλλο γόνατό μου για να κρατηθώ. Έτσι αποσυμπίεζα τη σπονδυλική μου στήλη, δεδομένου ότι στη βάρκα δεν υπήρχε, βέβαια, πλάτη για να ακουμπήσω.

Σε κάποιο απότομο κομμάτι είχαμε τις πρώτες πτώσεις: μία Αγγλίδα κι εγώ βρεθήκαμε σε κλάσμα του δευτερολέπτου μέσα στα αφρισμένα ορμητικά νερά. Κατάφερα με πολλή προσπάθεια να κρατηθώ από το σκοινί που υπήρχε στην κουπαστή του σκάφους, ώστε να μην βρεθώ από κάτω του. Με το άλλο χέρι κρατούσα δυνατά το κουπί μου και κατόρθωσα παρά τη φοβερή αναμπουμπούλα να μην το χάσω τελικά. Με τη βοήθεια των άλλων προσπάθησα να ξανανέβω στο σκάφος, εγχείρημα που μόνο εύκολο δεν ήταν, αν σκεφθεί κανείς ότι η βάρκα συνέχιζε να κινείται ταχύτατα παρασυρόμενη από το ορμητικό ποτάμι. Και σαν να μην έφθαναν αυτές οι δυσκολίες, η βάρκα τράκαρε μερικές φορές απότομα στα βράχια, με αποτέλεσμα από το φοβερό τράνταγμα να ξαναπέσω στο ποτάμι. Τελικά, τα κατάφερα χωρίς κανένα χτύπημα, εκτός από μερικές γρατζουνιές στον αγκώνα, στα δάχτυλα και στο πόδι. Λίγο πιο κάτω προσκρούσαμε με φοβερή ορμή σε κάποιο μεγάλο βράχο και ο Άγγλος που καθόταν απέναντί μου έπεσε στο ποτάμι. Με συντονισμένες προσπάθειες τον ξανανεβάσαμε.

Μια άλλη βάρκα την ώρα που διάβαινε ένα καταρράκτη αναποδογύρισε, με αποτέλεσμα να βρεθούν όλοι οι επιβάτες από κάτω της. Ήταν μια αρκετά επικίνδυνη κατάσταση. Όμως, τα κατάφεραν όλοι να ανεβούν και πάλι επάνω σώοι.

Η κούραση και η δυσκολία ήταν τόσο μεγάλη που συχνά κοίταζα το ρολόι μου, παρακαλώντας να περάσει πιο γρήγορα ο χρόνος, γιατί είχα αρχίσει να φοβάμαι πως δεν θα τα έβγαζα πέρα μέχρι το τέλος της διαδρομής. Κάτι τέτοιο δεν μου είχε ξανασυμβεί ποτέ άλλοτε σε rafting, ούτε στην Ελλάδα, ούτε στη Jamaica, ούτε στο Fidji. [Στο Fidji το rafting γίνεται τελείως διαφορετικά, με σχεδίες φτιαγμένες από κορμούς μεγάλων καλαμιών bamboo που δένονται γερά μεταξύ τους].

Σε κάποια απότομη κατάβαση που η βάρκα είχε πάρει μεγάλη κλίση προς τα εμπρός συναντήσαμε έναν ψηλό βράχο. Η πλώρη τράκαρε με ορμή επάνω του και ανυψώθηκε προς τα επάνω. Καθώς το πίσω μέρος του σκάφους ερχόταν ήδη από ψηλά, η βάρκα λύγισε στη μέση. Σ' αυτό βοήθησε και το ότι η βάρκα μας ήταν ξεφούσκωτη, μάλλον για να ζουλιέται και να απορροφά πιο μαλακά τα χτυπήματα. Καθώς, όμως, δίπλωσε στα δύο, ο Εγγλέζος κι εγώ που καθόμασταν στη μέση, ήμασταν στο χαμηλότερο σημείο και βρεθήκαμε στο νερό σε χρόνο μηδέν. Ούτε κατάλαβα πότε το σκάφος ξέφυγε από το στενό μέρος και πώς βρεθήκαμε σε κάποιο ησυχότερο κομμάτι. Εκεί τα καταφέραμε με τη βοήθεια των άλλων να ξανανεβούμε. Οι εμπειρίες αυτές με δίδαξαν ένα πολύ χρήσιμο μάθημα για τις μελλοντικές εξορμήσεις: μόλις φθάνω στα κρίσιμα σημεία (π.χ. καταρράκτες, πρόσκρουσης σε βράχους κ.λπ.) πρέπει να πιάνομαι αμέσως απ' το σκοινί της κουπαστής και συγχρόνως να γέρνω προληπτικά προς τα μέσα για να μειώνω τον κίνδυνο πτώσης στο ποτάμι. Παρόλο που ο αρχηγός του rafting ισχυριζόταν ότι το ποτάμι δεν είχε μεγάλο βαθμό δυσκολίας, εγώ το χαρακτήρισα ως το δυσκολότερο rafting που είχα κάνει μέχρι τότε. Περιττό να πω ότι ελάχιστες φωτογραφίες κατάφερα να τραβήξω στη διάρκεια της διαδρομής, ενώ σε άλλα ποτάμια είχα τη δυνατότητα όχι μόνο να σκουπίζω τακτικά τον φακό από τις σταγόνες του νερού, αλλά ακόμη και να αλλάζω φιλμ, όταν αυτό μου τελείωνε! Αυτή η απλή σύγκριση και μόνο φανερώνει πόσο δυσκολότερο ήταν το ποτάμι Yaque del Norte.

Ευτυχώς, μετά από τόση κούραση έδωσε ο Θεός να φτάσουμε στο σημείο που θα κάναμε ενδιάμεση στάση. Το πρώτο κομμάτι της διαδρομής είχε διαρκέσει μιάμιση ώρα, που εμένα μου φάνηκε ατελείωτη. Είχα φθάσει πια στο όριο της αντοχής μου. Μετά από τόσο τράβηγμα κουπιού και τόσες πτώσεις, μας άξιζε μια μεγάλη ανάπαυλα, για να ξαναπάρουμε δυνάμεις. Φάγαμε σάντουιτς και φρούτα, ήπιαμε αναψυκτικά και καφέ με ζάχαρη, προφανώς από ζαχαροκάλαμο. Έτσι τονωθήκαμε και σε λίγο ήμασταν και πάλι έτοιμοι να συνεχίσουμε την περιπέτεια.

Σύντομα διαπίστωσα ότι το ποτάμι κυλούσε πιο ήρεμα, με μικρότερη κλίση, λιγότερους καταρράκτες και περισσότερα μέρη για ξεκούραση. Ο καλός Θεός είχε ακούσει τις προσευχές μου… Μας δινόταν τώρα πια η ευκαιρία και η δυνατότητα για αστεία και παιγνίδι, δηλαδή να συναγωνιζόμαστε με τις άλλες βάρκες, να πιτσιλίζουμε τους άλλους κωπηλάτες χτυπώντας με ορμή την επιφάνεια του νερού με τα κουπιά μας, να τρακάρουμε σκοπίμως τα άλλα πλεούμενα για πλάκα. Το σκηνικό είχε αλλάξει τελείως. Μια φορά, μάλιστα, πέσαμε από ψηλά από ένα καταρράκτη επάνω σε ένα προπορευόμενο σκάφος κι έγινε κυριολεκτικά χαμός! Έχασε η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα… Ευτυχώς κανείς δεν έπαθε το παραμικρό. Στη συνέχεια συναντήσαμε διαδοχικά 3 ελαφρές, κρεμαστές πεζογέφυρες που ένωναν τις δύο όχθες του ποταμού, συνδέοντας τα γειτονικά χωριά μεταξύ τους. Αυτές οι στενές γεφυρούλες ήταν πολύ χαρακτηριστικές της περιοχής. Την ώρα που εμείς περνούσαμε από κάτω, κάποιοι χωρικοί περπατούσαν από πάνω μας. Δεν ξέρω ποιος χάζευε ποιον με περισσότερη περιέργεια, εμείς ή εκείνοι;

Σε μερικά κρίσιμα σημεία κάποιος από την ομάδα διοργάνωσης μας τραβούσε ταινία με βιντεοκάμερα. Σκεφτόμουν ότι θα ήταν πολύ ενδιαφέρον το θέαμα. Το δεύτερο κομμάτι της διαδρομής ήταν τόσο ήπιο και με αρκετές μικρές ανάπαυλες, ώστε όχι μόνο άντεξα, αλλά ούτε κατάλαβα πότε φθάσαμε στο τέρμα του rafting, που συνολικά είχε μήκος 14 χιλιόμετρα. Κάνοντας τον τελικό απολογισμό αυτού του αρκετά περιπετειώδους rafting διαπίστωσα ότι όχι μόνον εγώ "την έβγαλα καθαρή", αλλά επίσης έφθασαν ανέπαφα μέχρι το τέλος η φωτογραφική μηχανή, τα φιλμ, το ρολόι και το πορτοφόλι με τα χρήματα και όλα επέδειξαν απαράμιλλη στεγανότητα, αντοχή στα χτυπήματα και... διαγωγή αρίστη!

Για να μεταφέρουμε τις βάρκες μέχρι τη ρυμούλκα, τις σηκώσαμε ψηλά όλοι μαζί πάνω από τα κεφάλια μας. Σ' ένα γειτονικό εξοχικό κέντρο κάναμε μια μικρή στάση για αναψυκτικό. Μείναμε βέβαια στο ύπαιθρο, γιατί ήμασταν τελείως βρεγμένοι. Η ψιλή βροχή μερικές φορές σταματούσε, άλλες πάλι δυνάμωνε. Η συνεχής συννεφιά μάς απάλλαξε από την πολλή ζέστη, τον ήλιο, τα αντηλιακά και τα πιθανά εγκαύματα. Δεν ήταν, όμως, καθόλου ευνοϊκή για τη φωτογράφιση στη διάρκεια του rafting.

Επιστρέψαμε στη βάση μας με τα δύο φορτηγά. Επάνω στην καρότσα του φορτηγού έκανε πάρα πολύ ψύχρα, γιατί έβρεχε δυνατά και επιπλέον μας φυσούσε ο αέρας από την κίνηση του αυτοκινήτου. Από το διαπεραστικό κρύο με προστάτευσε πολύ το κοντομάνικο μπλουζάκι που είχα φορέσει μέσα από τη στολή (γιατί η στολή δεν είχε καθόλου μανίκια, αλλά μόνο δύο λεπτές τιράντες). Μόλις αλλάξαμε ρούχα και βγάλαμε τα βρεγμένα από πάνω μας, αισθανθήκαμε σαν άλλοι άνθρωποι. Ο μεσημεριανός μπουφές ήταν ήδη έτοιμος και μας περίμενε. Αμέσως μετά μας πρόβαλαν και τη βιντεοκασέτα από το rafting. Ομολογώ ότι δεν περίμενα τόσο άψογη οργάνωση.

Λίγο πριν από την αναχώρηση με συνάντησε και πάλι ο νεαρός που ενδιαφερόταν για τα μποτάκια μου. Του πρότεινα να κάνουμε ανταλλαγή. Αυτό, όμως, δεν ήταν δυνατό, γιατί τα δικά τους δεν τους ανήκαν αλλά ήταν ιδιοκτησία της εταιρείας. Κατόπιν αυτού, βλέποντας πόσο πολύ τα επιθυμούσε, του τα χάρισα…

Στη διαδρομή της επιστροφής με το λεωφορείο, έβρεχε καταρρακτωδώς και συνεχώς. Συναντήσαμε πολλούς ντόπιους να ταξιδεύουν επάνω σε καρότσες φορτηγών ή ημιφορτηγών χωρίς την παραμικρή προστασία (έστω ένα αδιάβροχο). Έδειχναν κυριολεκτικά αξιολύπητοι. Θα πρέπει να υπέφεραν πολύ…

Μέσα στο λεωφορειάκι λειτουργούσε ο κλιματισμός! Έκανε αρκετή ψύχρα και ζήτησα να τον κλείσουν. Ο οδηγός είπε ότι είχε αναμμένο το αιρκοντίσιον για να μη θολώνει το παρμπρίζ, αλλά το έκλεισε προσωρινά για χάρη μου. Μου φάνηκε πολύ περίεργο ότι θα θόλωναν τα τζάμια χωρίς αυτό. Τελικά δικαιώθηκα πλήρως, γιατί σε ολόκληρη τη διαδρομή δεν υπήρξε η παραμικρή θολούρα στο παρμπρίζ.

Η περιπετειώδης επιστροφή

Δευτέρα, 26.11.01

Ξύπνησα πολύ νωρίς και πριν ανατείλει ο ήλιος έκανα μία βόλτα στην παραλία. Τράβηξα ωραίες φωτογραφίες με την ανατολή, καθώς ο δίσκος του ήλιου ξεπρόβαλλε πίσω από τα φοινικόδενδρα. Καθώς έπαιρνα το πρωινό μου είδα ένα σμήνος από λευκά θαλασσοπούλια να πηγαίνει προς το απέναντι νησάκι και να προσγειώνεται επάνω στα δένδρα. Τα πουλιά έμοιαζαν με πολλές λευκές βούλες επάνω στο πράσινο της πυκνής βλάστησης. Το τοπίο ήταν σαν χιονισμένο! Έτρεξα στο δωμάτιό μου, για να φέρω τη φωτογραφική μηχανή και να τα απαθανατίσω. Φοβόμουνα ότι δεν θα προλάβω, αλλά όταν επέστρεψα ήταν ακόμη εκεί, ακίνητα στα σημεία όπου είχαν κουρνιάσει.

Μετά το πρωινό πήγα στη βάση των καταδύσεων για να συμπληρώσω το logbook μου, να πληρώσω και να τους αποχαιρετήσω. Έγραψα και τις εντυπώσεις μου στο μεγάλο βιβλίο τους στα ελληνικά. Είδα, όμως, τον Michael να στραβομουτσουνιάζει λίγο. Να φοβόταν άραγε μήπως έγραψα κάτι αρνητικό γι' αυτόν; Το πρόσωπό του φωτίστηκε μόλις συμπλήρωσα τις κρίσεις μου στα αγγλικά και στα γερμανικά…

Είχε λιακάδα, ο ουρανός ήταν πεντακάθαρος μετά τη βροχή της προηγούμενης μέρας και πολύ θα ήθελα να την αράξω στην παραλία. Όμως, είχαν να κάνω μερικές δουλειές. Και πρώτα-πρώτα να ψωνίσω μερικά δωράκια. Ευτυχώς, ανακάλυψα ένα σοβαρό κατάστημα, που είχε σε όλα τα προϊόντα του τις τιμές και τα υλικά κατασκευής γραμμένα σε ταμπελάκια από computer. Κατάλαβα ότι πρόκειται για καλά οργανωμένο κατάστημα ή μάλλον αλυσίδα καταστημάτων, όπου τα ατελείωτα ανατολίτικα παζάρια δεν είχαν θέση. Έτσι βολεύτηκα, γιατί στα μικρομάγαζα δεν μπορείς να έχεις εμπιστοσύνη και χάνεις πάρα πολύ χρόνο. Προ ημερών είχα καταφέρει, παζαρεύοντας επί ώρα, να αγοράσω κάτι πορτοφόλια με έκπτωση 75% (ναι, όσο κι αν φαίνεται απίστευτο πλήρωσα μόνο το 25% της αρχικής τιμής). Κατόπιν πήγα στο business center του ξενοδοχείου, για να επιβεβαιώσω την πτήση μου και να μάθω από ποιο αεροδρόμιο και ποιο terminal θα αναχωρούσα, δεδομένου ότι η πόλη του Santo Domingo διέθετε δύο αεροδρόμια. Δεν είναι μόνο το Λονδίνο, η Ουάσιγκτον, η Ν. Υόρκη, το Παρίσι και τόσες άλλες μεγαλουπόλεις που διαθέτουν πολλά αεροδρόμια. Ακόμη και τριτοκοσμικές πόλεις έχουν περισσότερα από ένα. Μόνο οι πάνσοφοι Έλληνες καταστρέφουν αεροδρόμια που λειτουργούν ήδη…

Η κοπέλα που με εξυπηρέτησε ταλαιπωρήθηκε επί μισή ώρα με διάφορα τηλεφωνήματα, μέχρι να βγάλει άκρη (πλήρωσα κάπου 700 δραχμές σε αστικά τηλεφωνήματα). Όμως, ο χρόνος αυτός δεν ήταν τελείως χαμένος, γιατί εμπλούτισα τις εμπειρίες μου: κατ' αρχάς πληροφορήθηκα τι τραβάει κάποιος που είχε την ατυχία να χάσει τα travelers checks του, τα οποία υποτίθεται ότι αντικαθιστά αμέσως σε περίπτωση απώλειας η τράπεζα που τα είχε εκδώσει. Η γραφειοκρατία και ο χρόνος που απαιτήθηκε δεν περιγράφεται… Εγώ τα έχω καταργήσει εδώ και δεκαετίες, γιατί η αδυναμία ή δυσκολία της εξαργύρωσής τους στα απόμακρα και υπανάπτυκτα μέρη (δηλαδή εκεί ακριβώς που τα χρειάζεσαι περισσότερο) τα κάνει άχρηστα. Δεύτερον, είδα να βγάζουν πολλές φωτοτυπίες από την ταυτότητα μιας κοπέλας και να τις μοιράζουν σε όλους τους φρουρούς της ασφάλειας του ξενοδοχείου με την εντολή να τη συλλάβουν, αν τυχόν εμφανισθεί οπουδήποτε στην περιοχή. Από περιέργεια πληροφορήθηκα και την αιτία: Η κοπέλα ήταν μια από εκείνες που έκαναν "συντροφιά" σε γηραιούς κυρίους, πελάτες του ξενοδοχείου κι έμενε, βέβαια, μαζί του. Αλλά κάποια ωραία πρωία ή ίσως νύχτα, η νεαρά εξαφανίστηκε παίρνοντας μαζί της ό,τι πολύτιμο μπορούσε να αρπάξει. Ο κύριος, προφανώς, θα της είχε πάρει την ταυτότητα για ασφάλεια, αλλά στην πράξη αποδείχθηκε ότι μόνο εξασφαλισμένος δεν ήταν. Τελικά, πλήρωσε τη συντροφιά κάπως πιο ακριβά απ' ό,τι είχε υπολογίσει…

Ο μεσημβρινός μπουφές ήταν και ο τελευταίος, γι' αυτό τον τίμησα δεόντως. Ένα ταξί με μετέφερε στο αεροδρόμιο Las Americas. Αν και έφθασα τρεισήμισι ολόκληρες ώρες πριν από την αναχώρηση, υπήρχε ήδη ουρά! Ο έλεγχος ασφαλείας ήταν εξονυχιστικός. Άνοιγαν όλες τις αποσκευές, ακόμη και τις μεγάλες βαλίτσες, για να τις ψάξουν με τα χέρια!

Κάποτε έφθασε και η προγραμματισμένη ώρα αναχώρησης, αλλά αναγγελία πτήσης δεν ακούστηκε από τα μεγάφωνα. Μετά από αρκετή ώρα κάποιοι σηκώθηκαν όρθιοι για να πιάσουν σειρά στην πύλη εξόδου. Αμέσως ακολούθησαν το παράδειγμά τους πολλοί άλλοι, κι εγώ μαζί. Περιμέναμε τουλάχιστον μισή ώρα όρθιοι. Είδαμε ότι δεν γίνεται τίποτα κι αποφασίσαμε να επιστρέψουμε στα καθίσματα. Η ανυπομονησία μεγάλωνε και πληροφορία δεν υπήρχε καμιά, έστω ότι θα υπάρξει καθυστέρηση. Αρμόδιος δεν φαινόταν πουθενά. Για να περάσει η ώρα άρχισα να γράφω τις εντυπώσεις μου από το ταξίδι. Μετά από 3 ολόκληρες ώρες μάς είπαν ότι θα έμπαιναν στο αεροπλάνο μόνον όσοι έχουν κάρτα επιβίβασης για Μαδρίτη. Αποτέλεσμα της ανακοίνωσης ήταν ότι όσοι πήγαιναν στο Puerto Rico άρχισαν να διαμαρτύρονται εντονότατα, να φωνάζουν, να απειλούν. Μετά από πολύ στριμωξίδι κατάφερα να φθάσω στην πύλη εξόδου. Εκεί περάσαμε από τετραπλό έλεγχο της κάρτας επιβίβασης, σε τέσσερα διαφορετικά μπλόκα, από αεροσυνοδούς εδάφους και υπηρεσίες ασφαλείας του αεροδρομίου.

Όταν κάποτε μπήκα μέσα στο αεροπλάνο (ένα Jumbo 747) και προσπάθησα να βρω τη θέση μου, μού είπαν «κάθισε οπουδήποτε βρεις ελεύθερη θέση». Τέτοια κατάσταση δεν έχω αντιμετωπίσει σε καμιά διεθνή πτήση, πολύ περισσότερο βέβαια σε υπερατλαντική διάρκειας δέκα ωρών! Σε λίγο όχι μόνο γέμισε το πελώριο αεροπλάνο, αλλά στους διαδρόμους του υπήρχαν τουλάχιστον καμιά εκατοστή όρθιοι! Δεν πίστευα στα μάτια μου. Πώς μπήκαν μέσα όλοι αυτοί οι υπεράριθμοι; Και πως πέρασαν άραγε από τον τετραπλό έλεγχο;

Έμαθα πως η αιτία του κακού ήταν το ότι η πτήση της προηγούμενης μέρας είχε ματαιωθεί για άγνωστο λόγο. Αποτέλεσμα ήταν ότι οι εκατοντάδες επιβάτες του να μείνουν "αμανάτι", χωρίς θέση. Και ενώ, βέβαια, το πρόβλημα ήταν γνωστό από την προηγουμένη, οι αρμόδιοι δεν είχαν κάνει τίποτε για να το λύσουν!

«Τέτοια πράγματα δεν συμβαίνουν ούτε στην Αφρική στις εταιρείες των μαύρων, όχι να γίνονται από ευρωπαϊκή εταιρεία»

είπα σε κάποιον υπεύθυνο σε πολύ έντονο ύφος. Σημειωτέον ότι το Puerto Rico απέχει μόλις μισή ώρα πτήσης από το Santo Domingo. Μέσα στις τόσες ώρες καθυστέρησης και αναμονής θα μπορούσε το ίδιο αεροπλάνο να έχει πάει και να έχει επιστρέψει από το Puerto Rico δύο φορές! Από τα μεγάφωνα του αεροπλάνου ανήγγειλαν, τελικά, ότι θα γίνει χωριστή πτήση για το Puerto Rico και παρακάλεσαν όλους τους επιβάτες που είχαν ως προορισμό τους το νησί να αποβιβασθούν. Εκείνοι διαμαρτύρονταν εντόνως και αρνούνταν να κατεβούν. Ίσως επειδή οι αποσκευές τους είχαν φορτωθεί στο δικό μας αεροπλάνο και δεν ήθελαν να τις χάσουν.

Η ώρα περνούσε και δεν γινόταν τίποτα. Επειδή, όμως, ήταν αδύνατο να απογειωθεί το αεροπλάνο με ορθίους, είδαν κι απόειδαν και τελικά αποφάσισαν να κατέβουν. Στο μεταξύ είχαμε ήδη καθυστερήσει πάνω από τεσσερισήμισι ώρες και επομένως ήταν πια βέβαιο ότι θα έχανα την επόμενη πτήση μου από τη Μαδρίτη προς Αθήνα. Μ' έτρωγε η αγωνία, γιατί οι δικοί μου θα περίμεναν την επομένη το πρωί να τους τηλεφωνήσω μόλις θα έφθανα στην Ισπανία, ενώ εγώ θα πετούσα ακόμη πάνω από τον Ατλαντικό. Μια τόσο μεγάλη αργοπορία, περίπου 5 ώρες, θα ήταν αδύνατο να τη φαντασθούν και ο νους τους θα πήγαινε αμέσως στο κακό. Από την τόσο δύσκολη θέση μ' έβγαλε ευτυχώς ένας άγιος άνθρωπος. Μου έδωσε το κινητό του που λειτουργούσε εκεί κι έτσι μπόρεσα να τηλεφωνήσω στο σπίτι, μέσα από το αεροπλάνο. Δεν ήξερα πώς να τον ευχαριστήσω! Είπα λίγες λέξεις μόνο: ότι θα έχω τεράστια καθυστέρηση και ότι θα χάσω την επόμενη πτήση. Στην Αθήνα ήταν η ώρα 2 μετά τα μεσάνυχτα…

Χωρίς άλλο απρόοπτο φθάσαμε στο Puerto Rico. Εκεί ήμασταν υποχρεωμένοι, λόγω της απέραντης ηλιθιότητας των αμερικανικών αρχών, να βγούμε όλοι έξω από το αεροπλάνο και να περάσουμε από όλες τις πολύπλοκες, γραφειοκρατικές διατυπώσεις κι αμέσως μετά να ξαναμπούμε στο αεροπλάνο μας, για να συνεχίσουμε το ταξίδι!

Μετά τον έλεγχο των διαβατηρίων, βίζας κ.λπ. πήγαμε να πάρουμε τις βαλίτσες μας, για να περάσουμε και τον τελωνειακό έλεγχο. Είχαμε ήδη συμπληρώσει τα σχετικά έντυπα. Μερικές βαλίτσες, όμως, μεταξύ των οποίων και οι δικές μου, δεν έφθασαν. Ήμασταν έτοιμοι να αρχίσουμε την άλλη διαδικασία της απώλειας αποσκευών, συμπληρώνοντας όλα τα σχετικά έντυπα όταν έφθασε τρέχοντας μια υπάλληλος του αεροδρομίου. Μας είπε ότι ο διευθυντής του αεροδρομίου αποφάσισε, τελικά, να σταματήσει αυτή η διαδικασία και γι' αυτό οι υπόλοιπες αποσκευές δεν θα έβγαιναν έξω. Ξαναμπήκαμε και πάλι στο αεροπλάνο, χωρίς ούτε καν να περάσουμε από τις διατυπώσεις εξόδου από τη χώρα (έλεγχο διαβατηρίων). Από την μια μεριά ήμουνα ευτυχής που γλυτώσαμε, αλλά από την άλλη είχα (και έχω ακόμη) μια ανησυχία μήπως στα computer της υπερδύναμης φαινόταν ότι παρέμεινα (παρανόμως) εκεί, οπότε στο επόμενο ταξίδι μου θα είχα μπλεξίματα…

Η υπερατλαντική πτήση ήταν ήρεμη και το αεροπλάνο δεν ήταν γεμάτο. Έτσι είχα και τη διπλανή μου θέση ελεύθερη, οπότε με την άνεση του χώρου μπόρεσα να κοιμηθώ αρκετά καλά. Σ' αυτό με βοήθησαν, βέβαια, οι ωτασπίδες, οι παντόφλες, το κάλυμμα των ματιών και το φουσκωτό μαξιλαράκι που συγκρατεί το κεφάλι, τα οποία έχω πάντα μαζί μου στα μεγάλα ταξίδια.

Η εξιλέωση

Τρίτη, 27.11.01

Στη Μαδρίτη φθάσαμε δύο ώρες μετά από την αναχώρηση της πτήσης που θα έπαιρνα κανονικά, είχε λιακάδα αλλά έκανε κρύο (7ο C). Ευτυχώς λειτουργούσαν πια τα κινητά. Τηλεφώνησα στην Αθήνα και έμαθα ότι μου είχαν αλλάξει το δρομολόγιο. Θα πήγαινα πρώτα στη Ρώμη και από εκεί με Alitalia θα έφθανα αργά το βράδυ στην Αθήνα.

Πήγα στο γκισέ της ανταπόκρισης πτήσεων για να αλλάξω το εισιτήριό μου. Ήμουν ευτυχώς από τους πρώτους, γιατί σε λίγο σχηματίστηκε μια ουρά από 150 άτομα τουλάχιστον. Όλοι αυτοί μάλλον είχαν χάσει τις πτήσεις τους. Έδωσα την κάρτα επιβίβασης που δεν ίσχυε πια και μου έδωσαν από το computer δύο βεβαιώσεις, για να πάρω μ' αυτές τις νέες κάρτες επιβίβασης. Μου είπαν να αποταθώ στο γκισέ Νο 540. Φεύγοντας, συνειδητοποίησα πόσο τεράστιο ήταν το νούμερο αυτό. Παραπλήσιους αριθμούς δεν έβλεπα εκεί κοντά κι άρχισα να αμφιβάλλω για τα ισπανικά μου. Υπέθεσα ότι δεν κατάλαβα σωστά τον αριθμό κι άρχισα να ρωτάω. Έμαθα ότι υπήρχε τέτοιο νούμερο, αλλά βρισκόταν στο άλλο terminal. Θυμήθηκα τότε την τεράστια απόσταση που είχα διανύσει ερχόμενος από Ελλάδα και ηρέμησα. Ευτυχώς, δεν είχα μαζί μου τις μεγάλες αποσκευές, αλλά μόνο τη μικρή χειραποσκευή.

Κάποτε εδέησε να φθάσω στο αρμόδιο γκισέ, για να πάρω την κάρτα επιβίβασης για τη Ρώμη. Κατόπιν έπρεπε να πάω σε άλλο τμήμα για να πάρω το χαρτί προς την Alitalia και όταν ξεμπέρδεψα κι απ' αυτό με έστειλαν αλλού, για να πάρω ένα δελτίο για δωρεάν φαγητό στο αεροδρόμιο την ώρα που θα περίμενα. Αυτό το δελτίο ήταν η προσφορά της Iberia, ώστε να εξιλεωθεί κάπως για τη φοβερή ταλαιπωρία που είχαμε υποστεί εξαιτίας της.

Στο αρμόδιο γραφείο συνάντησα ένα Βραζιλιάνο που είχε χάσει την πτήση του, επειδή πήγε σε λάθος terminal του αεροδρομίου και διαπληκτιζόταν με τους υπαλλήλους. Επειδή ο καυγάς συνεχιζόταν επί πολλή ώρα, ζήτησα συγγνώμη και τελικά πήρα το δελτίο για το φαγητό. Πήγα στο πρώτο snack bar για να φάω κανένα σάντουιτς. Όταν είδε το χαρτί μου ο αρμόδιος μού είπε ότι μπορούσα να πάω σε κανονικό εστιατόριο και μου υπέδειξε πώς θα έφθανα εκεί.

Όταν βρήκα το εστιατόριο, έμεινα κατάπληκτος από την ποικιλία και την ποιότητα των μπουφέδων. Όλα τα καλά του Θεού ήταν απλωμένα εκεί: από αστακούς, καραβίδες, χαβιάρι μέχρι tortilla και paella. Τα μάτια μου αντίκρισαν παντός είδους θαλασσινά, όστρακα, σουπιές με ρύζι, σπαράγγια, avocado κ.λπ. Κάθε είδος ποτού κι ένα σωρό γλυκά και φρούτα ήταν στην διάθεσή μου! Το μόνο που δεν είχα και δεύτερο στομάχι, για να χωρέσει περισσότερα καλούδια από αυτή τη λουκούλλεια πανδαισία… Το αστείο είναι ότι όλα αυτά τα υπέροχα φαγητά έπρεπε να τα φάμε σε λινά τραπεζομάντηλα, αλλά με πλαστικά μαχαιροπήρουνα! Κι αυτό επειδή βρισκόμαστε μετά τον έλεγχο ασφαλείας και τα αντίστοιχα μεταλλικά είχαν απαγορευθεί εκεί μετά την 11η Σεπτεμβρίου…

Τελικά, αποδείχθηκαν πολύ έξυπνοι οι υπεύθυνοι της Iberia. Μετά από αυτή την υπερπροσφορά μού έφτιαξε η διάθεση και εξατμίσθηκε ο θυμός μου εναντίον της αεροπορικής εταιρείας που με ταλαιπώρησε τόσο πολύ.

Χρησιμοποίησα και τις τελευταίες πεσέτες που είχα στο πορτοφόλι μου, δεδομένου ότι σε λίγες μέρες θα άρχιζε να ισχύει το ευρώ.

Στην πτήση προς Ρώμη καθόταν δίπλα μου ένας νεαρός μουσικός από το Περού. Ταξίδευε μαζί με το μουσικό του όργανο, το οποίο λόγω υπερβολικού μεγέθους δεν του επέτρεψαν να το πάρει μαζί του μέσα στην καμπίνα των επιβατών. Πιάσαμε κουβέντα για να περάσει η ώρα. Στο Περού, όπως και σε όλη τη Λατινική Αμερική πλην της Βραζιλίας, μιλάνε Ισπανικά. Μου έκανε εντύπωση ότι το διαβατήριό του είχε το χρώμα και το σχήμα των διαβατηρίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πάρα πολλές χώρες τα έχουν μιμηθεί τα τελευταία χρόνια. Γι' αυτό στους συνοριακούς ελέγχους οι αρμόδιοι κοιτάζουν τα διαβατήρια προσεκτικά και όχι μόνο από μακριά, όπως άλλοτε.

Στη Ρώμη φθάσαμε με 15 λεπτά καθυστέρηση. Μας υποδέχθηκαν αστυνομικοί με δύο μεγαλόσωμα λυκόσκυλα, ειδικά εκπαιδευμένα στην ανίχνευση ναρκωτικών! Κάθε πτήση από την Λατινική Αμερική ήταν ύποπτη. Μας οσμίζονταν κυρίως για εντοπισμό κοκαΐνης, που είναι το "δώρο" του Νέου Κόσμου προς τον παλαιό. Έπρεπε να βιαστώ πολύ για να προλάβω να πάρω την κάρτα επιβίβασης. Έτρεχα πάνω-κάτω, δεξιά-αριστερά μέχρι που έφθασα και στην πύλη αναχώρησης, αλλά εκεί γινόταν μόνο ο έλεγχος. Αναγκάσθηκα να γυρίσω πίσω. Χρειάστηκε να ρωτήσω πολλούς, σε διάφορα σημεία, μέχρι να εντοπίσω το αρμόδιο γραφείο. Τελικά, πρόλαβα ίσα-ίσα. Αν δεν είχα πείρα ταξιδιών και δεν μιλούσα ισπανικά και ιταλικά, θα είχα μεγάλα προβλήματα.

Στη διάρκεια αυτού του ταξιδιού χρησιμοποίησα πέντε ξένες γλώσσες. Μόνο τα ρωσικά δεν μου χρειάστηκαν, τα οποία κοντεύω να τα λησμονήσω από έλλειψη εξάσκησης… Κάτι που με βοήθησε πολύ με τόσες πτήσεις, αεροπορικά εισιτήρια, διάφορες κάρτες επιβίβασης, τόσα δελτία και voucher ήταν μια ειδική πλαστική θήκη που έχω και τα βάζω όλα μέσα. Αν έχανα κάποιο απ' όλα αυτά τα απαραίτητα χαρτιά το λιγότερο θα έμενα έξω από την επόμενη πτήση…

Δεν είναι καθόλου περίεργο που στα Σπάτα δεν έφθασαν οι αποσκευές μου μετά από τόσο περιπετειώδες ταξίδι και τέτοιο κυνηγητό… αεροπλάνων. Έκανα τις σχετικές δηλώσεις απώλειας. Από το computer του αεροδρομίου φάνηκε ότι είχαν βρεθεί στη Βαρκελώνη! Μου είπαν ότι την επομένη θα μου τις έστελναν στο σπίτι και ευτυχώς το τήρησαν. Την επομένη το βράδυ έφθασαν στο σπίτι μου, σε άριστη κατάσταση.

Πνευματικά δικαιώματα adventurouslife.gr