Νότια Κορέα, ταξίδι στα Έγκατα της Γης

Ιστορικό

Τον Μάιο του 1987, κατόρθωσα να μπω στα στενά, ανήλιαγα λαγούμια που είχαν σκάψει οι Βιετκόγκ πολύ κοντά στη Σαϊγκόν, για να εξαφανίζονται και να παραμένουν ασύλληπτοι στη διάρκεια του πολέμου. Εντυπωσιάστηκα φοβερά από την πολυπλοκότητα του λαβύρινθου, την τελειότητα της κατασκευής του και την εφευρετικότητα των Βιετναμέζων.

Όταν, αργότερα, πληροφορήθηκα ότι οι Βορειοκορεάτες κατασκεύασαν μυστικά τούνελ με σκοπό να εισβάλουν και να κατακτήσουν τον εχθρικό Νότο, μου γεννήθηκε η μεγάλη επιθυμία να φθάσω μέχρι εκεί και να τα δω από κοντά. Κατόρθωσα να πραγματοποιήσω το όνειρό μου τον Μάρτιο του 1997, στο πλαίσιο ενός μεγαλύτερου ταξιδιού στην Κορέα, Ταϊβάν, Μακάο και Χονγκ-Κονγκ (την εποχή εκείνη οι δύο τελευταίες χώρες ήταν ακόμη αποικίες της Πορτογαλίας και Μ. Βρετανίας, αντιστοίχως).

Φθάνοντας στην Σεούλ, πρωτεύουσα της Νότιας Κορέας, φρόντισα να συγκεντρώσω αμέσως πληροφορίες για τις διαδικασίες που απαιτούνταν. Τα παλαιότερα χρόνια η πραγματοποίηση του εγχειρήματος αυτού ήταν τελείως αδύνατη.

Θυμίζω ότι ο πόλεμος της Κορέας άρχισε το 1950, με την εισβολή των Βορείων στο κράτος της Νότιας Κορέας. Οι κομμουνιστές σε κάποια φάση του πολέμου είχαν καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος της γείτονος χώρας. Τελικά, οι Νότιοι, με τη βοήθεια ισχυρών δυνάμεων του ΟΗΕ (όπου συμμετείχαν στρατιωτικές μονάδες από 16 χώρες, μεταξύ των οποίων και ελληνικές), κατόρθωσαν να απωθήσουν τους εισβολείς μέχρι τον περίφημο 38ο παράλληλο. Πολύ κρίσιμη καμπή για την ανακατάληψη αυτή ήταν η απόβαση στο λιμάνι της Σεούλ Inch-on. Η συνθήκη ανακωχής υπεγράφη την 27.7.1953 και καθόριζε ως διαχωριστική συνοριακή γραμμή μεταξύ των εμπολέμων τον 38ο παράλληλο. Από τότε οι σχέσεις των δύο χωρών παρέμεναν κάκιστες, με πολλά μεθοριακά επεισόδια, αλληλοκατηγορίες εκατέρωθεν, περιόδους έντασης, συλλήψεις πρακτόρων κ.λπ. Επί δεκάδες χρόνια δεν υπήρχε καθόλου τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ των πολιτών τους. Οι Νοτιοκορεάτες μπορούσαν να ταξιδέψουν και να επικοινωνήσουν με οποιοδήποτε μέρος της Γης, εκτός από τη γειτονική Βόρεια Κορέα! Και να σκεφθεί κανείς ότι πάρα πολλές οικογένειες διχάσθηκαν από τη διαίρεση της Κορεατικής Χερσονήσου σε δύο κράτη και επί δεκαετίες ούτε οι συγγενείς μπορούν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους.

Άδειες και Έλεγχοι στη διαδρομή

Διεκπεραίωσα τις απαιτούμενες, πολύπλοκες γραφειοκρατικές διατυπώσεις, για να πάρω την άδεια επίσκεψης. Την καθορισμένη ημέρα πήγα στο ξενοδοχείο Lotte της Σεούλ, από όπου θα γινόταν η αναχώρηση νωρίς το πρωί. Από την αγωνία μου μήπως καθυστερήσω ή μη τυχόν είχε γίνει κάποιο λάθος στο χρόνο ή στο σημείο συνάντησης έφθασα εκεί 2 ολόκληρες ώρες νωρίτερα!

Μόλις έφθασε η πολυπόθητη στιγμή, μπήκαμε στο αυτοκίνητο και ξεκινήσαμε για τα σύνορα, δηλαδή τη γραμμή (ζώνη) που χωρίζει τη Νότια Κορέα από τη Βόρεια. Στην περιοχή αυτή βρισκόταν το μοναδικό πλέον υπόλειμμα του διαβόητου «σιδηρού παραπετάσματος», το οποίο επί τέσσερις και πλέον δεκαετίες δίχασε την ανθρωπότητα, ταλαιπώρησε εκατομμύρια ανθρώπων και στοίχισε τη ζωή σε πάρα πολλούς δυστυχείς που αποτόλμησαν να το διαβούν. Εκεί, όμως, εξακολουθούσε να υπάρχει πανίσχυρο, αδιαπέραστο και απειλητικό, όσο ποτέ άλλοτε.

Ο πρώτος σταθμός που κάναμε ήταν στο μνημείο των Φιλιππινέζων πεσόντων κατά τη διάρκεια του πολέμου. Οι Φιλιππίνες ήταν μία από τις 16 χώρες που απέστειλαν μάχιμες μονάδες για να βοηθήσουν τη Ν. Κορέα να σταματήσει την εισβολή των κομμουνιστών από το Βορρά, σύμφωνα με τη σχετική απόφαση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.

Λίγο πιο πέρα υπήρχε ένα μαυσωλείο για τους πεσόντες Κορεάτες και Αμερικανούς πεζοναύτες. Στον επόμενο σταθμό επισκεφθήκαμε διάφορα μνημεία, που βρίσκονταν το ένα κοντά στο άλλο. Το πιο ενδιαφέρον ήταν ένα που ανεγέρθη στη μνήμη 10 ηρώων Κορεατών, οι οποίοι θυσιάστηκαν οικειοθελώς στον αγώνα σε μία ομάδα αυτοκτονίας. Φορτώθηκαν, δηλαδή, με όσες χειροβομβίδες κι εκρηκτικά μπορούσαν να μεταφέρουν, διείσδυσαν μέσα στις εχθρικές γραμμές και την κατάλληλη στιγμή τα πυροδότησαν. Μεταβλήθηκαν σε ανθρώπινες βόμβες και προκάλεσαν φοβερές ζημιές στα οχυρά και στις πολεμικές εγκαταστάσεις των κομμουνιστών, με αποτέλεσμα να καταστεί κατόπιν δυνατή η κατάληψη ενός οχυρού που μέχρι τότε εθεωρείτο απόρθητο. Εκτός από το μνημείο που ήταν αφιερωμένο στην αυτοθυσία των 10 εθελοντών του θανάτου, υπήρχαν κι άλλα, αφιερωμένα σε μεταγενέστερους ήρωες.

Ο εντοπισμός της σήραγγας

Περάσαμε διαδοχικά από ένα σωρό φυλάκια και μπλόκα, με μπάρες και πάνοπλους φρουρούς, καθώς και από αυστηρότατους ελέγχους (φυσικά το διαβατήριο ήταν απολύτως απαραίτητο). Τελικά, φθάσαμε στην περιοχή των συνόρων. Εκεί μας ξενάγησαν πρώτα σ' ένα πολεμικό και ιστορικό μουσείο με πολλά και ποικίλα εκθέματα (όπλα, ενθύμια, κειμήλια, πίνακες με στοιχεία, παλιές φωτογραφίες, ντοκουμέντα κ.λπ.) από την παλαιότερη ιστορία της Κορέας: από την ιαπωνική κατοχή της χώρας (1910-1945), από τις ηρωικές πράξεις αντίστασης κατά των απάνθρωπων Ιαπώνων κατακτητών και τέλος από τα γεγονότα του εμφυλίου πολέμου με τη Βόρεια Κορέα. Φυσικά, υπήρχε και η ελληνική σημαία, καθώς και αναφορά στο ελληνικό εκστρατευτικό σώμα, το οποίο αγωνίστηκε εκεί παλικαρίσια.

Κατόπιν, παρακολουθήσαμε την προβολή ενός φιλμ σχετικού με τον εντοπισμό και την ανεύρεση των μυστικών τούνελ που έσκαβαν οι κομμουνιστές παράνομα κάτω από την αποστρατικοποιημένη ζώνη (DMZ). Το τούνελ κοντά στο χωριό Panmunjom είναι το τρίτο τούνελ διείσδυσης προς τη Νότια Κορέα που ανακαλύφθηκε. Ο εντοπισμός του επιτεύχθηκε χάρη στις πληροφορίες που έδωσε κάποιος λιποτάκτης Βορειοκορεάτης, ο οποίος είχε εργασθεί στην κατασκευή του. Οι ειδικοί του ΟΗΕ άρχισαν να κάνουν πολυάριθμες γεωτρήσεις στην περιοχή, όπου υπολόγιζαν ότι βρισκόταν το τούνελ. Οι δοκιμές γίνονταν με εκτόξευση νερού υπό μεγάλη πίεση. Ξαφνικά το νερό άρχισε να εξαφανίζεται. Προφανώς είχε χαθεί μέσα στο τούνελ. Η επόμενη ενέργεια ήταν η εκσκαφή μιας κεκλιμένης σήραγγας προς συνάντηση του μυστικού τούνελ (σήραγγα ανάσχεσης ή αναχαίτισης). Αυτός ήταν ο μοναδικός αποτελεσματικός τρόπος για να φράξουν την υπόγεια δίοδο.

Το τούνελ εντοπίσθηκε τον Οκτώβριο του 1978, σε σημείο που βρίσκεται περίπου 4 χιλιόμετρα νοτίως του Panmunjom, όχι πολύ μακριά από τα σύνορα. Επί πολλά χρόνια δεν επιτρεπόταν σε κανέναν να πλησιάσει στην περιοχή, δεδομένου ότι η Βόρεια και η Νότια Κορέα ήταν σχεδόν σε εμπόλεμη κατάσταση. Ακόμη και σήμερα για να φθάσει κάποιος εκεί χρειάζεται πάρα πολλές διατυπώσεις. Πρέπει προηγουμένως να πάρει άδεια και βέβαια να έχει μαζί του απαραιτήτως το διαβατήριό του, ώστε σε κάθε έλεγχο να γίνεται σύγκριση του προσώπου του με τη φωτογραφία του διαβατηρίου. Κι αυτό είναι πολύ φυσικό, αφού επικρέμεται μονίμως η απειλή πολέμου.

Στην παραμεθόρια ζώνη

Στη διαδρομή περάσαμε από ένα σωρό εξονυχιστικούς ελέγχους, σε πολυάριθμα οδοφράγματα. Στη συνέχεια έπρεπε να διασχίσουμε τον ποταμό Imjin. Η παλιά μόνιμη γέφυρα Doc Gae Dari (Dari σημαίνει γέφυρα στα κορεατικά), που ήταν φαρδιά και χωρούσε και αυτοκίνητα και σιδηροδρομική γραμμή συγχρόνως, είχε καταστραφεί στον πόλεμο. Το Μηχανικό του στρατού κατασκεύασε μια πρόχειρη, στενή γέφυρα, που ονομάστηκε «Γέφυρα της Ελευθερίας», γιατί από αυτήν πέρασαν κάπου 13.000 αιχμάλωτοι (για την ακρίβεια 12.773), οι οποίοι απελευθερώθηκαν όταν υπεγράφη η συμφωνία ανακωχής. Το πλάτος της νέας γέφυρας επέτρεπε τη διέλευση ενός οχήματος μόνο. Γι' αυτό λειτουργούσε ως μονόδρομος εναλλάξ, δηλαδή όταν τελείωνε η μία φάλαγγα οχημάτων, τότε επιτρεπόταν να ξεκινήσει η άλλη που κινείτο αντίθετα.

Στις όχθες του ποταμού Imjin υπήρχαν πολλά, μεγάλα, μαύρα, πλαστικά βαρέλια. Οι στρατιώτες συγκέντρωναν και έβαζαν μέσα σ' αυτά όλα τα κλαδιά με φύλλα που παρέσερναν τα ορμητικά νερά του ποταμού. Αυτό ήταν μέτρο ασφάλειας, γιατί τα κλαδιά και τα δένδρα που επιπλέουν στο νερό μπορούν να χρησιμεύσουν ως καμουφλάζ και παραλλαγή σε τυχόν φυγάδες ή μυστικούς πράκτορες, που προσπαθούσαν να διεισδύσουν κρυφά στη Νότια Κορέα. Γι' αυτό δεν τα άφηναν μέσα στο ποτάμι, αλλά τα μάζευαν αμέσως.

Ο δρόμος που ακολουθήσαμε ονομαζόταν κατ' ευφημισμό και με μεγάλη δόση αισιοδοξίας «Οδός ενοποίησης»! Αλλά, γιατί όχι; Μετά την επανένωση της Γερμανίας τίποτε δεν είναι πια απίθανο.

Καθώς προχωρούσαμε, τα μέτρα ασφαλείας γίνονταν εντονότερα και αυστηρότερα. Στη συνοδεία μας προστέθηκαν και πάνοπλα μέλη της στρατιωτικής αστυνομίας (Μ.Ρ.). Διασχίσαμε πανύψηλους φράχτες από στρογγυλά, αγκαθωτά συρματοπλέγματα, τυλιγμένα σε σχήμα ρολού μεγάλης διαμέτρου. Παντού υπήρχαν φυλάκια με ισχυρούς προβολείς, πολυβολεία, ηλεκτροφόρα καλώδια και ναρκοπέδια. Μετά από κάποια στιγμή έχασα τον αριθμό των ελέγχων που περάσαμε. Συναντήσαμε παντός είδους στρατιωτικά οχήματα. Όλα είχαν πελώριες, ραβδοειδείς κεραίες, λυγισμένες, όμως, σε σχήμα ημικύκλιου, στερεωμένες και στο δεύτερο άκρο τους επάνω στο όχημα. Το αυτοκίνητό μας πολύ συχνά αναγκαζόταν να κινείται σε γραμμή ζιγκ-ζαγκ, για να παρακάμπτει τα αλλεπάλληλα αντιαρματικά εμπόδια. Φυσικά, οι φωτογραφίες και οι βιντεοκάμερες απαγορεύονταν "δια ροπάλου".

Παρατηρώντας τη «γη του κανενός»

Επιτέλους φθάσαμε κοντά στο Panmunjom, στο σημείο όπου εντοπίσθηκε το τούνελ μυστικής διείσδυσης των Βορείων στο νοτιοκορεατικό έδαφος. Μερικά χρόνια πριν είχαν κατασκευάσει εκεί ένα πολύ μεγάλο παρατηρητήριο, σε σχήμα αμφιθεάτρου, του οποίου όλα τα καθίσματα έβλεπαν προς τον Βορρά. Ολόκληρη η βορεινή πλευρά του κτιρίου ήταν κατασκευασμένη από κρύσταλλο, ώστε να βλέπουν οι επισκέπτες πανοραμικά τη μεθόριο προς τη Βόρεια Κορέα. Στη θέση της σκηνής του αμφιθεάτρου υπήρχε βήμα και μικρόφωνο για τους ομιλητές κι ένας πελώριος, ανάγλυφος χάρτης όλης της περιοχής.

Μέσα από το κρύσταλλο μπορούσε κανείς να παρατηρήσει τα γειτονικά εδάφη της Βόρειας Κορέας και την Αποστρατικοποιημένη Ζώνη (Demilitarized Zone ή για συντομία DMZ), που είχε πλάτος 4 χιλιόμετρα. Έβλεπε τη συνοριακή γραμμή με τα συρματοπλέγματα, τα φυλάκια, τα οχυρωματικά έργα, τους λόφους και τις χαράδρες. Έβλεπε, επίσης, μία κατεστραμμένη από την εποχή του πολέμου ατμομηχανή, που το σκουριασμένο κουφάρι της ξέμεινε εκεί, μέσα στο περιβόητο «Nο man's land» (= γη του κανενός), για να θυμίζει άλλες, παλιές εποχές. Αξιοσημείωτο είναι ακόμη ένα νοτιοκορεατικό χωριό μέσα στην αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, του οποίου οι κάτοικοι, παρά τους προφανείς κινδύνους, αρνήθηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και παρέμειναν εκεί, στα πατρικά τους εδάφη. Σχεδόν 2 χιλιόμετρα πέρα από τα σύνορα διακρινόταν καθαρά το βορειοκορεατικό χωριό Kijong-dong (=χωριό της ειρήνης), το οποίο έκτισαν οι Βόρειοι με κάθε επιμέλεια και πολυτέλεια για λόγους προπαγάνδας.

Μέσα στο αμφιθέατρο επάνω στον ανάγλυφο χάρτη έβλεπε κανείς το ίδιο τοπίο, μαζί, όμως, με τοπωνύμια, επιγραφές, επεξηγήσεις και χαραγμένη τη Στρατιωτική Διαχωριστική (οριοθετική) γραμμή (Military Demarcation Line ή για συντομία MDL). Η Αποστρατιωτικοποιημένη Ζώνη εκτεινόταν 2 χιλιόμετρα εκατέρωθεν της διαχωριστικής γραμμής.

Εκείνο που απαγορευόταν απολύτως ήταν οι φωτογραφίες και οι βιντεοταινίες και ένα σωρό σχετικές πινακίδες φρόντιζαν να το υπενθυμίζουν συνεχώς. Στη διάθεσή μας, όμως, υπήρχαν ισχυρά κιάλια, για να παρατηρήσουμε με ευκρίνεια και με την άνεσή μας ακόμη και τις παραμικρές λεπτομέρειες. Στην πλευρά των Βορείων υπήρχαν πολλά, τεράστια πανό με πολιτικά συνθήματα, που… διαφήμιζαν τον κομμουνιστικό παράδεισο. Από ισχυρότατα μεγάφωνα εκπέμπονταν μηνύματα πολιτικής προπαγάνδας μαζί με εμβατήρια, σοσιαλιστικά τραγούδια και ανάλογη μουσική αρκετά δυνατά, ώστε να ακούγονται μέχρι τη Νότια Κορέα.

Η επίσκεψή μας ολοκληρώθηκε με μία ενημερωτική ομιλία ενός Νοτιοκορεάτη υπαξιωματικού σε άψογα αγγλικά. Μας πληροφόρησε ότι αυτό είναι το τρίτο τούνελ που κατόρθωσαν ν' ανακαλύψουν. Οι Νοτιοκορεάτες εκτιμούν ότι υπάρχουν και πολλά άλλα ακόμη, τα οποία παραμένουν άγνωστα. Σε περίπτωση αιφνιδιαστικής επίθεσης, τα κλειστά στόμια εξόδου θα ανοίξουν την τελευταία στιγμή, μέσα στη νύχτα και, καθώς βρίσκονται σε ερημικά σημεία, αυτό δεν θα γίνει αντιληπτό. Έτσι δεν θα υπάρξει καμία αντίσταση. Κάθε τούνελ έχει τη δυνατότητα να διακινεί μία ολόκληρη μεραρχία την ώρα, μαζί με τον εξοπλισμό της. Όλα τα εκβάλλουν πίσω από τα σύνορα και σε μικρή απόσταση από την πρωτεύουσα (το Panmunjom απέχει μόλις 44 χιλιόμετρα από την Σεούλ).

Επιπλέον υπήρχε πυκνό δίκτυο δρόμων, ενώ το έδαφος είναι πεδινό, δηλαδή δεν προσφέρεται για άμυνα. Είναι φανερό, λοιπόν, ότι ο κίνδυνος είναι θανάσιμος για τους Νοτιοκορεάτες. Γιατί όλοι γνωρίζουμε ότι η πολεμική μηχανή της Βόρειας Κορέας είναι πανίσχυρη.

Η κάθοδος στο τούνελ

Το αποκορύφωμα του ενδιαφέροντος ήταν το εσωτερικό του τούνελ. Ήταν ακριβώς η στιγμή που με λαχτάρα περίμενα τόσο καιρό.

Μία μεγάλη πινακίδα προειδοποιούσε όσους υπέφεραν από διάφορες ασθένειες (κλειστοφοβία, άσθμα, δύσπνοια, καρδιακές ή ορθοπεδικές παθήσεις κ.λπ.) να εγκαταλείψουν την προσπάθεια, γιατί το εγχείρημα θα μπορούσε να αποβεί επικίνδυνο, ακόμη και μοιραίο!

Μπαίνοντας στο τούνελ το πρώτο πράγμα που έπρεπε να κάνουμε ήταν να περιμένουμε λίγα λεπτά μέχρι να συνηθίσουν τα μάτια μας στο λιγοστό φως. Κατόπιν αρχίσαμε να προχωρούμε στα ενδότερα με μεγάλη προσοχή, γιατί το δάπεδο είχε ισχυρότατη καθοδική κλίση και συγχρόνως γλιστρούσε τρομερά. Το κάθε βήμα έπρεπε να είναι μελετημένο. Η υγρασία ήταν σχεδόν 100%, πράγμα που δεν επέτρεπε στον ιδρώτα να εξατμισθεί, αλλά συγχρόνως δυσκόλευε και ψυχολογικά την πορεία. Τα ρούχα μας κολλούσαν επάνω στα σώματά μας. Η ατμόσφαιρα ήταν αποπνικτική.

Μετά από κατηφορική πορεία 300 και πλέον μέτρων (που ισοδυναμεί με πολλά χιλιόμετρα σε δρόμο) και σε βάθος 75 μέτρων κάτω από την επιφάνεια (περίπου όσο το ύψος ενός κτιρίου 25 ορόφων) φθάσαμε στο σημείο συνάντησης. Εκεί η Σήραγγα Αναχαίτισης, η οποία είχε καθοδική πορεία, έτεμνε το Μυστικό Τούνελ Διείσδυσης των Βορείων, το οποίο ακολουθούσε σχεδόν οριζόντια διαδρομή. Το τούνελ είχε ύψος 2 μέτρα και πλάτος 2,1 μέτρα, που σημαίνει ότι μπορούσαν να περάσουν από μέσα όχι μόνο μονάδες πεζικού αλλά ακόμη και jeep, καθώς και ρυμούλκες με κανόνια.

Η ένωση των δύο ορυγμάτων έχει σχήμα λοξού, ανεστραμμένου Τ. Σε εκείνο το σημείο είχαμε δύο δυνατότητες: είτε να ακολουθήσουμε τον κλάδο προς Βορρά, είτε τον κλάδο προς Νότο. Αρχικά πήραμε εκείνον με κατεύθυνση προς τη Νότια Κορέα, και μετά από μερικές δεκάδες μέτρα φθάσαμε στο τέρμα. Ήταν εμφανές ότι ο τερματισμός της κατασκευής του τούνελ έγινε ανώμαλα και ξαφνικά. Φαίνονταν καθαρά οι τρύπες από τα κομπρεσέρ, που σταμάτησαν απότομα, μόλις η γεώτρηση του ΟΗΕ και των Νοτίων τρύπησε και μπήκε μέσα στο τούνελ. Εφόσον το λαγούμι έγινε αντιληπτό, δεν είχε πλέον νόημα η συνέχιση της εργασίας. Σημειωτέον ότι σε ολόκληρη την εκσκαφή του δεν χρησιμοποιήθηκε καθόλου δυναμίτιδα, γιατί η παραμικρή έκρηξη θα ήταν ανιχνεύσιμη από την επιφάνεια. Θα πρόδιδε την κατασκευή του υπόγειου τούνελ και θα το καθιστούσε άχρηστο, αφού δεν θα υπήρχε πια το στοιχείο του αιφνιδιασμού.

Λόγω του μεγάλου βάθους υπήρχαν παντού πηγές από όπου ανάβλυζαν συνεχώς μεγάλες ποσότητες νερού. Για να μην κατακλυσθεί το τούνελ, είχαν τοποθετήσει σωληνώσεις και αντλίες, οι οποίες λειτουργούσαν ασταμάτητα για να απομακρύνουν τα νερά. Σε αρκετά σημεία της οροφής υπήρχαν εμφανή, μαύρα ίχνη αιθάλης από πυρσούς, οι οποίοι πιθανόν να χρησιμοποιήθηκαν κατά τις εργασίες της εκσκαφής.

Μετά την ανακάλυψη του τούνελ, οι Νότιοι έκαναν σχετική καταγγελία στην επόμενη συνεδρίαση της μικτής επιτροπής του ΟΗΕ, που επιβλέπει την τήρηση των όρων της ανακωχής. Οι Βόρειοι δικαιολόγησαν τη διάνοιξη του τούνελ, λέγοντας ότι πρόκειται για στοά ανθρακωρυχείου και γι' αυτό τα τοιχώματα ήταν μαύρα!. Βέβαια, παντού τριγύρω υπήρχαν πετρώματα και πουθενά άνθρακας. Όταν λοιπόν οι Νότιοι ζήτησαν επιτόπου επίσκεψη από ουδέτερους πραγματογνώμονες, οι Βόρειοι φρονίμως σκεπτόμενοι αρνήθηκαν….

Γυρίσαμε προς τα πίσω και πήραμε τον άλλο κλάδο του τούνελ, αυτόν με κατεύθυνση προς τη Βόρεια Κορέα. Σε 3 σημεία περάσαμε από χαλύβδινες πύλες με ένοπλους Νοτιοκορεάτες φρουρούς. Η συνοδεία μας από τη στρατιωτική αστυνομία και το γεγονός ότι είχαμε περάσει ήδη από δεκάδες εξονυχιστικούς ελέγχους μέχρι να φθάσουμε εκεί έκανε πλέον τη διάβασή μας απλή υπόθεση. Μετά την τρίτη πύλη φθάσαμε στο σημείο που αντιστοιχούσε στη Στρατιωτική Διαχωριστική Γραμμή MDL, δηλαδή βρισκόμασταν ακριβώς κάτω από τα σύνορα των δύο χωρών. Στο σημείο αυτό οι Νότιοι είχαν σφραγίσει το τούνελ με τοίχο από μπετόν πάχους 5 μέτρων και φυσικά έχουν τοποθετήσει μονίμως ένοπλη φρουρά. Λόγω των πολύ δυσμενών συνθηκών οι φρουροί εναλλάσσονταν πολύ συχνά. H διάρκεια κάθε βάρδιας ήταν μόνο 2 ώρες! Όλα αυτά βέβαια για να εμποδίσουν τυχόν Βορειοκορεατική επίθεση μέσα από το τούνελ.

Είχαμε φτάσει στο τέρμα της διαδρομής. Βρισκόμενος εκεί αναλογίστηκα με δέος ότι πίσω ακριβώς από το παχύτατο τοίχωμα άρχιζε η Βόρεια Κορέα (με ό,τι αυτό συνεπάγεται). Ψηλά πάνω από τα κεφάλια μας περνούσε η στρατιωτική διαχωριστική γραμμή, που αποτελούσε το όριο του τελευταίου φανατικού κομμουνιστικού παράδεισου.

Αποχαιρετήσαμε τους φρουρούς και μετά από το εύκολο, οριζόντιο τμήμα αρχίσαμε την επίπονη ανάβαση, προσπαθώντας να μη γλιστρήσουμε προς τα πίσω. Ο ιδρώτας έτρεχε ποτάμι. Αφού δεν εξατμιζόταν, λόγω της φοβερής υγρασίας, η ζέστη ήταν ακόμη πιο αφόρητη, οπότε αναγκαζόμασταν να κάνουμε πολύ συχνά στάσεις για να ξανασάνουμε. Ήταν κυριολεκτικά σαν τεστ κοπώσεως. Είχαν δίκιο οι προειδοποιητικές πινακίδες… Μετά από την πολύ κοπιαστική ανάβαση φθάσαμε επιτέλους στην επιφάνεια. Αναπνεύσαμε με απληστία τον δροσερό, καθαρό, στεγνό αέρα και απολαύσαμε το φως του ήλιου, που μας φάνηκε ιδιαίτερα λαμπρό μετά την επίσκεψη στο "Βασίλειο του Πλούτωνα".

Περνώντας πάλι αντίστροφα από όλους τους ελέγχους βγήκαμε από τη μεθοριακή περιοχή και πήγαμε σ' ένα εστιατόριο. Φυσικά, μας προσέφεραν κορεατικά φαγητά. Μερικά από αυτά ήταν πολύ νόστιμα, ενώ άλλα -αν και φημισμένα- δεν τρώγονταν με τίποτα. Κοντά στο εστιατόριο είχαν χτίσει ένα Μνημείο-Τέμενος, για να πηγαίνουν εκεί να προσεύχονται και να προσφέρουν αφιερώματα στους προγόνους τους οι πρόσφυγες από τον Βορρά, αντικρίζοντας απέναντι τις χαμένες πατρίδες τους, δυστυχώς από πολύ μακριά. Ίσως η επανένωση της διαιρεμένης χώρας τους να μην είναι και τόσο μακριά. Εμείς οι Έλληνες λόγω της Κύπρου είμαστε σε θέση να νοιώσουμε τον πόνο τους καλύτερα από κάθε άλλο λαό…

Πνευματικά δικαιώματα adventurouslife.gr