Υποβρύχια σπήλαια της Ζακύνθου

Ειδικές καταδύσεις

Οι σπηλαιοκαταδύσεις, οι ναυαγιοκαταδύσεις καθώς και οι καταδύσεις κάτω από πάγους είναι τα τρία δυσκολότερα είδη καταδύσεων. Από τις πρώτες έχω κάνει αρκετές (με διάφορους βαθμούς δυσκολίας), από τις δεύτερες πολλές (πάνω από εκατό), ενώ από τις τελευταίες καμία (μέχρι σήμερα). Πολλοί πιστεύουν ότι αυτές οι ειδικές καταδύσεις είναι οι πιο δύσκολες και πιο επικίνδυνες αθλητικές δραστηριότητες που μπορεί να κάνει ο άνθρωπος στον πλανήτη μας.

Σε σύγκριση με τις συνηθισμένες καταδύσεις, οι πρόσθετες δυσκολίες είναι βασικά τρεις:

α) Σε περίπτωση ανόδου έκτακτης ανάγκης δεν υπάρχει ατμοσφαιρικός αέρας επάνω από το νερό για να αναπνεύσει ο δύτης, ο οποίος κινδυνεύει από ασφυξία, αλλά μόνο βράχοι ή μέταλλα.

β) Πολύ συχνά η ιλύς που υπάρχει στον βυθό (ιδίως στα σπήλαια της ξηράς) με την παραμικρή κίνηση των βατραχοπέδιλων ανακινείται, θολώνει τα νερά και η ορατότητα περιορίζεται κυριολεκτικά στο μηδέν.

γ) Στα διάφορα στενά περάσματα συχνά μπλέκονται προεξέχοντα εξαρτήματα του εξοπλισμού και ο δύτης αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα, λόγω της στενότητας του χώρου, η οποία δεν επιτρέπει να πλησιάσει ούτε καν ο σύντροφός του για να τον βοηθήσει να απεμπλακεί.

Είναι προφανές ότι με τις δύσκολες αυτές καταδύσεις ασχολούνται μόνο δύτες που συγκεντρώνουν συγχρόνως μεγάλη πείρα, ειδική εκπαίδευση και φοβερή σωματική, πνευματική και ψυχική αντοχή. Όποιος παρουσιάζει έστω και ελαφρές ενδείξεις κλειστοφοβίας αποκλείεται εκ των προτέρων. Επιπλέον, χρειάζεται ειδικός πρόσθετος εξοπλισμός, όπως κράνος με συνήθως 4 υποβρύχιους φακούς στερεωμένους επάνω του, εφεδρικοί φανοί, εφεδρική μπουκάλα με αέρα, καρούλι με λεπτό σχοινάκι που χρησιμεύει ως μίτος της Αριάδνης, για την ανεύρεση της εξόδου κ.λπ. Σημειωτέον ότι στα συνήθη σπήλαια οι σπηλαιολόγοι δεν χρησιμοποιούν μίτο της Αριάδνης. Συνήθως αρκεί η πείρα, η απομνημόνευση των χαρακτηριστικών σημείων της διαδρομής και σε σπανιότερες περιπτώσεις κάποια σημάδια σε διακλαδώσεις κ.λπ. Στη ξηρά ακόμη και αν ακολουθηθεί λάθος διαδρομή υπάρχει τρόπος επανόρθωσης του σφάλματος. Μέσα στο νερό, όμως, ο διαθέσιμος αέρας είναι περιορισμένος και εάν τελειώσει, τελειώνει και η ζωή… Γι' αυτό το λόγο οι σπηλαιοδύτες εφαρμόζουν απαρεγκλίτως τον «χρυσό κανόνα των τριών τρίτων», δηλαδή το ένα τρίτο του αέρα χρησιμοποιείται για τη διείσδυση, το δεύτερο για την επιστροφή και το τελευταίο παραμένει ως εφεδρεία, για ασφάλεια, και χρησιμοποιείται μόνο σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Το πιο επικίνδυνο τμήμα των σπηλαίων είναι αυτό που στη σπηλαιοκαταδυτική γλώσσα ονομάζεται «σιφόνι», δηλαδή ένα πολύ στενό και μακρύ πέρασμα πλημμυρισμένο με νερό. Η φοβερή δυσκολία των συγκεκριμένων καταδύσεων επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι έχουν χαθεί σε δυστυχήματα ακόμη και ικανότατοι και εξαιρετικά πεπειραμένοι δύτες, οι οποίοι είχαν επινοήσει καινούργιους εξοπλισμούς ή είχαν γράψει βιβλία για το άθλημα….

Θαλάσσιες σπηλιές στη Λίμνη Κεριού

Η απόφασή μου να καταδυθώ στη Ζάκυνθο την πήρα κατόπιν προτροπής δύο φίλων, οι οποίοι είχαν καταδυθεί εκεί. Τις πληροφορίες μου λοιπόν για τις πολύ ενδιαφέρουσες υποθαλάσσιες σπηλιές της Ζακύνθου ήταν πολύ αξιόπιστες, δεδομένου ότι ο ένας ήταν πεπειραμένος αυτοδύτης κι ο άλλος μέλος της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας. Επειδή η φήμη των σπηλαίων της Ζακύνθου με τραβούσε σαν μαγνήτης, αποφάσισα να κάνω ένα ταξίδι ειδικά για το σκοπό αυτό.

Έφθασα στο νησί και τις δύο ημέρες των καταδύσεων (21 και 22 Σεπτεμβρίου 2002) διαπίστωσα ότι οι δυσκολίες εκεί ήταν πολύ μικρότερες.

Είχαμε ν' αντιμετωπίσουμε μια αρκετά απλούστερη περίπτωση για δύο λόγους:

• Επειδή το βάθος ήταν μικρό (το πολύ 10 μέτρα) και συνεπώς είχαμε στη διάθεσή μας πολύ περισσότερο χρόνο παραμονής στο βυθό και συγχρόνως ουσιαστικά "'ανοσία" στη νόσο των δυτών, και

• Επειδή επρόκειτο για ανοιχτή θάλασσα, δεν αντιμετωπίζαμε θόλωμα του νερού και έλλειψη ορατότητας, γεγονός πολύ σημαντικό.

Βέβαια από την άλλη μεριά, ακριβώς λόγω των εύκολων συνθηκών, ο εξοπλισμός μου ήταν πενιχρός - ούτε κράνος, ούτε μίτος Αριάδνης… μονάχα δύο φακοί για τον καθένα μας. Για να είμαι ειλικρινής οι ελλείψεις αυτών μ' έκαναν να μην αισθάνομαι πολύ άνετα…

Η βάση των καταδύσεων «Turtle Beach» βρισκόταν στη Λίμνη Κεριού. Οι περισσότεροι δύτες ήταν Γερμανοί, Σκωτσέζοι, Ελβετοί, μερικοί Ολλανδοί κι εγώ, ο μοναδικός Έλληνας. Το σκάφος που θα μας μετέφερε στο σημείο της κατάδυσης ήταν διασκευασμένο ειδικά για το άθλημα: είχε ειδικές υποδοχές για να μπαίνουν οι μπουκάλες όρθιες και χοντρά λαστιχάκια σε σχήμα θηλιάς, στο επάνω μέρος, για τη συγκράτησή τους.

Στη διαδρομή με το ξύλινο καΐκι, η οποία διήρκησε είκοσι λεπτά, ήμουν ενθουσιασμένος που επιτέλους θ' ανακάλυπτα τις ομορφιές του βυθού. Την ώρα, όμως, που προετοιμαζόμουν για την κατάδυση διαπίστωσα, με φρίκη, ότι η μάσκα μου είχε τρυπήσει! Ευτυχώς, για καλή μου τύχη, υπήρχε εφεδρική μάσκα καταδύσεων στο σκάφος, η οποία μου ταίριαζε κι έτσι δεν πήγε χαμένη η μέρα.

Μέσα στο σκάφος ήμασταν καμιά εικοσαριά αυτοδύτες. Χωριστήκαμε σε ομάδες. Η δική μου αποτελούνταν από τους πιο πεπειραμένους και αρχηγός μας ήταν ο Αλέξης, ένας ιδιαίτερα έμπειρος επαγγελματίας δύτης, ο οποίος είχε βουτήξει στις έρευνες του ναυαγίου τού ΣΑΜΙΝΑ, αλλά και της ανεύρεσης του ελικόπτερου του ΕΚΑΒ που κατέπεσε στο παρελθόν κοντά στο Σούνιο. Στην ομάδα μας συμμετείχε, ένας Γερμανός, μία Σκωτσέζα και μία Γερμανίδα.

Φτάνοντας στο σημείο της κατάδυσης, μία-μία ομάδα άρχισε να πέφτει στη θάλασσα, με τη σειρά. Στην αρχή της κατάδυσης συναντήσαμε ελάχιστα ψάρια και ο βυθός ήταν συνηθισμένος, χωρίς ιδιαίτερα σχήματα ή χρώματα. Είχα αρχίσει να απογοητεύομαι. Υπέθεσα ότι μπορεί να έγινε κάποιο λάθος και να βουτήξαμε σε άλλο μέρος. Μου ήταν αδύνατον να πιστέψω ότι δύο διαφορετικοί και τόσο πεπειραμένοι άνθρωποι μου είχαν δώσει τόσο αβάσιμες πληροφορίες…

Φαράγγι - Σπηλιά - Αψίδα

Σε λίγο, όμως, ο βυθός άρχισε να παίρνει τη μορφή ενός φαραγγιού, το οποίο σιγά-σιγά στένευε. Τις πλαγιές -δεξιά κι αριστερά- τις αποτελούσαν απότομοι, σκουρόχρωμοι βράχοι, ενώ στο βυθό υπήρχαν πολύ μεγάλα στρογγυλεμένα βότσαλα (κροκάλες) και κατά τόπους λευκή άμμος. Αυτό το τοπίο ήταν πολύ ιδιόρρυθμο και ασυνήθιστο. Ήταν σαν μικρογραφία (αλλά σε υποθαλάσσια έκδοση) του μεγάλου φαραγγιού που αποτελεί την πρόσβαση στην αρχαία πόλης Πέτρα της Ιορδανίας. Εκείνη η βαθιά, στενή χαράδρα, που δημιουργήθηκε στη διάρκεια πολλών χιλιετιών από ένα ποταμό, οδηγεί κατευθείαν στην είσοδο της πόλης. Η δική μας χαράδρα μάς οδήγησε στην είσοδο μιας μεγάλης και σκοτεινής σπηλιάς.

Το άνοιγμα κοντά στην είσοδο ήταν πελώριο και το επάνω μέρος του βρισκόταν ψηλότερα από την επιφάνεια της θάλασσας, οπότε σε περίπτωση ανάγκης θα μπορούσε κάποιος δύτης ν' αναδυθεί στο σημείο αυτό και να βρει ατμοσφαιρικό αέρα για να αναπνεύσει. Αρχίσαμε να περιεργαζόμαστε τα τοιχώματα, τα οποία είχαν έντονο βυσσινί χρώμα. Επάνω τους είχαν αναπτυχθεί ένα σωρό θαλάσσιοι οργανισμοί (μικρά σφουγγάρια κ.λπ.), που είχαν κίτρινο κι έντονο κόκκινο χρώμα. Ο συνδυασμός όλων αυτών των ζωηρών χρωμάτων άφησε έκπληκτους. Πραγματικά, μερικές φορές οι δημιουργίες της φύσης στο βυθό ξεπερνούν και την πιο γόνιμη ανθρώπινη φαντασία!

Στο βάθος της σπηλιάς διέκρινα τρία στενά κατακόρυφα ανοίγματα με υπέροχο γαλάζιο χρώμα, που ερχόταν σε φοβερή αντίθεση με το μαύρο σαν πίσσα σκοτάδι της υπόλοιπης σπηλιάς. Ήταν έξοδοι του σπηλαίου προς την ανοιχτή θάλασσα, από τις οποίες περνούσαν οι ακτίνες του ήλιου και φώτιζαν αμυδρά τον βυθό μέσα στο σπήλαιο στα τρία σημεία. Τα γαλανά νερά της θάλασσας φάνταζαν ιδιαιτέρως ελκυστικά, αλλά αμφέβαλα ότι θα προχωρούσαμε τόσο βαθιά μέσα στη σπηλιά ή ότι θα χωρούσε να περάσει μέσα από μια τόσο στενή σχισμή ένας δύτης με όλο τον εξοπλισμό του.

Εκείνη τη στιγμή είδα τον αρχηγό να δίνει οδηγίες στις δύο κοπέλες, οι οποίες είχαν αρχίσει να αισθάνονται ήδη κλειστοφοβία, να παραμείνουν στην είσοδο της σπηλιάς και να μας περιμένουν εκεί μέχρι να επιστρέψουμε. Οι υπόλοιποι τρεις (ο αρχηγός, ο Γερμανός κι εγώ) προχωρήσαμε προς τα ενδότερα, για να εξερευνήσουμε τα βάθη της σπηλιάς. Πλέον ψηλά πάνω από τα κεφάλια μας δεν υπήρχε αέρας, αλλά βράχος.

Ανάψαμε τους φακούς μας, αλλά το πενιχρό φως τους, σε σύγκριση με το φως της ημέρας, ήταν πολύ αδύναμο για να φωτίσει το πηχτό σκοτάδι. Η δέσμη τους ήταν, όμως, αρκετή για να παρατηρούμε τα γειτονικά τοιχώματα. Καθώς προχωρούσαμε, τα μάτια μας βαθμιαία άρχισαν να προσαρμόζονται στο λιγοστό φως κι έτσι μπορούσαμε να διακρίνουμε καλύτερα μέσα στο μισοσκόταδο ό,τι υπήρχε τριγύρω. Είδαμε ότι πλάι μας ανοίγονταν παράλληλες γαλαρίες, οπότε έπρεπε να προσέχουμε για να μη χαθούμε, καθώς δεν είχαμε μαζί μας «μίτο της Αριάδνης» ώστε να γυρίσουμε πίσω. Το ότι ήμασταν μια μικρή ομάδα τριών μόνο ατόμων ήταν καλύτερο για μας, γιατί έτσι ήταν εύκολο να συνεννοούμαστε και να προσέχει ο ένας τον άλλον.

Χάρη στα βατραχοπέδιλα φθάσαμε αρκετά γρήγορα μέχρι τα 3 ανοίγματα, τα οποία βλέπαμε προηγουμένως από πολύ μακριά. Απ' έξω υπήρχε το υπέροχο γαλάζιο νερό. Κοίταξα τον αρχηγό που ήταν δίπλα μου, ο οποίος μου έκανε νόημα να προσπαθήσω να περάσω μέσα από μία σχισμή. Πολύ αργά και προσεκτικά άρχισα να περνάω ένα-ένα κομμάτι του σώματός μου. Σε κάποια στιγμή έμπλεξε σε μια προεξοχή του βράχου ένας από τους ελαστικούς σωλήνες αέρος (που συνήθως είναι τέσσερις: δύο για τα διπλά επιστόμια του ρυθμιστή από τον οποίο αναπνέουμε, ένας για το μανόμετρο κι ένας για το αυτόματο φούσκωμα του ρυθμιστή πλευστότητας). Αυτό συνέβη αν και είχα προσπαθήσει, πριν περάσω από τη στενή δίοδο, να τους μαζέψω όσο περισσότερο γινόταν πιο κοντά στο σώμα μου. Τελικά, κατάφερα να ξεμπλέξω, χωρίς να χρειαστώ τη βοήθεια κάποιου από τους συντρόφους μου.

Σταθήκαμε λίγο για να απολαύσαμε την τριπλή, οπίσθια είσοδο του σπηλαίου και την ιδιόρρυθμη διαμόρφωση των βράχων της περιοχής και κατόπιν ανεβήκαμε στην επιφάνεια. Βγαίνοντας έξω, το λαμπερό φως του ήλιου με τύφλωσε. Αισθάνθηκα, όμως, φοβερή αγαλλίαση που τα κατάφερα - ήταν σαν να είχα ξαναγεννηθεί! Μα, μόλις το φυσικό φως του ήλιου έπαψε να μας φαίνεται εκτυφλωτικό, είχε έρθει, δυστυχώς, η ώρα να επιστρέψουμε. Ένας-ένας περάσαμε ξανά από τη σχισμή και από το φως βρεθήκαμε απότομα και πάλι στο σκοτάδι.

Σε κάποιο τμήμα της διαδρομής ο αρχηγός μάς έκανε νόημα με το φακό του να συνεχίσουμε, ενώ εκείνος μπήκε μέσα σε μια από τις παράλληλες γαλαρίες. Συναντηθήκαμε λίγο πιο κάτω. Στην κύρια είσοδο της σπηλιάς βρήκαμε τις δύο κοπέλες να μας περιμένουν υπομονητικά, στη θέση που τις είχαμε αφήσει.

Επιστρέφοντας προς το σκάφος περάσαμε κάτω από μία φυσική αψίδα, που σχημάτιζαν τα βράχια μέσα στη θάλασσα. Λίγο πιο πέρα συναντήσαμε στο βυθό μια μικρή, διαμπερή σπηλιά, σαν τούνελ. Μπήκαμε μέσα από το ένα άνοιγμα και κολυμπώντας βγήκαμε από το άλλο, αλλά σε κάπως μικρότερο βάθος, γιατί ο βυθός και οι ακτές στην περιοχή της Λίμνης Κεριού έχουν μια πολύ ιδιόμορφη διαμόρφωση. Ελπίζω ότι κάποια άλλη φορά να μπορέσω να καταδυθώ και σε άλλες, γειτονικές θαλασσοσπηλιές.

Κατάδυση σε λίμνη του νησιού Saipan

Η κατάδυση αυτή μου θύμισε μια παλαιότερη, αλλά πολύ πιο κουραστική, που έκανα στο νησί Saipan, πριν από αρκετά χρόνια (Δεκέμβριο 1989). Το νησί αυτό ανήκει στις Βόρειες Μαριάνες Νήσους, που βρίσκονται στον Ειρηνικό Ωκεανό (ανάμεσα στη Χαβάη, τις Φιλιππίνες και την Ιαπωνία).

Η ιδιορρυθμία της κατάδυσης αυτής ήταν ότι πήγαμε με αυτοκίνητα, για να καταδυθούμε σε μία λίμνη που επικοινωνούσε με τον ωκεανό. Όταν φθάσαμε, φορέσαμε τις εφαρμοστές στολές από ελαστικό neopren, όλο τον καταδυτικό εξοπλισμό μας και στο τέλος τις βαριές, χαλύβδινες μπουκάλες με τον αέρα.

Κουβαλώντας περίπου 30 κιλά φορτίο στην πλάτη μας ήμασταν υποχρεωμένοι ν' ανεβούμε πρώτα περίπου 200 σκαλοπάτια ψηλότερα, πριν αρχίσουμε να κατηφορίζουμε προς τη λίμνη. Κι επειδή το νησί βρίσκεται πολύ κοντά στον Ισημερινό, ο καυτός ήλιος των τροπικών μας σφυροκοπούσε αλύπητα, με αποτέλεσμα να γινόμαστε μούσκεμα στον ιδρώτα, τόσο από τη φοβερή ζέστη όσο και από τον κοπιαστικό ανήφορο. Αλλά ο ιδρώτας, αυτή η φυσική άμυνα του οργανισμού, ήταν τελείως ανώφελος, κι αυτό γιατί οι στολές κάλυπταν ολόκληρο το σώμα και ήταν κολλημένες επάνω στο δέρμα, οπότε δεν επέτρεπαν στον ιδρώτα να εξατμιστεί και να μας δροσίσει λιγάκι.

Οι σφυγμοί μας πρέπει να είχαν ξεπεράσει τους 200. Τους αισθανόμουν παντού στο σώμα μου και ιδίως να σφυροκοπούν στα μηνίγγια μου. Κάποιες πολύ σύντομες στάσεις μάς βοήθησαν για να ξαναβρούμε κάπως την αναπνοή μας, καθώς ο αέρας που χωρούσαν οι πνεύμονες δεν μας έφθανε για να καλύψει τις ανάγκες μας σε οξυγόνο. Σκεπτόμουν ότι αν επιβίωνα από τη σκληρή δοκιμασία δεν θα χρειαζόταν να κάνω πια ηλεκτροκαρδιογράφημα με τεστ κόπωσης… [Μερικά χρόνια αργότερα, διαβάζοντας ένα ιατρικό βιβλίο, συνειδητοποίησα ότι τότε είχα φθάσει στα όρια της θερμοπληξίας!] Κάποτε φθάσαμε επιτέλους στη ράχη κι αρχίσαμε να κατηφορίζουμε. Ο Γολγοθάς μας είχε πια τελειώσει!

Η λίμνη βρισκόταν μέσα σε μία μεγάλη σπηλιά (κάτι σαν τη δική μας στη Βουλιαγμένη). Η σκιά της σπηλιάς μάς προστάτευε από τις καυτές ακτίνες του ήλιου και λιγάκι από τη φοβερή ζέστη.

Η ενημέρωση των δυτών, που συνήθως προηγείται από κάθε κατάδυση σε άγνωστο μέρος, έγινε σε άπταιστη… ιαπωνική γλώσσα! Γιατί τόσο ο αρχηγός μας όσο και όλοι οι δύτες, πλην ενός, ήτανε Ιάπωνες! Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο δεν ήθελαν στην αρχή να με πάρουν μαζί τους. Θα τους ήμουν μπελάς. Τελικά, μετά από χίλια παρακάλια με δέχθηκαν. Αναγκαστικά, λοιπόν, έκανα ομάδα, ή μάλλον δυάδα, με τον μοναδικό λευκό, ο οποίος ήταν Αυστριακός. Συνεννοηθήκαμε στα γερμανικά κι αποφασίσαμε να καταβάλουμε κάθε προσπάθεια ν' ακολουθούμε τους Ιάπωνες από κοντά και ν' αντιγράφουμε ακριβώς ό,τι έκαναν, αφού δεν είχαμε καμιά πληροφόρηση… Βασιζόμασταν μόνο στην πείρα και στις δυνάμεις μας.

Ανάψαμε τους φακούς μας και βουτήξαμε στα νερά της λίμνης. Καταδυθήκαμε, αλλά η αγωνία δεν μας άφηνε να απολαύσουμε το θέαμα. Ο αρχηγός κατευθύνθηκε προς ένα φωτεινό άνοιγμα κι εμείς ακολουθούσαμε από πίσω. Σε λίγο βγήκαμε στον ανοιχτό ωκεανό. Η αλλαγή του περιβάλλοντος ήταν τρομερή. Μετά το πυκνό σκοτάδι βρεθήκαμε στο εκτυφλωτικό φως. Ο ζωντανός βυθός των τροπικών με τα έντονα χρώματα (κοράλλια, σφουγγάρια, παντός είδους πολύχρωμα ψάρια κ.λπ.) ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με τον σχεδόν νεκρό κόσμο του σπηλαίου. Τα πελώρια κύματα του ωκεανού ήταν αισθητά ακόμη και βαθιά, κοντά στον βυθό. Προχωρούσαμε κολυμπώντας κατά μήκος της ακτής, σε βάθος περίπου 20 μέτρων. Μετά από μερικά λεπτά της ώρας βρήκαμε ένα άλλο, αρκετά ευρύχωρο άνοιγμα και κολυμπώντας μέσα από αυτό το τούνελ επιστρέψαμε στη σπηλιά. Το φως του ήλιου έδινε ένα υπέροχο γαλάζιο χρώμα στα νερά κοντά στην είσοδο. Μερικά ψαράκια είχαν ξεθαρρέψει και μπήκαν μαζί μας στο εσωτερικό του σπηλαίου, σαν να αποτελούσαν μια τιμητική συνοδεία.

Καθώς προχωρούσαμε προς το εσωτερικό, το φως του ήλιου εξασθενούσε και τα ζωηρά χρώματα ξεθώριαζαν. Το αμυδρό φως, όμως, μας επέτρεπε να δούμε τους λευκούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες, οι οποίοι ήταν βυθισμένοι μέσα στα νερά. Όταν πια η αγωνία μας για το άγνωστο, για τις δυσκολίες και τους κινδύνους είχε σχεδόν περάσει, ξαναβρήκαμε το κέφι για ν' απολαύσουμε το τόσο ασυνήθιστο θέαμα. Περιπλανιόμασταν μέσα στην πελώρια σπηλιά κι ανακαλύπταμε κι άλλα, μικρότερα ανοίγματα από όπου περνούσαν λιγοστές ακτίνες, φέροντας το φως του ήλιου μέχρι τα βάθη του σπηλαίου. Από μακριά έδιναν την εντύπωση ότι ήταν μικροί προβολείς στερεωμένοι στα τοιχώματα…

Αλλά ο αέρας μας κόντευε να τελειώσει, οπότε είχε έρθει η ώρα για να αναδυθούμε. Σκέφτηκα τον δρόμο του μαρτυρίου που μας περίμενε. Κι όπως αποδείχθηκε η επιστροφή ήταν ακόμη πιο εξουθενωτική, όχι μόνο επειδή ήμασταν περισσότερο κουρασμένοι αλλά κι επειδή ο ανήφορος στο γυρισμό ήταν μεγαλύτερος από τον κατήφορο, καθώς το πάρκινγκ βρισκόταν πολύ ψηλότερα από την επιφάνεια της λίμνης.

Τελικά, τα κατάφερα - κι αυτή η εμπειρία είχε αίσιο τέλος! Γιατί, κάθε κατάδυση σε "πνιγμένη" από νερά θαλασσοσπηλιά είναι πάντοτε μία παράτολμη διείσδυση στα άδυτα των βασιλείων του Πλούτωνα και του Ποσειδώνα συγχρόνως… Κι αν τυχόν θυμώσουν, ίσως να κρατήσουν τον βέβηλο και παρείσακτο παραβάτη για πάντα κοντά τους…

Πνευματικά δικαιώματα adventurouslife.gr